Lạ miệng cháo canh Quảng Bình

TTO - Lần đầu tới Quảng Bình, nghe anh bạn giới thiệu về món “cháo canh” tôi cứ nghĩ có sự kết hợp thú vị nào đó giữa hai món... cháo và canh! Chỉ khi được mục sở thị và thưởng thức một tô “cháo canh” nóng hổi tôi mới biết hương vị thật lạ của món ăn độc nhất vô nhị này.

Phóng to

Tô cháo canh ăn kèm rau cải và nem chả Quảng Bình tạo cảm giác lạ miệng cho thực khách - Ảnh: Tiến Thành

Có lẽ cũng như phở với người Hà Nội, cháo canh gắn bó với người Quảng Bình như thức ăn không thể thiếu vào buổi sáng. Chỉ có điều nếu phở thưởng thức cả ngày lẫn đêm thì cháo canh chỉ bán một buổi. Món này cũng không bày bán nhan nhản như phở Hà Nội bây giờ (từ Bắc vào Nam, từ vỉa hè đến cửa hiệu…) mà được chọn lọc bởi những cửa hiệu uy tín hay những thực khách sành sỏi trong thành phố.

Giống như tính cách người Quảng Bình mộc mạc, chân chất, về hình thức cháo canh không đẹp mắt và cầu kỳ như phở. Sợi mì được làm khá thô sơ (nhào mịn, cán mỏng và cắt sợi theo cách thủ công) nên sợi to và dày chứ không mềm, mỏng như bánh phở. Nước dùng trong tô cháo canh Quảng Bình nhiều và có màu vàng ươm của thịt cua, chứ không sền sệt như tô bánh canh cua.

Trong tô cháo canh là sự kết hợp của cá, tôm, thịt heo nạc... Trong đó, cá lóc là nguyên liệu không thể thiếu. Cá lóc sau khi luộc sẽ được bóc lấy thịt, xào lên, nêm vừa gia vị rồi thả vào nồi cháo canh đang sôi sùng sục. Những lát hành, ngò thái mỏng sẽ được rắc đều lên mỗi tô cháo canh đang bốc hơi nghi ngút để vội bưng đến cho khách thưởng thức.

Phóng to

Cháo canh Quảng Bình - Ảnh: Tiến Thành

Cháo canh Quảng Bình còn lạ bởi được ăn kèm với rau cải xanh thái nhỏ. Tô cháo canh còn nóng hổi được trộn thêm những lát rau cải xanh sẽ điểm thêm màu sắc và hương vị tươi ngon. Vị cải xanh vừa ngọt vừa cay tạo cảm giác bùi bùi nơi sống mũi khi thưởng thức.

Ở TP Đồng Hới, cháo canh có thể ăn kèm với nem chả - dù hai thức này không hề ăn nhập với nhau. Người Đồng Hới bảo sự kết hợp này có xuất xứ từ những người nông dân quê Mộ Trạch để thêm no cái bụng, chứ người thành phố không ăn như vậy.

Tuy nhiên, nhiều thực khách phương xa khi đã đặt chân lên đất Quảng Bình vẫn thích ăn thử cháo canh - nem chả để thấy cảm giác lạ miệng. Miếng nem chả giòn tan, thơm phức sẽ cuốn hút bạn thưởng thức, sau đó nhâm nhi nước dùng, rồi những miếng cá lóc còn nóng sốt… Đó hẳn sẽ là kỷ niệm không thể nào quên với những ai muốn khám phá ẩm thực vùng đất này.

TIẾN THÀNH

Cháo canh Ba Đồn - đặc sản vùng cửa sông Gianh

Nguồn: Báo Tổ quốc

Cũng như phở Hà Nội, hay bún bò Huế, cháo canh là một trong những đặc sản của Quảng Bình, vùng đất chứa trong mình nhiều đặc sản mang hương vị đặc trưng.   Cháo canh, một món ăn biến hóa khôn lường, khi đói là cháo, khi no lại trở thành canh, từ lâu đã có mặt gần như khắp vùng Bắc Trung Bộ, đặc biệt là miền cát trắng Quảng Bình, Quảng Trị. Nhưng cháo canh quê hương Ba Đồn, nằm bên bờ bắc sông Gianh là một trong những "báu vật" làm nên "quốc hồn quốc túy" của vùng đất từng là giới tuyến hai Đàng này. Nhìn qua bát cháo canh Ba Đồn hơi giống món bánh canh ở Huế, Hội An hay Đà Nẵng nhưng có điểm khác là sợi cháo được thái từng sợi dài vào nồi nước chứ không nấu từ sợi khô như bánh canh. Nguyên liệu nấu cháo canh chủ yếu là bột gạo và cá. Người nấu dùng ống tre dằn đều, cán mịn, cắt thành từng sợi mỏng rồi cho vào nồi nước dùng đang sôi. Để chừng vài phút nước sôi lại rồi cho thêm cá, nêm gia vị, hành tươi rồi bắc xuống, múc ra bát là xong. Mấy trăm năm món cháo tồn tại xứ Ba Đồn đều nấu từ con cá biển như cá nục, cá trích, cá ngừ, cá thu, cá ngứa, cá chim.. Cháo canh Ba Đồn đơn giản mà dậy hương vị thơm ngọt, mặn mòi của biển khơi, của mùi bột, mùi hành. Sợi cháo mềm giòn rất lạ, khi nào ăn thì mới nấu nên bát cháo rất hấp dẫn. Ăn bát cháo gốc gác vùng đất này mới biết tài hoa của người bản địa trong cách dùng các loại cá biển nấu cháo, nó không gây tanh mà thơm ngon lạ thường bởi cách hấp cá... Cá ở đây là cá biển, không phải cá sông và đã được làm từ trước, luộc chín, gỡ thịt, nêm nếm đầy đủ gia vị rồi bỏ vào chảo xào qua với hành phi cho thấm gia vị và có mùi thơm, nước dùng được hầm từ xương cá. Cháo canh Ba Đồn thường phải đi kèm thêm ram và rượu. Ram ăn với cháo bánh canh như người Hà Nội ăn phở với quẩy. Ram được làm từ thịt lợn, bằm nhỏ bỏ thêm gia vị. Mùa đông cũng như ngày hè, dân thị trấn hay khách đi chợ điểm tâm một bát cháo canh, làm vài cái ram, nhâm nhi thêm vài ly rượu nhỏ. Mùi hành phi, mùi ram rán cứ trộn lẫn vào nhau thành một mùi hương cháo canh Ba Đồn mà ai đã thưởng thức một lần không thể nào quên. Nhớ nhất vẫn là những người con Ba Đồn sống xa xứ. Rời sông Gianh, thị trấn nơi cửa sông với món cháo canh Ba Đồn đặc biệt, những cảm xúc về món cháo canh mộc mạc mà đậm đà hương vị, thắm đượm như tình người đất Quảng cứ lưu giữ mãi.