Không phải ngẫu nhiên mà người dân lấy tên núi Vua Đen đặt luôn cho ngọn núi cao ngất trời Lục Yên (Yên Bái). Trên đỉnh ngọn núi ấy có một khối đá lớn giống hình của một vị tướng, khoác trên mình chiếc áo đen, quàng khăn đen...
Dân gian thường gọi khối đá ấy là tượng Vua áo đen. Dưới chân núi là một cái ao lớn cạnh bờ sông Chảy. Người dân cho đó là cái ao của Vua áo đen nên đặt tên chiếc áo đó là Ao Vua.
Thủ lĩnh đạo cờ đen?
Những ngày cùng ba cán bộ xã Tân Lĩnh xuyên rừng, tôi ngỡ ngàng trước một mỏm đá hình người mặc áo đen. Ông Lục Biên Cương, chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã băng qua từng khóm cây gai dẫn tôi đến chân núi Vua áo đen mà thổn thức rằng: Chúng ta đang đứng dưới chân Vua áo đen. Người xưa kể lại, vị vua này đã xả thân đánh giặc phương bắc, bảo vệ dân làng. Nhưng vua áo đen đã bị giặc giết chết ở chân núi này, về sau tại chỗ vua chết người ta thấy mọc lên một tảng đá lớn có hình của vua.
Dân gian thường gọi khối đá ấy là tượng Vua áo đen. Dưới chân núi là một cái ao lớn cạnh bờ sông Chảy. Người dân cho đó là cái ao của Vua áo đen nên đặt tên chiếc áo đó là Ao Vua.
Thủ lĩnh đạo cờ đen?
Những ngày cùng ba cán bộ xã Tân Lĩnh xuyên rừng, tôi ngỡ ngàng trước một mỏm đá hình người mặc áo đen. Ông Lục Biên Cương, chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã băng qua từng khóm cây gai dẫn tôi đến chân núi Vua áo đen mà thổn thức rằng: Chúng ta đang đứng dưới chân Vua áo đen. Người xưa kể lại, vị vua này đã xả thân đánh giặc phương bắc, bảo vệ dân làng. Nhưng vua áo đen đã bị giặc giết chết ở chân núi này, về sau tại chỗ vua chết người ta thấy mọc lên một tảng đá lớn có hình của vua.
Mỏm đá có hình Vua áo đen.
Ông Mông Ngọc Hưởng năm nay đã 77 tuổi ở huyện Lục Yên, người được coi là còn lưu giữ được rất nhiều câu chuyện về Vua áo đen kể lại: "Trong dân gian có rất nhiều truyền thuyết liên quan đến Vua áo đen. Có chuyện thì kể rằng: Vua áo đen thực chất là thủ lĩnh một đạo quân vùng miền núi phía Tây Bắc vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, đạo quân này chủ yếu là các dân tộc ít người như Dao, Tày, Nùng... họ mặc trang phục màu đen, quân kỳ có hai màu đen, trắng nên người dân gọi là Quân cờ đen.
Khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, đạo quân này đã dũng mãnh chống trả. Đầu thế kỷ XX, khi thực dân Pháp đánh đến Yên Bái, đạo quân cờ đen đã chiến đấu rất anh dũng. Tuy nhiên, quân Pháp quá mạnh nên đã đánh bại Quân cờ đen. Thủ lĩnh đạo quân này bị giết chết tại một chân núi tại xã Tân Lĩnh. Vì cảm phục tấm lòng chiến đấu vì dân của vị thủ lĩnh này nên người dân gọi là vua, tôn làm thần và đặt một miếu thờ dưới chân núi. Tên núi cũng được đặt là núi Vua đen, hay núi Vua áo đen."
Khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, đạo quân này đã dũng mãnh chống trả. Đầu thế kỷ XX, khi thực dân Pháp đánh đến Yên Bái, đạo quân cờ đen đã chiến đấu rất anh dũng. Tuy nhiên, quân Pháp quá mạnh nên đã đánh bại Quân cờ đen. Thủ lĩnh đạo quân này bị giết chết tại một chân núi tại xã Tân Lĩnh. Vì cảm phục tấm lòng chiến đấu vì dân của vị thủ lĩnh này nên người dân gọi là vua, tôn làm thần và đặt một miếu thờ dưới chân núi. Tên núi cũng được đặt là núi Vua đen, hay núi Vua áo đen."
Ông Mông Ngọc Hưởng, người có nhiều năm nghiên cứu văn hóa Lục Yên, nguyên là giáo viên dạy lịch sử tại trường THCS xã Tân Lĩnh
Tuy nhiên, theo ông Hưởng thì giả thiết này không đúng. Trong quá trình nghiên cứu về Vua áo đen ông đã đọc được cuốn sách "kiến văn tiểu lục" của Lê Quý Đôn. Trong cuốn sách, Lê Quý Đôn có nhắc đến một chuyến hành tẩu qua chùa Đại Kỵ ở chân núi Vua Đen.
Điều này chứng tỏ, tên núi Vua Đen đã được đặt trước thế kỷ XVIII tức thời hậu Lê hoặc ít nhất là cùng thời kỳ này. Mặc dù dân gian nói rất nhiều đến vị Vua áo đen, nhưng trong chính sử lại không thấy ghi chép gì về nhân vật này. Đây chính là sự khó khăn trong việc nghiên cứu lịch sử, văn hóa huyện Lục Yên của ông Hưởng.
Thủ lĩnh quân thổ phỉ?
Trong quá trình nghiên cứu về Vua áo đen, ông Mông Ngọc Hưởng đã tìm ra truyền thuyết có thể tin tưởng được, nhằm làm cơ sở cho việc xác định Vua áo đen là ai. Theo truyền thuyết này thì Vua áo đen là một vị tù trưởng mặc trang phục màu đen. Người này tên là Lang, họ Hoàng, đã có công trong việc dẹp giặc phong kiến phương bắc từ thời kỳ Hùng Vương. Hoàng Lang là người ở Bắc Pha, thủ lĩnh đội quân thổ phỉ đánh lại Thục Phán (?).
Nhưng theo ông Hưởng thì đây có lẽ là người yêu nước, vì lúc đó Thục Phán là người từ phương bắc xuống đánh nước Âu Lạc. Đại bản doanh của thủ lĩnh Hoàng Lang đặt ở Bắc Pha, còn trại lính đặt ở Yên Bình. Trong một trận cường chiến, quân triều đình đã đánh vào trại lính của Hoàng Lang.
Điều này chứng tỏ, tên núi Vua Đen đã được đặt trước thế kỷ XVIII tức thời hậu Lê hoặc ít nhất là cùng thời kỳ này. Mặc dù dân gian nói rất nhiều đến vị Vua áo đen, nhưng trong chính sử lại không thấy ghi chép gì về nhân vật này. Đây chính là sự khó khăn trong việc nghiên cứu lịch sử, văn hóa huyện Lục Yên của ông Hưởng.
Thủ lĩnh quân thổ phỉ?
Trong quá trình nghiên cứu về Vua áo đen, ông Mông Ngọc Hưởng đã tìm ra truyền thuyết có thể tin tưởng được, nhằm làm cơ sở cho việc xác định Vua áo đen là ai. Theo truyền thuyết này thì Vua áo đen là một vị tù trưởng mặc trang phục màu đen. Người này tên là Lang, họ Hoàng, đã có công trong việc dẹp giặc phong kiến phương bắc từ thời kỳ Hùng Vương. Hoàng Lang là người ở Bắc Pha, thủ lĩnh đội quân thổ phỉ đánh lại Thục Phán (?).
Nhưng theo ông Hưởng thì đây có lẽ là người yêu nước, vì lúc đó Thục Phán là người từ phương bắc xuống đánh nước Âu Lạc. Đại bản doanh của thủ lĩnh Hoàng Lang đặt ở Bắc Pha, còn trại lính đặt ở Yên Bình. Trong một trận cường chiến, quân triều đình đã đánh vào trại lính của Hoàng Lang.
Ao vua thực chất là hệ thống thành cổ Bắc Pha.
Do quân triều đình quá mạnh, Hoàng Lang phải chạy về bến đò Lạng nằm bên dòng sông Chảy đoạn qua xã Tân Lĩnh huyện Lục Yên ngày nay, gấp rút thu nhặt lại tàn binh, tổ chức lực lượng để đối phó. Hoàng Lang cho tổ chức lễ khao quân, để khích lệ tinh thần chiến đấu của binh sĩ ngay tại bến đò. Khi đang làm lễ khao quân thì Hoàng Lang bị quân triều đình truy kích tán loạn. Rất đông binh sĩ đã bị quân triều đình bắt và giết ở đây. Hoàng Lang cưỡi một con ngựa trắng cùng với số binh sĩ còn lại chạy về một dãy núi cao để trú ẩn.
Do quân sĩ đã quá mệt mỏi, đói khát nên lúc chạy có người đã đem theo cả đùi trâu, vừa chạy vừa ăn. Đến chân núi Vua Đen ngày nay, Hoàng Lang lại bị quân triều đình mai phục tràn ra đánh. Đến chiều tối Hoàng Lang lững thững bước ra phía chân núi và từ đó không ai thấy thủ lĩnh đâu nữa.
Sáng hôm sau, người ta thấy trên đỉnh núi bỗng hiện ra một hình người đàn ông mặc áo đen, trên tay đang xách đùi trâu. Về sau người dân nghĩ hình đó do Hoàng Lang hóa thân vào, nên xưng tôn ông là Vua và đặt tên cho núi là núi Vua Áo Đen, hay núi Áo Đen và lập miếu thờ ngay dưới chân núi.
Theo ông Hưởng thì giả thuyết này có thể chấp nhận được, vì những thông tin của nó có trước thế kỷ XVIII tức là trước khi Lê Quý Đôn viết sách "kiến văn tiểu lục". Còn truyền thuyết được lưu truyền này cũng nói Vua áo đen sống trước thế kỷ XVIII nên tạm thời có thể tin tưởng được.
Ngoài hình vua áo đen, dưới chân núi còn có một cái ao mà dân gian cho đó là của Vua áo đen đào đắp. Tuy nhiên, theo ông Hưởng, Ao vua sau này mới hình thành, là một phần trong hệ thống thành cổ Bắc Pha. Thế kỷ XVIII khi nhà Thanh xâm lược nước ta, quân và dân địa phương đã đào đất đắp thành để ngăn cản quân Thanh. Cái gọi là Ao vua kéo dài từ xã Minh Xuân, đến Tân Lĩnh. Có lẽ vì hình thành sau nên không thể tìm ra được mối liên hệ nào giữa Ao vua, núi Vua Đen và khu vườn quả kỳ bí.
Do quân sĩ đã quá mệt mỏi, đói khát nên lúc chạy có người đã đem theo cả đùi trâu, vừa chạy vừa ăn. Đến chân núi Vua Đen ngày nay, Hoàng Lang lại bị quân triều đình mai phục tràn ra đánh. Đến chiều tối Hoàng Lang lững thững bước ra phía chân núi và từ đó không ai thấy thủ lĩnh đâu nữa.
Sáng hôm sau, người ta thấy trên đỉnh núi bỗng hiện ra một hình người đàn ông mặc áo đen, trên tay đang xách đùi trâu. Về sau người dân nghĩ hình đó do Hoàng Lang hóa thân vào, nên xưng tôn ông là Vua và đặt tên cho núi là núi Vua Áo Đen, hay núi Áo Đen và lập miếu thờ ngay dưới chân núi.
Theo ông Hưởng thì giả thuyết này có thể chấp nhận được, vì những thông tin của nó có trước thế kỷ XVIII tức là trước khi Lê Quý Đôn viết sách "kiến văn tiểu lục". Còn truyền thuyết được lưu truyền này cũng nói Vua áo đen sống trước thế kỷ XVIII nên tạm thời có thể tin tưởng được.
Ngoài hình vua áo đen, dưới chân núi còn có một cái ao mà dân gian cho đó là của Vua áo đen đào đắp. Tuy nhiên, theo ông Hưởng, Ao vua sau này mới hình thành, là một phần trong hệ thống thành cổ Bắc Pha. Thế kỷ XVIII khi nhà Thanh xâm lược nước ta, quân và dân địa phương đã đào đất đắp thành để ngăn cản quân Thanh. Cái gọi là Ao vua kéo dài từ xã Minh Xuân, đến Tân Lĩnh. Có lẽ vì hình thành sau nên không thể tìm ra được mối liên hệ nào giữa Ao vua, núi Vua Đen và khu vườn quả kỳ bí.
theo 
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét