Kỳ bí những dòng sông Đông Bắc

 Đông Bắc hoang sơ đến cảm động. Nếu bạn đã lên cao nguyên đá Đồng Văn nổi tiếng, đèo Mã Pí Lèng hiểm trở, dinh thự vua Mèo, cột cờ Lũng Cũ, núi Đôi... rồi quay trở về bằng đường bộ, bạn sẽ tiếc nuối bởi hành trình ấy thiếu những dòng sông Đông Bắc.

Có lẽ, không cần giới thiệu thêm nhiều về cao nguyên đá Đồng Văn và những cung đường, địa danh bạn đã “phượt”. Nhưng, hãy ngẫm về hành trình trở về. Tại sao không phải bằng đường sông nhỉ, để rút ngắn được 250km lộ trình danh thắng liên hoàn qua bốn tỉnh Hà Giang - Tuyên Quang - Bắc Kạn - Cao Bằng?

Đường lên Đồng Văn uốn lượn, điệp trùng với đá và đá

Thắng cố - món ăn truyền thống của người dân tộc tại chợ phiên Đồng Văn

Một ngôi nhà cổ tại Đồng Văn, được xây bằng tường trình - là đất nện theo khuôn - giúp cho đông ấm, hè mát

Có được tour “đi núi, về sông” ấy là nhờ từ đầu 2008, khi cửa đập thủy điện Na Hang (Tuyên Quang) đóng lại, mực nước khu vực lòng hồ dâng lên giúp thông suốt tuyến đường nối huyện Bắc Mê (Hà Giang) với Na Hang theo sông Gâm và nối với hồ Ba Bể qua sông Năng. 
 

Cột cờ Lũng Cú trên đỉnh núi Rồng - cực Bắc của tổ quốc - với lá cờ có diện tích 54m2 tượng trưng cho 54 dân tộc anh em. Để leo lên đến nơi, bạn phải trèo qua 283 bậc thang

Vì thế tuyến đường thủy Hà Giang - Tuyên Quang - Bắc Kạn được kéo lại gần. Một công ty lữ hành phía Nam đã phát hiện ra hành trình này, sau nhiều lần thử nghiệm, quyết định đưa vào khai thác tour từ cuối năm 2010.
 

Dòng Nho Quế uốn lượn quanh các vách núi dựng đứng của đèo Mã Pí Lèng

Bắt đầu hành trình vượt sông Gâm, sông Năng vào hồ Ba Bể

Núi đã vôi trên sông Gâm, cảnh đẹp không khác vịnh Hạ Long

Những gốc cây còn sót lại của khu rừng nguyên sinh bị dòng sông vùi lấp

Nếu sông Lô lững lờ lượn dọc con đường lên với Đồng Văn, sông Nho Quế như dải lụa vắt ngang những dãy núi dựng đứng trên đỉnh Mã Pí Lèng, thì sông Gâm, sông Năng... hoang sơ, bình yên đến kỳ lạ. Đó là nhờ dòng sông ấy nằm lọt giữa khu bảo tồn thiên nhiên Tát Kẻ - Bản Bu. 
 

Một ngôi chùa trầm mặc giữa lòng sông

Hoàng hôn trên hồ Ba Bể.

Du khách vào hồ Ba Bể

Tàu chở khách cứ thế lướt nhẹ giữa hai bờ là núi đã vôi ẩn hiện. Lấp ló đâu đó vài chiếc thuyền buông lưới. Một vài gốc cây khô trơ trọi đột ngột hiện trên mặt nước như tiếc nuối cái thuở còn là nguyên sinh, nay đã bị sông vùi lấp. Một đàn trâu thơ thẩn gặp cỏ ven sông... Trong khung cảnh thơ mộng ấy, muộn phiền của cuộc sống thường nhật tan biến.

• Ngọc Hà