Vẻ đẹp chùa Cổ Lễ buổi sáng lác đác mưa bay…
(PGVN)
Qua “đường hầm” nhỏ, thêm một lần ngỡ ngàng, tôi lặng người trước kiến trúc cổ kính, nghiêm tịnh. Một quần thể kiến trúc đặc trưng văn hóa Phật giáo hiện ra, khiến tôi có cảm giác như lạc vào một “mê cung”...
Điểm trường hạ cuối cùng nhóm phật tử chúng tôi tới cúng dường, là chùa Cổ Lễ ở thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định.
Khoảng 7 giờ 40 phút một sáng cuối tuần đầu Tháng 8, nhóm phật tử 4 người chúng tôi về với chùa Cổ Lễ, đúng vào những ngày mưa bão. Cơ duyên lớn, suốt dọc đường, đến khi chiếc xe 7 chỗ dừng bánh trước lối vào cổng chính nhà chùa, trời chỉ lác đác mưa. Cơn bão số 6 đang hoành hành những tỉnh miền Bắc, trong đó Nam Định được coi là tâm điểm, đã tạm lánh đâu đó; nhường chỗ cho một buổi sáng bình yên, trong lành, chỉ còn cảnh quan vừa được tắm mát sau mưa…
Cổng vào chùa Cổ Lễ nhìn từ đường quốc lộ
Đường chính về chùa
Con đường trước lối vào cổng chính còn đẫm nước mưa...
Mưa vẫn rơi, cho những sắc màu tươi thắm mãi...
Bước vào khoảng sân chính trước cổng, tôi có phần ngạc nhiên và hơi thất vọng, khi chẳng thấy khung cảnh quen thuộc của kiến trúc nhà chùa, chỉ có 1-2 gian nhà, như kiểu của một văn phòng công ty nào đó vừa chuyển đi?! Nhưng, tôn tượng Đức Phật Di Lặc bằng đồng, chắc vừa đúc xong, đặt ngay lối cổng vào, với nụ cười rạng ngời, từ ái đã xoa dịu hoàn toàn những hồ nghi trong tôi.
Tôn tượng đức Phật Di Lặc mới hoàn thành
Một góc sân trước lối vào cổng chính
Chẳng kịp mông lung, tiếng chị phật tử cùng đoàn: Thường Nguyên ơi, nhanh nhanh cùng chị mang gạo vào nào, còn 2 bao nữa thôi… Hai chị em khệ nệ khuân bao gạo 50kg, qua lối đi ngắn áp lưng gian nhà văn phòng, đi chừng 20m, phía tay phải có lối nhỏ dẫn vào bên trong. Đây mới thực sự là chùa Cổ Lễ, tôi sững người, choáng ngợp dù tầm mắt chỉ bao quát một phần kiến trúc nhà chùa…
Qua lối nhỏ, vào khuôn viên chính nhà chùa, theo phía tay phải chừng 20-25m dẫn ra khoảng sân rộng có ao sen nhỏ, nơi có “Vườn Quán Âm” lộ thiên và Tháp chuông 3 tầng. Thi thoảng trời vẫn lớt phớt mưa, từng hạt mưa nhí nhảnh, men theo lòng lá sen, cùng nhẹ nhàng rơi xuống…
Một không gian nghiêm tịnh, tĩnh lặng và sâu lắng bao trùm, không khí thanh mát lạ thường, khiến tôi thấy người thật sảng khoái. Thời gian không nhiều, trước cơ hội hiếm có, tôi tranh thủ tác nghiệp ngay. Không chần chừ, tôi tới tháp chuông, một hơi leo lên tầng 3. Từ nơi gác mái tầng cao nhất, đủ tầm bao quát những góc ảnh cần thiết, thỏa trí “ống kính máy ảnh” đang vô cùng háo hức…
Mải mê nơi tháp chuông, khi tôi xuống thì mọi người đi đâu cả, tự tin đi dọc theo dãy hành lang dài, tới khoảng sân phía sau, hai bên phải trái nơi cuối sân đều có cổng dẫn lối đi tiếp… Qua “đường hầm” nhỏ, thêm một lần ngỡ ngàng, tôi lặng người trước những kiến trúc cổ kính, vẻ đẹp nghiêm tịnh đến mê mẩn. Một quần thể kiến trúc đặc trưng văn hóa Phật giáo hiện ra, khiến tôi có cảm giác như lạc vào một “mê cung”, nơi thánh tích Phật giáo với nhiều điển tích gắn liền với lịch sử dân tộc mà lần đầu tôi được chiêm ngưỡng…
Những hình ảnh của quần thể Di tích kiến trúc nghệ thuật Phật giáo, được Bộ Văn hóa xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia ngày 18/1/1988:
Vườn Quán Âm lộ thiên
Toàn cảnh tháp chuông nhìn từ bên ngoài
Chuông đồng ở tầng thứ nhất của tháp chuông. Bên dưới như một "giếng trời" thu nhỏ
Một vài góc kiến trúc chùa Cổ Lễ nhìn từ gác mái tầng 3 của tháp chuông
Toàn cảnh khuôn viên mặt trước tháp chuông
Đỉnh Tháp Tổ nhìn từ tháp chuông
Tôn tượng Quán Thế Âm Bồ Tát nơi vườn Tháp nhìn từ gác mái tháp chuông
Vườn Tháp tổ phía sau tháp chuông
Bảo tháp cố Đại lão Hòa Thượng Thích Thuận Đức
"Hành lang La Hán" dẫn lối ra khuôn viên phía sau của chùa Cổ Lễ (nhà chùa không đặt tôn tượng 18 Vị La Hán, mà mỗi bên hành lang treo 9 bức tranh từng Vị La Hán)
Qua một bên "đường hầm nhỏ", ngay trước tầm mắt là lối lên Động Sơn Trang
Chuông đồng 78 tuổi (đúc năm 1936), nặng 9000 kg, sừng sững giữa ao như thách thức không gian và thời gian
Toàn cảnh tháp “Cửu Phẩm Liên Hoa” cao 32 mét, hai bên cầu lối dẫn tới tháp là 2 ao nước nhỏ mát rượi
Lược sử chùa Cổ Lễ (ghi lại theo văn bia ở chùa):
Chùa Cổ Lễ hiệu “Thần Quang Tự”, là công trình văn hóa kiến trúc Phật giáo. Qua Thành Nam Định - Đò Quan 15 km về phía Tây thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định. Chùa xây dựng từ thế kỷ thứ 12 thời Lý Thần Tôn, thờ Phật và Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không. Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không sinh đầu thế kỷ 12, hương quán tại làng Điền Xá, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình.
Thuở thiếu thời, Ngài chuyên làm nghề chài lưới của cha ông, năm 29 tuổi xuất gia đầu Phật.Ngài đã “Văn - Tư - Tu đốn Tức Minh Tâm kiến tính quán càn khôn”, và Ngài còn là nhà Y sư nổi tiếng, đã cứu chữa cho vua Lý Thần Tôn khỏi bệnh nan y và được nhà vua phong làm “Lý Triều Quốc Sư”. Ngài cùng Thiền Sư Giác Hải và Thiền Sư Từ Đạo Hạnh kết nghĩa anh em sang Tây vực (Bắc Ấn Độ), tầm học phép “Tam vô lậu” đắc “Giới - Định - Tuệ viên dung nhập Thánh siêu phàm du nhật nguyệt”. 3 Thiền sư sau khi đắc lục trí thần thông trở về nước, Đức Thánh Tổ Từ Đạo Hạnh trụ trì chùa Sài Sơn, Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không trụ trì chùa Thần Quang, Đức Giác Hải Thiền Sư trụ trì chùa Diên Phúc. Từ đó 3 vị Thiền Sư trở thành “Nam Thiên Tam Vị Thánh Tổ”.
Sau đó Ngài vượt Tống quyên đồng đem về đúc “An Nam Tứ Khí” - 4 bảo vật quý ở nước ta:
1- Tượng Phật cao hơn 4 mét ở chùa Quỳnh Lâm, Đông Triều, Quảng Ninh.
2- Chuông Qui Điền nặng 1000 kg ở Lục Đầu Giang, Phải Lại, Hải Dương.
3- Tháp “Báo Thiên” cao 9 tầng ở Hà Nội.
4- Đỉnh Phổ Minh nặng 1000 kg ở Tức Mặc, thành phố Nam Định.
Chùa Cổ Lễ trước đây là một ngôi chùa kiến trúc cổ bằng gỗ. Trải qua thời gian phong hóa của nắng xói, mưa mòn và mối mọt cho nên ngôi chùa cổ xưa đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Năm 1902, Đệ Nhất Sư Tổ Phạm Quang Tuyên tuổi cao đức trọng về trụ trì. Ngài đã trùng tu, tái thiết lại ngôi chùa này theo kiến trúc mới “Nhất Thốc Lâu Đài”. Quy mô rộng lớn, thật là một nền kiến trúc văn hóa Phật giáo trứ danh.
Phía trước chùa có cây tháp “Cửu Phẩm Liên Hoa” (9 tầng hoa sen) cao 32 mét, có tòa “Phật Giáo Hội Quán” và Quan Âm Đài hai bên có Phủ Đền, Cầu Núi và hai dãy hành lang dài dài theo chùa. Tòa Chính cung cao 29 mét thờ Phật và Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không bằng gỗ Bạch Đàn (gỗ Trầm Hương trắng). Về thiết kế xây dựng chùa do Đức Sư Tổ Phạm Quang Tuyên sáng chế, nguyên vật liệu nội địa: Vôi, gạch, cát, mật, muối… xây dựng lên.
Năm 1934, Hòa Thượng Phạm Thế Long kế vị trụ trì, Hòa Thượng là Phó chủ tịch Quốc hội nước CHXH Việt Nam khóa VII, Phó chủ tịch Phật giáo châu Á và Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam ở chức vụ cao. Năm 1936, Hòa Thượng đúc quả chuông đồng to, cao 4 mét 20, đường kính 2 mét 03, nặng 9000 kg.
Từ năm 1947 đến năm 1981 (1947-1949-1972-1975-1978-1981), chùa Cỗ Lễ liên tục làm lễ cởi áo cà sa cho trên 35 vị Tăng Ni khoác áo chiến bào xông ra trận diệt giặc cứu nước.
Chùa Cổ Lễ là công trình kiến trúc văn hóa Phật Giáo và dân tộc, chùa được Bộ Văn Hóa xếp hạng “Di tích lịch sử” Quốc gia, là trụ sở Phật Giáo huyện Trực Ninh và là cơ sở trường hạ Phật Giáo tỉnh Nam Định.
Trong quá trình hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng phong cảnh, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự hỷ cúng của phật tử thập phương hằng tâm, hằng sản góp phần tôn tạo chùa trở thành danh lam thắng cảnh, đảm bảo tự do tín ngưỡng cho nhân dân.
Chùa Cổ Lễ
Trụ Trì
Thượng tọa: Thích Tâm Vượng
Thường Nguyên
Chùa Cổ Lễ, thị trấn Cổ Lễ (Trực Ninh, Nam Định) thờ Phật và thiền sư Nguyễn Minh Không là một quần thể gồm nhiều công trình kiến trúc, trải rộng theo hướng Đông - Tây, gồm cổng chùa, tháp Cửu Phẩm Liên Hoa, cầu cuốn Tam quan, nhà Hội quán, đền Thánh, đền Mẫu, hai cầu núi, chùa chính (chính cung), nhà Tổ, nhà khách, pháp đường, kho bếp, vườn tháp... 
Chùa Cổ Lễ
Cổ Lễ (Nam Định) là ngôi chùa cổ đẹp nổi tiếng về nghệ thuật kiến trúc. Đây là địa chỉ hấp dẫn với khách du lịch trong nước.
Nằm cách trung tâm TP Nam Định 15 km, chùa có tên chữ là Thần Quang Tự, được xây dựng từ thế kỷ 12 dưới triều vua Lý Thần Tông, là nơi đức Thánh sư Nguyễn Minh Không trụ trì. Là người tu hành đắc đạo, có công chữa khỏi bệnh "mọc lông hóa hổ" cho vua, thiền sư Nguyễn Minh Không được phong Lý triều Quốc sư, cùng với thiền sư Từ Đạo Hạnh, thiền sư Giác Hải truyền thụ thiền đạo và trở thành Nam thiền Tam Tổ.
Trải nhiều mưa nắng, ngôi chùa làm bằng gỗ từ thế kỷ 12 đã xuống cấp. Năm 1902, đệ nhất sư tổ Phạm Quang Tuyên về trụ trì đã quyết định trùng tu lại ngôi chùa. Với kiến thức rộng lớn và khả năng thiết kế tinh túy, sư Phạm Quang Tuyên đã bố cục lại ngôi chùa theo mô hình "Nhất thốc lâu đài" tạo ra một đại danh lam để lại cho hậu thế hôm nay.
Giữa cánh đồng lúa xanh bát ngát, ngôi chùa nổi lên như một tòa lâu đài vừa có vẻ nguy nga tráng lệ, lại vừa thân cận, gần gũi. Trước mặt chùa là ngọn tháp Cửu phẩm Liên Hoa cao 32m gồm 12 tầng được đặt trên lưng một con rùa lớn, đầu rùa hướng vào chùa. Rùa lại được thiết kế như đang bơi trên một chiếc hồ, bốn góc hồ đắp nổi bốn núi giả khá lớn, mỗi núi lại có một hình voi to bằng voi thật đắp áp vào sườn núi. 64 bậc thang xoáy ốc dẫn du khách lên trên đỉnh tháp. Kiến trúc của tháp chùa Cổ Lễ được đánh giá là đẹp và độc đáo nhất trong hệ thống các tháp chùa ở Việt Nam.
Từ khu tháp, qua một khoảng sân rộng tới chân cầu cong bắc qua hồ nước, du khách sẽ tới Phật giáo hội quán, bên trái Hội quán là đền thờ Hưng Đạo Đại vương và hai vị quan trạng người làng Cổ Lễ, bên phải là Khánh Quang Phủ thờ Tam tòa thánh mẫu.
Phía sau Phật giáo hội quán lại là một hồ nước rộng giữa hồ xây một bệ đặt quả chuông nặng 9.000 kg. Chuông cao 4m20 đường kính 2m30 được đệ nhị sư tổ Phạm Thế Long đúc năm 1936, nhiều năm phải giấu xuống dưới lòng hồ vì sợ bị giặc Pháp phá hỏng. Hai bên tả, hữu hồ nước có hai cây Sơn Kiều được xây dựng cực kỳ tinh xảo và công phu, bên ngoài trông như hai tòa núi đá, bên trong là cầu, có các cửa sổ tròn và cánh sen, vừa đón ánh sáng bên ngoài, vừa là nơi mà du khách có thể nhìn qua ngắm cảnh đẹp chung quanh.
Chính điện chùa cao 29m là nơi thờ Phật và thờ đức Thánh tổ Nguyễn Minh Không. Riêng chiều cao của chùa đã khiến các nhà kiến trúc phải thán phục tài trí của sư tổ Phạm Quang Tuyên. Đầu thế kỷ 20, chỉ với những nguyên vật liệu cổ truyền và bằng phương pháp xây cất thô sơ, một "tòa lâu đài" đã được dựng lên giữa cánh đồng. Chùa có kết cấu mái vòm, trên trần trang trí họa tiết rực rỡ, tòa Cửu Long được đặt chính giữa với tượng Phật cao 4m làm bằng gỗ trầm hương trắng sơn son thếp vàng. Hai bên chính điện là giải vũ và nhà bia. Phía sau là dãy nhà tổ rộng lớn.
Hội chùa Cổ Lễ được tổ chức vào giữa tháng 9 âm lịch hằng năm, du khách thập phương đổ về đây, trước là lễ Phật, vãn cảnh chùa, sau là xem lễ hội bơi chải, đấu vật, đấu cờ người và nhiều trò chơi dân gian độc đáo của vùng đất chiêm trũng này.
Trải nhiều mưa nắng, ngôi chùa làm bằng gỗ từ thế kỷ 12 đã xuống cấp. Năm 1902, đệ nhất sư tổ Phạm Quang Tuyên về trụ trì đã quyết định trùng tu lại ngôi chùa. Với kiến thức rộng lớn và khả năng thiết kế tinh túy, sư Phạm Quang Tuyên đã bố cục lại ngôi chùa theo mô hình "Nhất thốc lâu đài" tạo ra một đại danh lam để lại cho hậu thế hôm nay.
Giữa cánh đồng lúa xanh bát ngát, ngôi chùa nổi lên như một tòa lâu đài vừa có vẻ nguy nga tráng lệ, lại vừa thân cận, gần gũi. Trước mặt chùa là ngọn tháp Cửu phẩm Liên Hoa cao 32m gồm 12 tầng được đặt trên lưng một con rùa lớn, đầu rùa hướng vào chùa. Rùa lại được thiết kế như đang bơi trên một chiếc hồ, bốn góc hồ đắp nổi bốn núi giả khá lớn, mỗi núi lại có một hình voi to bằng voi thật đắp áp vào sườn núi. 64 bậc thang xoáy ốc dẫn du khách lên trên đỉnh tháp. Kiến trúc của tháp chùa Cổ Lễ được đánh giá là đẹp và độc đáo nhất trong hệ thống các tháp chùa ở Việt Nam.
Từ khu tháp, qua một khoảng sân rộng tới chân cầu cong bắc qua hồ nước, du khách sẽ tới Phật giáo hội quán, bên trái Hội quán là đền thờ Hưng Đạo Đại vương và hai vị quan trạng người làng Cổ Lễ, bên phải là Khánh Quang Phủ thờ Tam tòa thánh mẫu.
Phía sau Phật giáo hội quán lại là một hồ nước rộng giữa hồ xây một bệ đặt quả chuông nặng 9.000 kg. Chuông cao 4m20 đường kính 2m30 được đệ nhị sư tổ Phạm Thế Long đúc năm 1936, nhiều năm phải giấu xuống dưới lòng hồ vì sợ bị giặc Pháp phá hỏng. Hai bên tả, hữu hồ nước có hai cây Sơn Kiều được xây dựng cực kỳ tinh xảo và công phu, bên ngoài trông như hai tòa núi đá, bên trong là cầu, có các cửa sổ tròn và cánh sen, vừa đón ánh sáng bên ngoài, vừa là nơi mà du khách có thể nhìn qua ngắm cảnh đẹp chung quanh.
Chính điện chùa cao 29m là nơi thờ Phật và thờ đức Thánh tổ Nguyễn Minh Không. Riêng chiều cao của chùa đã khiến các nhà kiến trúc phải thán phục tài trí của sư tổ Phạm Quang Tuyên. Đầu thế kỷ 20, chỉ với những nguyên vật liệu cổ truyền và bằng phương pháp xây cất thô sơ, một "tòa lâu đài" đã được dựng lên giữa cánh đồng. Chùa có kết cấu mái vòm, trên trần trang trí họa tiết rực rỡ, tòa Cửu Long được đặt chính giữa với tượng Phật cao 4m làm bằng gỗ trầm hương trắng sơn son thếp vàng. Hai bên chính điện là giải vũ và nhà bia. Phía sau là dãy nhà tổ rộng lớn.
Hội chùa Cổ Lễ được tổ chức vào giữa tháng 9 âm lịch hằng năm, du khách thập phương đổ về đây, trước là lễ Phật, vãn cảnh chùa, sau là xem lễ hội bơi chải, đấu vật, đấu cờ người và nhiều trò chơi dân gian độc đáo của vùng đất chiêm trũng này.
Theo Du lịch
Huyền thoại ngôi chùa tăng ni "cởi áo cà sa khoác chiến bào"
Dân Việt - Chùa Cổ Lễ (huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định) là một danh lam thắng cảnh nổi tiếng ở vùng đất Thành Nam giàu truyền thống lịch sử văn hóa.
Nơi đây còn được biết đến bởi huyền thoại về những tăng ni tạm gác việc
đạo tình nguyện lên đường ra trận đối mặt với kẻ thù để giành lại độc
lập, tự do cho dân tộc.
Lịch sử ngôi chùa
Chùa Cổ Lễ hiệu “Thần Quang Tự”, là công trình văn hóa kiến trúc Phật giáo. Qua Thành Nam Định - Đò Quan 15 km về phía Tây thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định. Chùa xây dựng từ thế kỷ thứ 12 thời Lý Thần Tôn, thờ Phật và Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không. Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không sinh đầu thế kỷ 12, hương quán tại làng Điền Xá, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình.
Thuở thiếu thời, Ngài chuyên làm nghề chài lưới của cha ông, năm 29 tuổi xuất gia đầu Phật.Ngài đã “Văn - Tư - Tu đốn Tức Minh Tâm kiến tính quán càn khôn”, và Ngài còn là nhà Y sư nổi tiếng, đã cứu chữa cho vua Lý Thần Tôn khỏi bệnh nan y và được nhà vua phong làm “Lý Triều Quốc Sư”.
Ngài cùng Thiền Sư Giác Hải và Thiền Sư Từ Đạo Hạnh kết nghĩa anh em sang Tây vực (Bắc Ấn Độ), tầm học phép “Tam vô lậu” đắc “Giới - Định - Tuệ viên dung nhập Thánh siêu phàm du nhật nguyệt”. 3 Thiền sư sau khi đắc lục trí thần thông trở về nước, Đức Thánh Tổ Từ Đạo Hạnh trụ trì chùa Sài Sơn, Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không trụ trì chùa Thần Quang, Đức Giác Hải Thiền Sư trụ trì chùa Diên Phúc. Từ đó 3 vị Thiền Sư trở thành “Nam Thiên Tam Vị Thánh Tổ”.
Sau đó Ngài vượt Tống quyên đồng đem về đúc “An Nam Tứ Khí” - 4 bảo vật quý ở nước ta.
Chùa Cổ Lễ trước đây là một ngôi chùa kiến trúc cổ bằng gỗ. Trải qua thời gian phong hóa của nắng xói, mưa mòn và mối mọt cho nên ngôi chùa cổ xưa đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Năm 1902, Đệ Nhất Sư Tổ Phạm Quang Tuyên tuổi cao đức trọng về trụ trì.
Ngài đã trùng tu, tái thiết lại ngôi chùa này theo kiến trúc mới “Nhất Thốc Lâu Đài”. Quy mô rộng lớn, thật là một nền kiến trúc văn hóa Phật giáo trứ danh.
Cởi áo cà sa khoác chiến bào ra trận
Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc của dân tộc ta trong thế kỷ 20, từ mái chùa cổ kính này đã có 35 ni, sư cởi áo cà sa ra tiền tuyến giết giặc, bảo vệ quê hương. Trong số 35 nhà sư ra trận có 12 người đã anh dũng hi sinh trong chiến đấu được nhà nước công nhận liệt sỹ. Các nhà sư còn lại nhiều người đã trở thành sỹ quan cao cấp trong Quân đội Nhân dân Việt Nam, là Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam và giữ nhiều trọng trách quan trọng khác trong Giáo hội cũng như ngoài xã hội.
Sự kiện ngày 27.2.1947, tại chùa Cổ Lễ, Hoà thượng Thích Thế Long đã chủ trì buổi mít tinh trọng thể làm lễ phát nguyện cho 27 nhà sư cởi áo cà sa khoác chiến bào ra trận. Đây là một sự kiện quan trọng, đầy tự hào trong lịch sử phật giáo Việt Nam . Tiếp bước những nhà sư đi trước, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và chiến tranh biên giới đã có thêm 8 nhà sư cởi áo cà sa, tạm biệt cửa thiền lên đường giết giặc.
Thượng tọa Thích Tâm Vượng, người hiện giữ chức Viện chủ tổ đình Cổ Lễ, là một trong số 35 vị sư từng tham gia phong trào "Cởi áo cà sa khoác chiến bào" năm xưa và hiện là Uỷ viên Ban chấp hành Hội CCB Việt Nam, Phó chủ tịch Hội Phật giáo tỉnh Nam Định...
Năm 1999, nhân kỷ niệm 52 năm Ngày truyền thống "Nghĩa sĩ phật tử" (27.2.1947), một nhóm ni sư từng phát nguyện "Cởi áo cà sa khoác chiến bào" đã cho lập một bia đá ngay trong khuôn viên chùa để ghi nhớ sự kiện đó. Nhà chùa cũng đã cho xây dựng Đài tưởng niệm các Nghĩa sĩ Phật tử hy sinh trong thời kỳ chiến tranh.
Chùa Cổ Lễ là công trình kiến trúc văn hóa Phật Giáo và dân tộc, chùa được Bộ Văn Hóa xếp hạng “Di tích lịch sử” Quốc gia, là trụ sở Phật Giáo huyện Trực Ninh và là cơ sở trường hạ Phật Giáo tỉnh Nam Định.
Chùa Cổ Lễ (thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định) là một trong những ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nổi tiếng Việt Nam. Một điểm nhấn kiến trúc mang tính biểu tượng của ngôi chùa này chính là tòa tháp cao gọi là Tháp cổ hình rùa Cửu Phẩm Liên Hoa (9 phẩm giá của hoa sen).
Lịch sử ngôi chùa
Chùa Cổ Lễ hiệu “Thần Quang Tự”, là công trình văn hóa kiến trúc Phật giáo. Qua Thành Nam Định - Đò Quan 15 km về phía Tây thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định. Chùa xây dựng từ thế kỷ thứ 12 thời Lý Thần Tôn, thờ Phật và Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không. Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không sinh đầu thế kỷ 12, hương quán tại làng Điền Xá, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình.
Tượng Phật cao hơn 4 mét ở chùa Quỳnh Lâm, Đông Triều, Quảng Ninh.
Thuở thiếu thời, Ngài chuyên làm nghề chài lưới của cha ông, năm 29 tuổi xuất gia đầu Phật.Ngài đã “Văn - Tư - Tu đốn Tức Minh Tâm kiến tính quán càn khôn”, và Ngài còn là nhà Y sư nổi tiếng, đã cứu chữa cho vua Lý Thần Tôn khỏi bệnh nan y và được nhà vua phong làm “Lý Triều Quốc Sư”.
Ngài cùng Thiền Sư Giác Hải và Thiền Sư Từ Đạo Hạnh kết nghĩa anh em sang Tây vực (Bắc Ấn Độ), tầm học phép “Tam vô lậu” đắc “Giới - Định - Tuệ viên dung nhập Thánh siêu phàm du nhật nguyệt”. 3 Thiền sư sau khi đắc lục trí thần thông trở về nước, Đức Thánh Tổ Từ Đạo Hạnh trụ trì chùa Sài Sơn, Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không trụ trì chùa Thần Quang, Đức Giác Hải Thiền Sư trụ trì chùa Diên Phúc. Từ đó 3 vị Thiền Sư trở thành “Nam Thiên Tam Vị Thánh Tổ”.
Sau đó Ngài vượt Tống quyên đồng đem về đúc “An Nam Tứ Khí” - 4 bảo vật quý ở nước ta.
Chùa Cổ Lễ trước đây là một ngôi chùa kiến trúc cổ bằng gỗ. Trải qua thời gian phong hóa của nắng xói, mưa mòn và mối mọt cho nên ngôi chùa cổ xưa đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Năm 1902, Đệ Nhất Sư Tổ Phạm Quang Tuyên tuổi cao đức trọng về trụ trì.
Ngài đã trùng tu, tái thiết lại ngôi chùa này theo kiến trúc mới “Nhất Thốc Lâu Đài”. Quy mô rộng lớn, thật là một nền kiến trúc văn hóa Phật giáo trứ danh.
Cởi áo cà sa khoác chiến bào ra trận
Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc của dân tộc ta trong thế kỷ 20, từ mái chùa cổ kính này đã có 35 ni, sư cởi áo cà sa ra tiền tuyến giết giặc, bảo vệ quê hương. Trong số 35 nhà sư ra trận có 12 người đã anh dũng hi sinh trong chiến đấu được nhà nước công nhận liệt sỹ. Các nhà sư còn lại nhiều người đã trở thành sỹ quan cao cấp trong Quân đội Nhân dân Việt Nam, là Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam và giữ nhiều trọng trách quan trọng khác trong Giáo hội cũng như ngoài xã hội.
Chuông Qui Điền nặng 1000 kg ở Lục Đầu Giang, Phải Lại, Hải Dương.
Sự kiện ngày 27.2.1947, tại chùa Cổ Lễ, Hoà thượng Thích Thế Long đã chủ trì buổi mít tinh trọng thể làm lễ phát nguyện cho 27 nhà sư cởi áo cà sa khoác chiến bào ra trận. Đây là một sự kiện quan trọng, đầy tự hào trong lịch sử phật giáo Việt Nam . Tiếp bước những nhà sư đi trước, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và chiến tranh biên giới đã có thêm 8 nhà sư cởi áo cà sa, tạm biệt cửa thiền lên đường giết giặc.
Tháp “Báo Thiên” cao 9 tầng ở Hà Nội.
Thượng tọa Thích Tâm Vượng, người hiện giữ chức Viện chủ tổ đình Cổ Lễ, là một trong số 35 vị sư từng tham gia phong trào "Cởi áo cà sa khoác chiến bào" năm xưa và hiện là Uỷ viên Ban chấp hành Hội CCB Việt Nam, Phó chủ tịch Hội Phật giáo tỉnh Nam Định...
Năm 1999, nhân kỷ niệm 52 năm Ngày truyền thống "Nghĩa sĩ phật tử" (27.2.1947), một nhóm ni sư từng phát nguyện "Cởi áo cà sa khoác chiến bào" đã cho lập một bia đá ngay trong khuôn viên chùa để ghi nhớ sự kiện đó. Nhà chùa cũng đã cho xây dựng Đài tưởng niệm các Nghĩa sĩ Phật tử hy sinh trong thời kỳ chiến tranh.
Chùa Cổ Lễ là công trình kiến trúc văn hóa Phật Giáo và dân tộc, chùa được Bộ Văn Hóa xếp hạng “Di tích lịch sử” Quốc gia, là trụ sở Phật Giáo huyện Trực Ninh và là cơ sở trường hạ Phật Giáo tỉnh Nam Định.
Tận mục tháp cổ hình rùa khổng lồ có 1-0-2 Việt Nam
(Kiến Thức) - Tương truyền, nhà sư Phạm Quang Tuyên cho xây dựng tháp cổ hình rùa Cửu Phẩm Liên Hoa rất công phu.
Tháp được dựng năm 1927, nằm ở một vị trí rất đặc biệt: Ngay trước lối vào chùa.
Tháp có tiết diện hình "bát giác" xây dựng giữa hồ lớn có kích thước 22,8 m x 12,35m, nền tháp thể hiện bằng một con rùa lớn, dáng vẻ chắc khỏe đầu hướng vào chùa - biểu tượng cho sự vững trãi trường tồn.
Toàn bộ tháp Cửu Phẩm Liên Hoa có 11 tầng và được thu nhỏ dần lên đỉnh, bốn mặt đều đắp những con vật quý là Kỳ Lân và Phượng. Xung quanh tháp, các tên hiệu Phật được đắp nổi
Ngoài ra, Tháp được trang trí bởi 6 cặp rồng bám theo thân tháp, từng đôi vờn nhau, con phía trước nghểnh xuống, con phía dưới ngóc lên. Điều này tôn thêm sự hoành tráng của cây tháp, biểu tượng cho sự phồn vinh của nền nông nghiệp lúa nước.
Xung quanh không gian của tháp còn có bốn hòn núi trên lưng bốn con Voi - biểu trưng về quan niệm vũ trụ là đất, nước, lửa, gió hay còn gọi là nguồn gốc của vạn vật thế giới
Với chiều cao 32 mét, đây là kiến trúc cao nhất của chùa Cổ Lễ.
Truyền thuyết kể lại, nhà sư Phạm Quang Tuyên cho xây dựng tháp rất công phu. Công trường xây dựng tháp là một hồ nước được gia cố nền móng bằng 50 cây gỗ lim.
Lần đầu tháp xây bị đổ, lần thứ 2 mới xây dựng thành công.
Sau nhiều biến động lịch sử, tòa tháp Cửu Phẩm Liên Hoa vẫn đứng vững và trở thành một biểu tượng văn hóa đặc sắc của đất Trực Ninh.
Quốc Lê
An Lãng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét