Nặng lòng đặc sản cua da

Cua da Yên Dũng, Bắc Giang

Một loại cua trước kia được coi như bỏ đi, giờ lại trở thành đặc sản, thành “của hiếm”, mà cứ đến mùa, biết bao người ao ước, săn lùng. Một loại cua chỉ xuất hiện khoảng 2 tháng cuối năm, làm cho bao người chờ mong để được thưởng thức. Một loài cua sông lạ về cả kích thước, trọng lượng và đặc điểm cơ thể, chỉ sống trên đoạn sông Cầu qua mấy xã thuộc huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang: Cua da.

Con sông Cầu đoạn chảy qua huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang không rõ có gì lạ mà ban riêng cho mấy xã như Thắng Cương, Đồng Phúc, Yên Lư, Đồng Việt... một loại cua quý. Cua da hay cua gia, viết như thế nào, thật ra cho đến nay, chính người dân Yên Dũng cũng như du khách chưa biết thế nào là đúng, mà cứ quen miệng, gọi chung là cua da.

Cua da có kích thước to hơn cua đồng, và hình dạng lạ lạ. Ảnh. Đỗ Thảo

Mùa đánh bắt cua da ngắn ngủi, khoảng 2 tháng cuối năm, khi trời trở rét. Những con cua to gần bằng con ghẹ, giống cua đồng nhưng to hơn nhiều, chân dài, càng có lớp lông như rêu bám vào, yếm cũng có lớp lông.

Với vị ngon lạ nên cua da càng ngày càng được săn lùng. Thậm chí, vào mùa cua, thực khách sành ăn hàng ngày, hàng tuần đua nhau lùng cua, đặt trước bà con đánh bắt được thì để dành cho.

Khi chín, cua chuyển sang màu cam đỏ hấp dẫn. Ảnh. Đỗ Thảo

Vào vụ cua, bà con đua nhau đánh bắt, nhưng phải người nào may mắn mới có thể bắt được cua. Cua sống ở những ghềnh đá dưới đáy sông, muốn bắt được phải đánh lưới dầm vào ban đêm, dùng lưới bát quái, với hình thù đặc biệt để bắt cua. Vì đánh bắt khó, số lượng không nhiều nên với người dân sống ven sông Cầu, với người sành ăn, cua da là sản vật đáng giá, đáng công.

 

Cua da cho những món ngon. Ảnh. Đỗ Thảo

Cua da được chế biến thành nhiều món: Hấp bia, cua rang, nấu canh... Những con cua tươi được làm sạch, đem hấp bia với chút gừng, sả, đun lửa nhỏ, cho tới khi bia sôi thì để lửa to cho bọt bia sôi bồng lên, ôm hết lấy cả nồi cua. Những con cua sau khi chín chuyển sang màu đỏ cam hấp dẫn, ngon lành. Thịt cua ngọt, mình cua to nhưng mềm, khá dễ tách phần vỏ ra, và ăn được cả phần thịt trong càng, trong chân. Nhâm nhi thịt cua với chút rượu nếp nút lá chuối của miền quê, nhâm nhi cả thú vui tao nhã không phải ai cũng có cơ hội trải nghiệm.

Cua da còn được mang giã nhỏ, lấy nước để nấu canh với chút rau đồng nội, dân dã, đơn giản mà ngọt thấm tận nỗi yêu quê hương.

Cua da hấp dẫn bởi hương vị ngọt ngào, đậm đà, bởi cái lạ, bởi cái khó khăn để có thể thưởng thức mà thấm vào lòng người, một lần rồi không thể quên.

LĐO ĐỖ THẢO