Thứ Ba, 22 tháng 3, 2011

Thành phố Tuy Hòa hướng đến tầm vóc mới



HƯỚNG ĐẾN ĐÔ THỊ LOẠI 2

Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, tỉnh lỵ Phú Yên từ Sông Cầu chuyển về Tuy Hòa thuộc phủ Hòa An. Đó là một đô thị nhỏ nằm dọc bờ bắc hạ lưu sông Đà Rằng, khu vực trung tâm nằm quanh núi Nhạn. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, TX Tuy Hòa được mở rộng thêm về hướng đông đến phường Phú Câu, song cũng giới hạn đến đường số 6 (Nguyễn Huệ). Các hoạt động thương mại- dịch vụ tập trung dọc đường Trần Hưng Đạo, kể cả sau ngày thống nhất đất nước (mùa xuân 1975) TX Tuy Hòa cũng không mấy thay đổi. Đến khi tỉnh Phú Yên được tái lập (tháng 7/1989), TX Tuy Hòa như nàng công chúa ngủ quên bên bờ biển Đông được đánh thức. Nguồn lực đầu tư của tỉnh được ưu tiên để đưa thị xã phát triển xứng tầm với trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của tỉnh. Quá trình đô thị hóa của thị xã diễn ra mạnh mẽ; khu vực trung tâm thị xã hình thành nhiều khu dân cư mới; hệ thống giao thông, lưới điện, cấp nước không ngừng mở rộng. Đầu năm 2005, Chính phủ ký Nghị định 03/2005/NĐ-CP thành lập TP Tuy Hòa - đô thị loại 3. Lúc này, không gian thành phố được mở rộng thêm cả 2 hướng bắc và nam với diện tích tự nhiên 16.682ha do nhập thêm xã An Phú (huyện Tuy An) ở phía bắc và thị trấn Phú Lâm (huyện Tuy Hòa) ở phía nam. Quy mô dân số của thành phố tăng từ 123.820 người lên gần 165.000 người, chiếm hơn 20% dân số toàn tỉnh.

Hôm nay đến TP Tuy Hòa, từ hướng bắc, có khu du lịch sinh thái Sao Việt, nơi mà 5 năm trước đây còn là một đồi núi hoang sơ. Vào trung tâm thành phố theo đại lộ Hùng Vương, tuyến đường lớn chuyển TP Tuy Hòa phát triển theo hường nam- bắc, đã xuất hiện những khu đô thị mới khang trang, tạo dấu ấn riêng cho thành phố thời kỳ hiện đại hóa. Gần đây, tuyến đường ven biển Độc Lập- Long Thủy đưa vào sử dụng đã nối trung tâm thành phố với khu vực phía bắc mở ra cơ hội phát triển du lịch ven biển. Từ khi tuyến tránh và cầu Đà Rằng mới đi vào hoạt động, không gian thành phố được mở rộng thêm về phía tây. Nơi cửa ngõ phía tây đó, đang hình thành khu đô thị mới từ cầu Trần Hưng Đạo đến ngã tư tuyến tránh quốc lộ 1A mà Khu du lịch sinh thái Thuận Thảo với Khách sạn 5 sao CenDeluxe là một điểm nhấn. Về hướng nam, Khu đô thị mới Nam TP Tuy Hòa nằm trong Khu kinh tế Nam Phú Yên rộng 395 ha đang thu hút nhiều dự án đầu tư quy mô lớn. Tại đây, cầu Hùng Vương vừa thông xe kỹ thuật vươn mình trước cửa sông Đà Rằng, khi hoàn thành sẽ “kéo” khu đô thị bờ bắc với khu đô thị mới đến sân bay Tuy Hòa, KCN Hòa Hiệp và nối vào đường Phước Tân- Bãi Ngà hình thành trục giao thông mới ven biển chạy dài từ khu trung tâm hành chính tỉnh đến cảng Vũng Rô. 

Trong khi đó, khu vực nội thị tiếp tục được chỉnh trang, ngày càng khang trang sạch đẹp. Hôm nay giữa lòng thành phố đã có những tuyến đường mới hiện đại rợp bóng cây xanh rộng từ 30 đến 45m, chúng ta bắt gặp nhiều công trình cao 15- 17 tầng với hoạt động thương mại, dịch vụ nhộn nhịp cả ngày đêm. Đó là những tiền đề để TP Tuy Hòa phát triển thành đô thị loại 2 trong vài năm tới.


VÀ THÀNH PHỐ DỊCH VỤ

Những năm gần đây, với  tiêu chí phấn đấu đạt các tiêu chuẩn cơ bản của đô thị loại 2, đi đôi với tăng cường kết cấu hạ tầng kỹ thuật, kinh tế của thành phố có sự tăng trưởng “nóng”. Trong giai đoạn 2006- 2010, tốc độ tăng GDP của thành phố đạt bình quân 21,8%/năm, gần 2 lần so với tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Điều đáng chú ý hơn, tăng trưởng của các ngành thương mại- dịch vụ, công nghiệp- xây dựng đều cao hơn mức tăng trưởng bình quân chung, đạt trên 22- 23%/năm, kinh tế có sự chuyển dịch mạnh sang hướng công nghiệp và thương mại- dịch vụ.

Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa, Đào Tấn Hoàng cho biết: Theo Quy hoạch xây dựng vùng duyên hải Nam Trung Bộ đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, vùng duyên hải Nam Trung Bộ sẽ phát triển theo hướng là vùng kinh tế tổng hợp, cửa ngõ hướng biển của các tỉnh vùng Tây Nguyên và các tỉnh Nam Lào, Đông Bắc Campuchia và Thái Lan, trong đó Khu kinh tế Nam Phú Yên sẽ là động lực phát triển cho cả khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Lúc này, TP Tuy Hòa đóng vai trò của một trung tâm kinh tế dịch vụ phục vụ cho cả khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Các ngành dịch vụ có lợi thế phát triển là cung ứng, sửa chữa, tư vấn, du lịch, giải trí, vận tải… xem đây là những hướng đi để TP Tuy Hòa trở thành thành phố dịch vụ trong khu vực. Từ định hướng đó, Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XIV đề ra mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 2010- 2015 đạt bình quân 20%/năm, trong đó ngành thương mại- dịch vụ tăng 22,4%/năm, để đến năm 2015, tỉ trọng ngành thương mại - dịch vụ chiếm 48,8% trong cơ cấu GDP của thành phố (khi đó ngành công nghiệp – xây dựng chiếm 44,9% và nông nghiệp chỉ còn 4,2% GDP). Thành phố đang thực hiện những chính sách ưu đãi khuyến khích đầu tư tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế đầu tư phát triển các ngành dịch vụ có lợi thế cạnh tranh. Hiện tại, tiềm năng về du lịch của thành phố cũng đã được nhiều nhà đầu tư chú ý, với nhiều dự án du lịch đang triển khai dọc bờ biển…

TP Tuy Hòa đang đứng trước cơ hội trở thành một đô thị hiện đại trong chuỗi đô thị ven biển miền Trung, có kinh tế dịch vụ phát triển mạnh. Trước mắt, với Năm Du lịch quốc gia năm 2011 và kỷ niệm 400 năm Phú Yên hình thành sẽ là điều kiện thuận lợi tạo đà cho TP Tuy Hòa “tăng tốc” ngành thương mại - du lịch.

NGUYÊN TRƯỜNG


Những năm qua, TP Tuy Hòa luôn thể hiện sự bức phá, đi đầu trong công cuộc CNH, HĐH của tỉnh. Sự năng động vươn lên của Đảng bộ và nhân dân thành phố đang hướng đến mục tiêu mới: xây dựng đô thị loại 2 và trở thành thành phố dịch vụ của khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.

duong-HV-100904.jpg
Đại lộ Hùng Vương với những biệt thự xinh xắn tạo dấu ấn riêng cho TP Tuy Hòa –Ảnh: N.T

Gió biển Tuy Hòa

Nhân tham dự một cuộc hội thảo kiến trúc của khu vực miền Trung - Tây nguyên được tổ chức tại Tuy Hòa, thành phố lần đầu tiên tôi đến và lưu lại nhiều ngày. Ấn tượng đầu tiên là gió. Gió Tuy Hòa mát, phóng khoáng, dễ chịu và đặc biệt dù sát biển nhưng không có độ “rịn, rít” của muối mặn như các thành phố biển khác.

Bất chợt gặp rồi bất chợt nhớ bài thơ Nhớ máu của Trần Mai Ninh: Ơ cái gió Tuy Hòa / Cái gió chuyên cần / Và phóng túng / Gió đi ngang đi dọc / Gió trẻ lại lưng chừng / Gió nghĩ, Gió cười, Gió reo lên lồng lộn...

Gió tang bồng đuổi bắt giữa mơn man nắng màu mật ong. Trời đất thật tuyệt vời. Những ngọn gió làm du khách khoan khoái, bớt đi nỗi mệt nhọc sau một hành trình dài.

Mặc dầu đã tách tỉnh hơn hai mươi năm rồi, nhưng Tuy Hòa vẫn chưa bị tốc độ đô thị hóa một cách quá đáng nên phố thị vẫn giữ được nét hiền hoà, dễ chịu. Tuy Hòa có một bãi biển dài mênh mông cát trắng mà không dễ gì các thành phố ven biển khác có thể sánh được.

Từ môi trường, an ninh, cảnh quan thiên nhiên, bình độ của bãi biển đều rất lý tưởng cho những ai thích đến với biển. Đường Độc Lập chạy ven biển đã được mở rộng; rất may là hai bên lề đường đều trồng một dãy phi lao (dương liễu) chạy dài dọc biển.

Thực là may mắn vì nhờ phát triển chậm nên quy hoạch đường ven biển đã tránh được những sai lầm mà các thành phố ven biển khác đã mắc phải, những sai lầm không bao giờ sửa chữa được. Dãy phi lao ven biển là một giải pháp hiệu quả trong việc hạn chế nạn xói lở và gió bão.

Từng chứng kiến biết bao những cơn bão cuồng nộ từ biển đổ vào đất liền mới thấy giá trị của những rừng phi lao này. Những nhà hàng, quán xá không thấy mọc lên ven biển nên phố nhìn ra biển thoáng rộng tầm mắt đến choáng ngợp trước màu biển biếc. Biển như ùa vào lòng phố.

Tuy Hòa vẫn thế, nho nhỏ thân thương, lạ mà quen, sơ ngộ mà như đã từng thâm giao. Thấy thương những căn nhà phố vẫn còn cửa đóng then cài, còn ngõ, còn sân, còn những giàn hoa pháo nở bừng trước hiên nhà. Vẫn còn những dãy phố như thế, hình như khái niệm mặt tiền nhà phố vẫn đang còn ngập ngừng đâu đó nên con người ở đây chưa phải vội vã bon chen.

Đã thấy xuất hiện những khu phố mới, khu dân cư mới, như mới từ trong lò dựng lên. Thành phố đã được nới rộng. Giữa phố mới phố cũ vẫn chưa có sự nối kết, có lẽ thiếu những điểm nhấn kiến trúc.

Nhưng có một điều, những ngôi nhà ống mới tinh lại được thiết kế một cách cầu kỳ, từ đường nét, hình khối, màu sắc của kiểu nhà đều na ná giống nhau nên dễ gây ra sự nhàm chán. Phố mới mà không hiện đại, mới mà đã vội lạc hậu quê kiểng. Có một chút tiêng tiếc!

Thành phố này cần ngay một quy hoạch chi tiết cho thiết kế đô thị, quản lý xây dựng theo quy hoạch như là một giải pháp cải thiện không gian kiến trúc liền kề để tạo nên một diện mạo đô thị mới. Không thì…

Anh bạn kiến trúc sư địa phương không khỏi ngậm ngùi: Người ta xây nhà không nhờ kiến trúc sư thiết kế, cứ tìm mẫu nhà trong quyển lịch của Thái Lan đã cũ rích, rồi kêu nhà thầu cứ thế một kiểu mà làm, nhô ra, lõm vào, bên trái bên phải xích qua xích lại đôi chút rồi xong, thành ra… Nghe than thở, tôi lại nhớ đến kiểu nhà có chóp trên mái ở Đông Hà (Quảng Trị) nhìn đâu cũng thấy. Ôi, những ngôi nhà rập kiểu như nhau khoác lên mình màu sắc như áo quần của những người lên đồng, cũng được thiết kế từ trong… lịch Thái Lan.

Phú Yên có rất nhiều thắng cảnh, di tích lịch sử văn hoá nổi tiếng. Những gành Đá Đĩa, một gành đá thiên tạo hiếm thấy, độc đáo; tháp Chăm núi Nhạn, nơi tổ chức những đêm thơ nguyên tiêu hàng năm; bãi Môn - mũi Điện - điểm cực đông trên đất liền, nơi đón bình minh đầu tiên của nước ta; Thạch Bi sơn, ghi dấu quá trình mở đất về phương Nam của vua Lê Thánh Tôn, núi Chóp Chài, nơi quân và dân giải thoát luật sư Nguyễn Hữu Thọ; đền thờ Lương Văn Chánh, vị tiền hiền chiêu tập lưu dân khai khẩn, dựng mở vùng đất Phú Yên...

Phú Yên với bờ biển dài 189km với nhiều vịnh, đầm, vũng nổi tiếng như đầm Cù Mông, đầm Ô Loan, vịnh Xuân Đài, vũng Rô, vũng Lắm… cùng nhiều bãi tắm xinh đẹp làm say đắm lòng người như bãi Bàng, bãi Bàu, bãi Rạng, Xuân Hải, bãi Nồm, bãi Tràm, bãi Từ Nham, bãi Ôm, bãi Bình Sa, An Hải, Phú Thường, bãi Súng, bãi Xép, Long Thủy, bãi Gốc và nhiều gành đá, đảo ven bờ…

Biển Phú Yên có diện tích san hô ngầm trên 700 héc ta, nguồn ẩm thực hải sản phong phú, hấp dẫn. Ngoài ra là các nguồn nước khoáng nóng với nhiệt độ từ 50 đến 70 độ C rất thích hợp cho phát triển loại hình du lịch chữa bệnh, phục hồi sức khỏe…

Với những lợi thế và đặc trưng rất riêng của địa phương, mong sao Tuy Hòa sẽ phát triển thành một đô thị duyên hải gắn liền với thế mạnh du lịch biển theo hướng nghỉ dưỡng, sinh thái và thể thao.

Du lịch, GO! - Theo Hồ Sĩ Bình (TBKTSG), ảnh Dulichgo, internet

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét