Thứ Năm, 24 tháng 2, 2011

Ai về hội phết Hiền Quan...

TTO - Hội phết Hiền Quan là một lễ hội dân gian truyền thống được tổ chức vào ngày 12-13 tháng giêng hằng năm tại xã Hiền Quan (tên gọi cổ là Song Quan), huyện Tam Nông (Phú Thọ).
Trong những năm gần đây hội phết Hiền Quan đã trở thành lễ hội hấp dẫn hàng ngàn du khách gần xa, đặc biệt là các tay máy nghiệp dư đến từ Hà Nội.
Rước kiệu thánh trong hội phết Hiền Quan

Năm nay bãi tổ chức cướp phết là bãi cát bên bờ sông Hồng, đối diện với miếu thờ. Chiều 12 tháng giêng, tất cả dân làng đã tụ tập ở ngoài bãi phết để chuẩn bị “sơ tập đả quần”. Hội diễn ra với hai phần chính. Phần lễ gồm các nghi thức cúng tế tổ tiên và phần hội gồm các trò chơi dân gian truyền thống như chọi gà, thổi cơm thi, làm bánh giầy, ném phết lên giỏ và tưng bừng ấn tượng nhất là trò chơi cướp phết.
Quả phết được làm bằng gỗ hoặc gốc tre già, đẽo tròn, sơn son thếp vàng, có đường kính chừng 6-7cm. Tương truyền khi xưa vua Hùng đi qua miền đất này, thấy dân làng sinh sống thuận hòa, yên ổn, vua ban cho mấy quả phết và nói ai ném được quả phết lên giỏ treo cao ở trên ngọn cây hoặc bắt được quả phết sẽ được may mắn cả năm. Chính vì vậy trò chơi cướp phết luôn là hoạt động sôi nổi và hấp dẫn nhất của lễ hội Hiền Quan.
Lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ và tôn vinh nữ tướng Thiều Hoa, một nữ tướng có công đánh giặc giữ nước dưới thời Hai Bà Trưng, qua đó thể hiện tinh thần thượng võ và đạo lý uống nước nhớ nguồn, cũng là dịp để nhân dân quanh vùng đất tổ ôn lại truyền thống đấu tranh giữ nước của dân tộc.
Trai tráng quanh vùng tham gia rất đông, chia thành các đội và tham gia chơi cướp phết có chiến thuật và bài bản, bởi người chiến thắng vừa được may mắn cả năm lại vừa mang vinh quanh về cho nhóm, hội. Họ tranh giành, xô đẩy, cướp phết rất quyết liệt, tạo nên một không khí náo động và hào hứng cho lễ hội, thậm chí khá bạo lực.
Già trẻ, trai gái nô nức đến xem, cánh đàn ông khỏe mạnh hào hứng tham gia buổi cướp phết mang tính diễn tập để sang ngày 13, chính hội “điểm kỳ binh pháp”, sau các lễ rước kiệu, tế lễ, kéo quân là đến màn cướp phết độc nhất vô nhị.
Những quả phết được đưa xuống hố phết ở một địa điểm định sẵn và khi quả phết được tung lên, hàng trăm trai tráng xông vào cướp phết, sẵn sàng lao từ trên ruộng xuống sông hay lăn xả vào giữa đám bùn lầy.
Người cướp được phết hỉ hả với niềm tin may mắn sẽ đến với cả làng, cả xã mình. Người chưa cướp được phết thì vui vẻ chờ năm sau tới hội “cướp lại”.
Du khách thập phương sau khi chứng kiến màn hò reo và tranh giành quyết liệt của hội cướp phết Hiền Quan phấn khởi ra về, trong lòng hẳn ấn tượng mãi về một lễ hội dân gian truyền thống miền trung du.
Tế lễ tại miếu Hiền Quan
Miếu Hiền Quan nhìn từ đê
Quả phết
Các cờ đầu đánh phết hành lễ trước khi bắt đầu hội "kéo quân đánh phết"
Ông từ miếu Hiền Quan với quả phết làm bằng gỗ năm nay

Bảo vệ chủ tế đưa quả phết từ Miếu ra bãi cát sông Hồng
Toàn cảnh bãi sông đánh phết
Cánh thanh niên trai tráng lao vào tranh cướp quả phết
Lăn xả và quyết liệt

Ai cướp được quả phết sẽ gặp nhiều may mắn trong năm
Cổ vũ hội cướp phết chủ yếu là phụ nữ và trẻ em

MỘC HÀ - CHÂU GIANG

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét