Thứ Sáu, 4 tháng 1, 2013

Cá sặt kho sả nghệ



    Nhà tôi nằm khuất trong một con kinh nhỏ, xóm kinh quê tôi chỉ chừng năm bảy nóc nhà. Nhớ ngày chưa có điện, chưa có đường xi măng thông suốt như bây giờ, thì phương tiện đi lại bằng ghe xuồng là chủ yếu. Vì thế mỗi khi muốn mua gì, phải bơi xuồng ra tận ngoài sông lớn để đón, mấy ghe hàng bông từ hướng chợ xuôi dòng tỏa vô các vùng sâu hơn, còn những xuồng bán cá đồng thì mới tờ mờ sáng đã từ hướng Kinh Xáng chèo ra, có khi ba bốn xuồng nối đuôi nhau rao bán, làm xôn xao cả một vùng sông nước. Người bán cá đồng thường là dân không chuyên, đến mùa bắt được nhiều cá, bỏ xuống xuồng chèo đi bán, bán không hết thì mang về làm khô, làm mắm để dành. Người bán là thế, người mua cũng đặc biệt, đi mua phải mang theo thùng đựng, chứ không đựng trong bọc nilon tiện lợi như bây giờ. Cá bán đủ loại, từ cá lóc, cá rô, cá trê cho đến con cá sặt nhỏ, tôi thích nhất là mấy con cá sặt nằm ken dày trong khạp da bò, chúng chúm chím những cái miệng nhỏ xíu, lội nhẹ nhàng chứ không nhảy lung tung như mấy con cá khác. Cá sặt là loài khó rọng được lâu, tuy vậy từ cá sặt có thể chiên, kho, nấu canh, làm khô, làm mắm... Ngay cả cách kho cũng có nhiều kiểu: kho tiêu, kho mắm... và một kiểu nữa hơi lạ: kho sả nghệ. Vật liệu hoàn toàn từ vườn nhà, món này không đắt tiền nhưng quý ở chỗ công phu người nội trợ, trước hết lột vỏ trái dừa khô, nạo chừng nửa trái là đủ, vắt lấy nước cốt để riêng, vắt thêm hai nước nữa dùng làm nước kho luôn, nghệ khoảng hai ba củ, phải là loại nghệ củ nhỏ, màu vàng đậm, đem cạo sạch vỏ xắt sợi, ba bốn tép sả rửa sạch bằm mịn. Trước hết là xào sả nghệ, kế đến cho nước dừa (nước hai nước ba) vào, khi sôi  đều mới bỏ cá vô, nêm muối cùng với gia vị, rải ớt xắt lát lên mặt, sau cùng là nước cốt dừa. Lúc nồi cá sôi trở lại cũng là lúc món ăn hoàn tất. Gọi là kho nhưng tuyệt đối không dùng nước mắm, không dùng tiêu như mấy món khác, ăn với rau muống đồng luộc mềm thì cực ngon, nhiều mùi vị, sả ớt thơm cay, nước cốt dừa béo, cộng với những sợi nghệ dẻo dẻo, nghệ có màu vàng đậm vừa làm đẹp món ăn, vừa là vị thuốc chữa dạ dày rất tốt. Bây giờ cá đồng càng ngày càng hiếm, tôi chợt thấy nao lòng khi nghe câu hát ru:

    Ầu ơ...
    Gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còng
    Về sông ăn cá về đồng ăn cua
 
HƯƠNG ĐỒNG

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét