Cận cảnh khu Dự trữ sinh quyển thế giới Mũi Cà Mau: Mật ong

Lê Hữu Trác (Hải Thượng Lãn Ông) coi mật ong là cao của trăm thứ hoa, dùng rất tốt cho trẻ em, người bệnh, người già yếu...

Hoa tràm - nguyên liệu chính của mật ong.

Toàn bộ rừng U Minh Hạ là một cái kho nguyên liệu khổng lồ để ong làm mật, đó là hoa tràm. Và mật ong rừng U Minh Hạ nổi tiếng khắp cả nước từ xưa đến nay.

Cứ mỗi độ sau Tết cổ truyền hằng năm, rừng tràm bắt đầu lác đác trổ bông, mùi thơm dịu, lan nhẹ trong không gian, quyến rũ từng đàn ong bay đi hút mật, làm tổ. 

Mật ong thu hoạch mùa này được xem là thứ mật tốt nhất và giá trị nhất: mật trong và vàng như nước cam, đặc quánh, rót vào chai không cần phễu, mật không bị pha trộn, để lâu năm không đổi màu, không biến chất và không bị đọng đường.

Tổ ong mật trong tự nhiên.

Người dân thu hoạch mật ong từ hai nguồn: tìm lấy những tổ ong tự chúng làm trong thiên nhiên và tự gác kèo, mà gác kèo là phổ biến nhất. Công việc gác kèo ong ở rừng U Minh Hạ là cả một nghệ thuật, từ chỗ nghiên cứu tính nết, tập quán của đàn ong, người ta rút ra kinh nghiệm và thành thạo trong việc lấy mật từ gác kèo ong. 

Những người gác kèo thường tập hợp lại thành một tổ chức gọi là tập đoàn phong ngạn, mỗi tập đoàn có khoảng vài chục người, mỗi người gác chừng vài trăm kèo một mùa và thu hoạch vài ngàn lít mật là chuyện thường. Tuy nhiên, diện tích rừng ngày càng bị thu hẹp do nạn cháy rừng và nhiều nguyên nhân khác nên số lượng mật ong ngày càng giảm, do đó nhiều thợ rừng đã chuyển nghề và nhiều tập đoàn phong ngạn không còn tồn tại.

Sản lượng mật ong ngày càng ít, nên cung không đủ cầu, nhiều người vi phạm đạo đức nghề nghiệp: pha trộn mật ong với nước đường hoặc nhiều trò gian lận khác, nên ngày nay muốn tìm được mật ong nguyên chất như xưa kia là điều không phải dễ.

Vì vậy, việc xây dựng thương hiệu cho mật ong rừng U Minh Hạ là điều nên làm để củng cố uy tín, chất lượng một loại đặc sản đặc biệt của Cà Mau, thu hút khách du lịch, qua đó nâng cao đời sống người dân sống nghề rừng, góp phần bảo vệ phát triển vốn rừng và các nguồn tài nguyên của rừng./.

Thợ rừng chuyên nghề lấy tổ ong mật.

Phóng sự nhiều kỳ của Nguyễn Thanh Dũng