Thưởng thức món ngon từ sa kê

Trái sa kê không có hạt, cơm thịt màu trắng. Khi chế biến chỉ cần gọt bỏ phần vỏ, phần xốp (giống như xơ mít) và cùi bên trong, giữ lại phần thịt.

Thật thích thú trong những ngày lễ hội, hay ngày rằm được thưởng thức món ngon từ sa kê như: sa kê lăn bột chiên và sa kê hầm dừa để bồi dưỡng tốt sức khỏe. 

Trái sa kê lắc lỉu trên cành rất bắt mắt. (ảnh: BCT)

Theo GS.TS Nguyễn Văn Luật, Chủ tịch Hội Giống cây trồng Nam bộ (nguyên Viện trưởng Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long), trước áp lực của tình trạng “biến đổi khí hậu” và “hiểm họa nước biển dâng cao” làm giảm diện tích trồng lúa ở ĐBSCL, ông đề nghị các nhà khoa học phải có trách nhiệm sưu tầm và phát triển loại “cây lương thực” có ích này.

Chế biến món sa kê lăn bột chiên rất dễ dàng và nhanh gọn. Trước hết, sa kê mua ở chợ lựa trái sa kê thẳng da, gai nở, còn độ cứng, có màu xanh ngã vàng (trái đã già) đem về gọt vỏ. Cắt sa kê thành từng khoanh dầy cỡ  2 - 3 phân (bỏ cùi và phần xốp bên trong), cắt làm tư, rửa sạch, để ráo.

Đĩa sa kê lăn bột chiên giòn với màu vàng ươm thật bắt mắt và mùi thơm hấp dẫn (ảnh: BCT).

Nên nhớ sa kê có nhiều mủ (nhựa), vì thế trong quá trình rửa phải cho một ít muối vào nước để sa kê không bị sẫm màu. Kế đến, pha hỗn hợp bột gạo + bột mì ngang + gia vị (muối + đường + bột ngọt) cho vừa khẩu vị + một ít nước lạnh quậy cho bột hơi sền sệt rồi nhúng từng miếng sa kê vào trộn đều (Hiện nay có bột chiên giòn đóng gói sẵn cũng được!). Cuối cùng, Bắc chảo dầu lên bếp (nhiều dầu), tăng độ lửa lớn cho dầu sôi, rồi thả từng miếng sa kê tẩm bột vào. Giảm độ lửa liu riu cho đến khi miếng sa kê chín vàng. Vớt ra cho vào giấy thấm dầu. Cuối cùng dùng đũa gắp ra dĩa là xong. Cho một miếng sa kê chiên bột cho vào miệng nhấn nhá nhai. Mùi thơm, vị béo bùi, giòn của sa kê len vào trong miệng thật tuyệt!. Món này phải ăn nóng mới ngon!.

Riêng, món sa kê hầm dừa chế biến cực kỳ “tối giản”. Để cho món ăn đậm đà hương vị, ngoài sa kê ra, cần có thêm các nguyên liệu khác là: bí rợ (bí đỏ), dừa khô, mè, đậu phộng .v.v. Có thể nhiều thứ rau, củ, quả khác tùy sở thích của mọi người.

Trước hết, sa kê mua về sơ chế (như phần trên). Bí rợ gọt vỏ, xắt miếng vuông rửa sạch, để ráo. Dừa khô nạo, vắt lấy nước cốt (khoảng 1 chén) và lấy nước dão (lượng nước dão thích hợp với nguyên liệu). Cho bí rợ và sa kê vào nồi, ướp muối + đường cho ngấm. Đổ nước dão vào ngập xâm xấp (cả 2 thứ) dưới ngọn lửa liu riu và dùng đũa xom thử khi thấy bí rợ và sa kê mềm, nêm nếm gia vị (muối + đường) vừa khẩu vị, cho nước cốt đậm đặc vào. Cuối cùng, dùng vá sơ đều cho nước cốt dừa hòa tan, nhắc xuống, múc ra tô. Nhớ rắc ít mè (vừng) và đậu phộng rang giã giập lên, là xong!.

Tô sa kê hầm dừa với vị ngọt béo của củ, quả, đặc trưng miền Tây. (ảnh: BCT)

Dùng muỗng múc một miếng sa kê hầm dừa cho vào miệng nhai chậm rãi. Vị béo, ngọt, của nước cốt dừa, của bí rợ; hòa lẫn vị bùi bùi, deo dẻo và “mùi thơm đặc trưng” của sa kê lan tỏa khắp giác quan…tạo thành một “hợp khúc thuần khiết của thiên nhiên”, thật vô cùng hấp dẫn!...

Theo phân tích của các nhà khoa học, trái sa kê chứa 25% tinh bột, 3% protein, 0,5 % lipid và nhiều chất bổ khác như: vitamin C (20mg/100gram), kali, kẽm, thiamin…Không những trái sa kê bổ dưỡng, mà cây sa kê cũng lắm hữu dụng. Theo Đông y, rễ sa kê có tính làm dịu, trị ho; vỏ sa kê có tác dụng sát trùng; lá sa kê có công dụng tiêu viêm, tiêu độc, lợi tiểu…

Bài và ảnh: Ba Cần Thơ