Thân thương nộm rau ấu

Ngày bé, chúng tôi thường rủ nhau ra ao hái củ ấu về ăn. Củ ấu giống như những chiếc sừng trâu đen nhánh, ăn sống rất mát và ngọt, đem luộc thì ăn bở, bột và thơm. Củ nào càng già, thì vỏ càng đen và ăn càng ngọt, luộc lên ăn càng bở hơn.

Rau ấu, nghe có vẻ là lạ, nhưng nó lại là một thứ nguyên liệu làm nên món nộm rau ấu dân dã mà ít người biết đến và được thưởng thức. Ao ấu đến độ ra củ (có củ non) thì cây ấu rất tốt. Lá của chúng đan chen vào nhau dựng lên lớp lớp những cánh buồm xanh, buồm nâu trong vịnh.

Muốn ăn rau ấu ngon thì phải chọn, hái những tay lá bánh tẻ, lá non to, dài, thon từ bốn đến năm phân. Thân tay ấu như cái đòng đòng, hai đầu thon gọn, giữa phình ra trông rất đẹp mắt. Toàn thân tay ấu màu nâu xanh, xốp nhưng dầy, chắc hơn tay bèo lục bình.

Cây ấu với những củ ấu non trông như những nhánh bèo tây, lá cây ấu có thể dùng để làm món nộm rau ấu dân dã.

Nộm rau ấu là món ăn dân quê nên rất dễ làm, nguyên liệu cũng không cầu kì. Nó đều là những thứ “cây nhà lá vườn”. Hái rau ấu vặt bỏ lấy tay ấu, rửa sạch, bóp muối nhẹ để rau mềm và vắt hết nước. Tiếp đó, rang muối vừng, lạc, xiết sạch vỏ và giã nhỏ. Mẻ chua đánh nhuyễn, lọc bỏ cái mẻ, cho muối, đun chín. Ớt tươi bỏ hạt thái chỉ. Có ít tép rang thì càng tốt. Rau thơm và gia vị gồm có: mùi tầu, húng thái nhỏ, mì chính, tỏi đập thái nhỏ...

Rau ấu, rau thơm, tép rang, muối vừng, lạc, mẻ, gia vị... trộn lẫn từ từ để điều chỉnh cho vừa, hợp khẩu vị, sở thích và hương vị là xong món nộm rau ấu.

Những củ ấu già đen nhánh có thể ăn sống hoặc đem luộc, nó là một thứ quà quê mà hiện nay không dễ kiếm.

Nộm rau ấu là món ăn dân quê không phải ở đâu, vùng nào cũng có và đươc biết đến. Ngày nay kinh tế phát triển, ao đầm dùng để nuôi tôm nuôi cá, ít người trồng ấu, làm và ăn rau ấu, nộm rau ấu. Họ chỉ lấy củ hoặc mua ở chợ về luộc ăn như một thứ quà quê mà thôi.

Phương Lam