Mười năm trước, khi các đập thủy điện của các quốc gia thượng nguồn sông Mê-Kông chưa ngăn đắp, các đê ngăn lũ chưa hình thành thì đó cũng là lúc mà các nông dân vùng đồng bằng sông Cửu Long gác lại việc đồng áng mà thay vào đó là những buổi giăng câu, thả lưới với đặc trưng vùng miền là lúa hai vụ và ba tháng lũ sống bằng nghề cá nước ngọt thì khi ấy cá linh là thứ rẻ… như bèo, có cho cũng ít người nhận. Cứ đến hai ba giờ chiều thì tiếng rao “cá linh hôn, cá linh hôn” như tiếng ru đưa hắn vào giấc ngủ trưa.
Hắn rời quê lên Sài Gòn học đại học, câu ca một thời làm hắn rưng rưng nước mắt những chiều mưa “miền tây nước lớn, miền trung lũ lụt” làm hắn nghẹn ngào nhớ quê, mùa mưa đến cũng là lúc người dân miền tây chuẩn bị đón lũ và gồng mình qua những tháng lũ dài trong năm. Trong cái khó ló cái khôn? Ông bà ta đúc kết thì đương nhiên không sai được. Lũ dâng cao, không thể làm ruộng, làm rẫy thì giăng lưới bắt cá, thả vó hứng cá linh làm mắm là ký ức đậm sâu trong tâm trí hắn dù hắn có đi đâu, về đâu vẫn không thể nào quên.
Cá linh khi ấy rẻ, rẻ lắm. Nhà nhà ăn cá linh, người người có thể bắt cá linh. Cá linh cũng rất dễ ăn, cá linh non đầu mùa mà kho lạt với me non ăn kèm với rau sống thì còn gì bằng? Cá linh chiên bột ăn với bánh tráng cuộn rau và bún chắm nước mắm me, cá linh kho mắm, cá linh nấu canh chua, cuối mùa khi cá linh to thì chế biến món cá linh kho mía… Nhiều, thật nhiều món ăn ngon được chế biến từ cá linh. Vậy mà, khi ấy… ngán lắm. Ngày ngày cá linh làm cho hắn cũng như mọi người ngán đến tận cổ, mỗi chiều tiếng cá linh được rao í ới qua các con đường quê và người ta chỉ biết mua cá linh để ủ mắm, qua mùa thì nấu nước mắm cá linh dùng quanh năm.
Thời gian thắm thoắt trôi, hắn cũng không ngờ, để rồi giờ nhìn lại, cá linh trở thành món ăn thuộc hàng xa xỉ. Giờ mùa mưa bắt đầu, cá linh non lác đác về thì ai ăn cá linh là thuộc hàng VIP mới có mà ăn. Cá linh có được thì các chủ nhà hàng mua hết, giá cá giờ rất cao, cao hơn cả thịt heo, thịt bò. Vẫn những món ăn đó, nhưng sao giờ hắn thèm cá linh đến lạ, thèm những món ăn mang đậm chất miền tây quê hắn, thèm được trở về những tháng năm tuổi thơ trên chiếc xuồng ba lá chồng chềnh với chú hắn đi vó cá linh bên bờ sông Hậu mỗi chiều.
Mùa mưa đang về, mùa cá linh đang về, ký ức năm xưa ùa về làm hắn nhớ miên man, những nỗi buồn không tên và buồn cho thực tế khi giờ các đê bao ngăn lũ đã không còn lũ trắng đồng, các đập thủy điện của nước bạn đã ngăn cả phù sa bồi đắp cho vùng châu thổ sông Mê-Kông và những đàn cá nước ngọt là lương thực nuôi lớn bao thế hệ đã lớn lên, trong đó có hắn…
*** Ảnh: từ internet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét