Rau dấp cá chữa nhiều bệnh

Rau dấp cá còn có tên khác là diếp cá, ngư tinh thảo. Tên khoa học là Houltuynia cocdata Thunb, thuộc họ Saururaceae. Theo Đông y, dấp cá có mùi tanh, tính mát.

Tác dụng giải nhiệt chống viêm, lợi tiểu, điều hòa kinh nguyệt, giảm đau, chỉ khái... Được dùng tươi hoặc sấy khô dưới dạng thuốc sắc. Lá vò nát thêm nước để uống hoặc giã nhỏ đắp tại chỗ trị mụn nhọt áp-xe...

Dấp cá được dùng riêng hoặc phối hợp cùng những vị khác. Liều dùng 6 - 12g/ngày (loại khô), 30 - 40g/ngày (loại tươi). Dùng ngoài không kể liều lượng.

Rau diếp cá.

Một số bài thuốc có dùng dấp cá:

Viêm đường tiết niệu, đái buốt, đái dắt: Rau dấp cá 30g, xa tiền thảo 20g, rau má 30g, râu ngô 24g, lá tre 20g. Sắc uống ngày 1 thang.

Trĩ bị sưng đau, chảy máu: Lá dấp cá và lá hòe mỗi thứ 40g. Giã nhỏ hai thứ đắp tại chỗ băng lại. Cho bệnh nhân nằm nghỉ tại chỗ. Đồng thời dùng bài thuốc uống trong gồm: rau dấp cá tươi 30g, cỏ mực 20g, hoa hòe (sao) 16g, ngân hoa 12g, phòng sâm 12g, đương quy 12g, thăng ma 12g. Sắc uống ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Điều trị sỏi thận: Rau dấp cá tươi 30g, rau ngổ 20g, xấu hổ 20g, kim tiền thảo 16g, lá tre 16g, râu ngô 16g, cát căn 12g. Sắc uống ngày 1 thang. 5 - 7 ngày là một liệu trình.

Ho kéo dài do phế nhiệt: Rau dấp cá 30g, tang diệp 24g, lá đinh lăng 24g, lá xương sông 24g, rau má 30g, xa tiền thảo 24g. Sắc uống ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.

Trẻ em sốt cao, có thể dẫn đến co giật: Rau dấp cá tươi 40g, lá hương nhu 30g. Hai thứ rửa sạch giã nhỏ, thêm một chén nước sôi để nguội uống có tác dụng hạ sốt, phòng tránh được cơn co giật.

Nhọt đinh râu: Lá dấp cá và lá rau má giã nhỏ mịn, đắp tại chỗ.

Áp-xe vú, sưng đau, người phát sốt: Rau dấp cá 30g, lá đinh lăng 30g, quả ké (sao) 12g, hoa hòe (sao) 16g, ngân hoa 12g, kinh giới 12g, hoàng kỳ 12g, mộc thông 12g, chỉ xác 10g, bồ công anh 20g, cam thảo 16g. Sắc ngày 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần. Đồng thời cho dùng bài thuốc đắp ngoài như sau: rau dấp cá 50g, lá mã đề 40g, lá chanh non 30g. Ba thứ giã nhỏ đắp tại chỗ băng lại.  

Lương y Trịnh Văn Sỹ

Việt Báo (Theo Sức khỏe và Đời sống)

Diếp cá - Loại rau đa công dụng

ảnh minh họa

Diếp cá là một loại rau gia vị rất quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của gia đình. Ngoài việc dễ trồng, vị thơm ngon, rau diếp cá còn có nhiều công dụng chữa bệnh.

Cây diếp cá còn có tên là cây giấp cá, dấp cá. Diếp cá họ lá giấp Saururaceae, tên khoa học là Houttuynia cordata, tên tiếng Anh là heartleaf (lá hình tim) hay lizardtail (đuôi thằn lằn), tên Hán tự là ngư tinh thảo nghĩa là cỏ tanh mùi cá. Diếp cá có nguồn gốc ở Nhật Bản, miền Nam Trung Quốc và Đông Nam Á, là một loại cỏ nhỏ, mọc lâu năm, ưa chỗ ẩm ướt, có thân rễ mọc ngầm dưới đất. Cây diếp cá cao 15-50cm, thân màu lục hoặc tím đỏ. Lá mọc so le, hình tim, hoa có sắc trắng, khi vò có mùi tanh giống mùi cá.

Theo Đông y, diếp cá có vị cay chua, mùi tanh, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, sát trùng, chữa viêm phổi, thổ huyết, lở loét cổ tử cung, viêm khớp, táo bón do thói quen, kiết lỵ do vi khuẩn cấp tính… Y học hiện đại cũng chứng minh rau diếp cá có tác dụng chống nhiễm khuẩn, chống vi khuẩn, nâng cao sức đề kháng và lợi tiểu. Theo nghiên cứu của y khoa hiện đại, trong cây diếp cá có chất decanoyl-acetaldehyd, có tác dụng kháng khuẩn. Bên cạnh đó diếp cá cũng có tác dụng đối với virus sởi, herpes, cúm.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ rau diếp cá:

Chữa viêm phổi, viêm ruột: Rau diếp cá 50g, sắc lấy nước, ngày uống 2-3 lần, cần dùng 3-5 ngày.

Chữa viêm phổi do sởi: Rau diếp cá, rau dền đỏ, lá đậu săng, cam thảo đất mỗi thứ 50 g, sắc lấy nước, uống 3 lần trong 1 ngày.

Chữa kiết lỵ: Rau diếp cá 20g, xuyên tâm liên 16g, hoàng bá 8g, sắc uống làm hai lần trong ngày.

Kinh nguyệt không đều: Dùng lá diếp cá vò nát, thêm nước để uống.

Bệnh trĩ đau nhức: Lá diếp cá nấu nước xông, bã dùng đắp vào chỗ đau. Ngoài ra, có thể dùng diếp cá uống tươi hoặc sắc uống liên tục trong ba tháng.

Chữa sốt xuất huyết: Rau diếp cá, lá rau ngót, lá cỏ mực mỗi thứ 100g - sắc uống làm nhiều lần trong ngày.

Chữa mụn nhọt: Lấy vài lá diếp cá rửa sạch, giã nát, đắp vào mụn nhọt, băng lại, làm nhiều lần sẽ khỏi.

Trị quai bị: Lấy một ít lá diếp cá tươi, giã nhuyễn và đắp lên quai hàm, băng lại, mỗi ngày làm 2 lần.

Trị táo bón: Lấy 5 - 10g diếp cá sao khô, ngâm với nước nóng từ 10 - 12 phút, sau đó uống.

Đau mắt đỏ: Lá diếp cá tươi giã nát, trộn với lòng trắng trứng gà để đắp lên mí mắt khi đi ngủ.

Trị viêm gan: Diếp cá 180g, đường trắng 30g, nấu nước uống, mỗi ngày 1 thang, uống liền 5 - 10 thang.

Tiểu buốt, tiểu dắt: Rau diếp cá 50g, rau má tươi 50g, rau mã đề tươi 50g, tất cả vò nát trong nước, sau gạn lấy nước uống, ngày 1-2 lần.