Hòn Nghệ từ Homestay đến Pagodastay

12 giờ trưa, tàu rời bến thị trấn Ba Hòn (huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang), trong thoáng chốc đã “lọt thỏm” giữa biển nước xanh dờn được “bao vây” bởi hằng hà sa số những núi non, đảo hòn chập chờn cuối chân trời. 14 giờ, tàu cặp bến Hòn Nghệ (xã Hòn Nghệ, huyện Kiên Lương). Bến cầu dài nhưng không đủ giúp tàu cặp bến, phải “nhờ” hàng bao nhiêu xuồng chèo tấp nập “tiếp tay”.

Từ Homestay (ăn nghỉ tại nhà dân)...

Hòn Nghệ nằm trong vịnh Hà Tiên, cách mũi Hòn Chông (Kiên Lương) khoảng 15km về phía Tây Nam, cách quần đảo Bà Lụa (Kiên Lương) 8km về phía Đông Nam. Đây là hòn đảo có hình bầu dục, dài 2,5km, rộng 1,6km, chu vi 7,5km, diện tích 3,8km2. Dân cư trên đảo sống tập trung dài theo Bãi Nam và Bãi Chướng, đa số sống bằng nghề đánh bắt hải sản, nổi bật là nuôi cá lồng bè.

Đặc biệt là nơi có nhiều khách du lịch đến nhưng Hòn Nghệ không khách sạn, nhà nghỉ, kể cả nhà trọ. Người dân rất mến khách. Mới quen nhau trên tàu chúng tôi đã được ông Vũ Ngọc Dẻo - một người dân trên Hòn Nghệ “một hai lôi kéo” tới nhà ông ăn nghỉ. Con đường từ Bãi Nam qua Bãi Chướng dài khoảng 3 cây số, có một đoạn qua hẻm núi dài chừng 500 mét. Đến giữa hẻm núi, mồ hôi ướt đẫm áo khô ngay. Cả người mát khỏe nhờ gió biển ào ạt thổi. Theo con đường xi măng, chẳng bao lâu chúng tôi đến cuối Bãi Chướng - tổ ấm của ông Dẻo.

Vui mừng gặp khách phương xa, ông Dẻo chở chúng tôi trở lại bến tàu - Bãi Nam - bằng chiếc xuồng máy chạy một vòng chân đảo. Sóng khá lớn khiến xuồng chòng chành trong gió chướng cấp 3 cấp 4. Từ cuối hòn phía Tây vòng qua Bãi Nam, biển lặng. Đây là nơi “đóng quân” của hàng trăm lồng bè nuôi cá, trong đó có lồng bè nuôi cá của ông Dẻo. Bè nhỏ nhưng khá đầy đủ tiện nghi với nồi niêu xoong chảo, nước ngọt, kể cả máy phát điện. Ông Dẻo dùng vợt xúc, bắt 4 con cá mú 1kg, ông kêu vợ một phần chiên, phần còn lại nướng. Tất cả chấm muối ớt. Rồi canh chua cá bớp cùng một vài loại cá khác. Ê hề. Bữa cơm ngon “thấu trời” vì tính hoang dã, vì cá tươi, vì tình cảm thắm thiết của gia chủ cùng một số bà con lân cận. Đặc biệt, chúng tôi vừa ăn vừa được nhìn ngắm mặt trời đỏ lựng từ từ lặn xuống biển xa.

Từ lồng bè nhìn lên ngọn núi đá sa thạch cao 338 mét, trong màu xanh thẫm cây rừng có vài lõm vàng ệch. Ông Dẻo cho biết đó là cây sặc, giống như lau sậy nhưng đặc ruột, mọc rất nhiều ở triền núi. Ông còn giải thích do màu vàng của cây sặc xưa kia phủ đầy ngọn núi nên người ta gọi đảo này là Hòn Nghệ.

Rượu cao độ, ngọt lịm, say lừ đừ, chúng tôi xuống xuồng máy lướt sóng về Bãi Chướng. Gió lồng lộng “giã rượu” từ từ. Chúng tôi nằm trong gian nhà trước không đóng cửa suốt đêm, không giăng mùng vì không hề có muỗi, trong tiếng sóng quăng quật vào chân đảo ầm ầm không ngớt bởi ngọn gió chướng từ trùng khơi đổ về.

6 giờ sáng, chúng tôi thức dậy. Cả Bãi Chướng mọi người đều say ngủ, như lệ thường. Lâu lắm, khi mặt trời ưng ửng ló lên từ lòng đại dương phía Đông, chủ nhà mới thức. Ông đưa chúng tôi qua lại quán cóc ăn sáng, uống cà phê. Sau đó, ông lại lái xuồng máy đưa chúng tôi đi vòng quanh đảo. Bập bềnh trên sóng nước tới trưa thì xuồng máy đưa chúng tôi cặp lồng bè, thêm một bữa cơm thân mật với cá là cá, ăn hoài không biết chán.

Đến “Pagodastay” (ăn nghỉ tại chùa)...

Ngoài khơi nhìn Hòn Nghệ thấy có hai phần núi rõ rệt: Cụm lớn nhất phía tay phải, là đảo chính với cây rừng che kín ngọn. Cụm nhỏ bên tay trái cây cối thưa thớt bày ra những tảng đá xám đen với nhiều vết cắt kỳ quái. Đó là Mũi Đá Chuông, cấu tạo bằng đá vôi karst, “lãnh địa” của Liên Tôn Cổ Tự. Từ cổng tam quan lên chùa là con đường ngoằn ngoèo, khi lên lúc xuống dốc với những bậc đá. Hai bên đường là những tảng đá tai mèo chớn chở như cọc chông nhọn hoắt. Con đường dài cả trăm thước vô cùng ngoạn mục. Sau một ngày “ngã mặn”, chúng tôi “thử” “chay tịnh” một phen. Đại đức Thích Minh Thuận, trụ trì Liên Tôn Cổ Tự, vồn vã tiếp. Đại đức cho biết, Liên Tôn Cổ Tự được sư cô Diệu Thiên từ Cà Mau đến phát hoang và lập bàn thờ trong hang đá. Về sau, sư cô xây thêm một vài gian gần hang, đặt tên chùa là Liên Hoa. Năm 1974, sư cô viên tịch, Hòa thượng Thích Nhựt Minh, người thân sư cô, từ chùa Linh Sơn (Cà Mau) ra đây lo phật sự. Trong năm, ông cho xây trên ngọn đồi đá tượng Phật Bà Quan Âm cao 21 mét nhìn ra biển như hiện tại.

Đại đức Thuận cử sư Thích Minh Công đưa chúng tôi tham quan chùa. Cổng chùa rêu phong, nhỏ hẹp. Thì ra đây là một cửa hang. Vào sâu chừng trăm thước, hang rộng ra với vòm cao vời vợi, cũng là chính điện của chùa. Là núi đá vôi, ngoài tảng đá chuông (gõ vào kêu thanh thao như tiếng chuông) trước tượng Phật Bà, Mũi Đá Chuông là nơi có rất nhiều hang động. Người ta chỉ biết 4 hang chính: Hang Đạt Ma Sư Tổ (nơi thờ bậc tu hành đáng kính này), hang Quýt (nơi một người tên Quýt phát hiện), hang Phật Cô Đơn và hang Dấu Ấn Gia Long.

Sư Công nhiệt tình đưa chúng tôi thăm hang Phật Cô Đơn. Con đường từ chùa đến đây dài loằng ngoằng trên sườn núi, lúc nào cũng chun qua vòm cây rừng xanh kín ngọn, mát rượi, khi lên lúc xuống dốc với khá nhiều những tảng đá khá bự chận lối, phải trèo qua. Căng nhứt là lối đi nhỏ chỉ vừa một người. Sư Công hướng dẫn: “Lên dốc phải bước mạnh dạn, đừng run. Đi bằng hai ngón chân cái bám mặt đường, không đi nguyên bàn chân”. Giống như chánh điện Liên Tôn Cổ Tự, hang Phật Cô Đơn có một khoảng rộng, là nơi thờ tượng Phật Thích Ca vào năm 1995. Năm 2010, chùa mới an vị thêm tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát. Sư Công rọi đèn pin lên vòm hang chỉ chúng tôi xem những chiếc vảy rồng và cả một con suối được tự nhiên tạo hình từ những vết nước mưa. Đường đến hang Dấu Ấn Gia Long mới là “con đường thạch đạo”, cao chót vót “trên trời”. Đường dài hàng trăm mét, “rộng” chừng 5 tấc, vừa đủ hai bàn chân bước, không tay vịn... Lần bước trên những tảng đá không bằng phẳng, nhìn sâu xuống dưới hàng năm sáu chục mét, một bên là vực biển, một bên là rừng chông bằng đá chơm chởm chĩa lên, rợn người. Sư Công vẫn thoăn thoắt bước đi như đi dạo trên bãi biển. Qua “con đường tử thần trên trời cao”, lại phải xuống khá sâu mới tới hang. Trên vách đá hang nổi lên một hình 1 tấc vuông, loằng ngoằng chữ khắc, như dấu ấn tiện. Trong hang còn có một tảng đá hình con voi. Hang còn có một lối đi khác, “nhẹ nhàng” hơn, nhưng không kém phần nổi gai ốc.

Buổi chiều, chúng tôi “độ” cơm chay của chùa. Chỉ hai món: canh chua và mắm kho mà ngon “ác liệt”. Ngon nhứt là rau. Trông những cọng rau “ốm yếu” vậy mà ăn ngọt và giòn nhờ trồng trên đất núi không bón phân. Sụp tối, tiếng con chim gì kêu “lấu lấu” vang động núi rừng. Đêm, chúng tôi nằm ngủ sắp chung với nhiều phật tử đến chùa cúng viếng.

Mỗi năm, từ trước Tết Nguyên đán 1 tháng đến cuối tháng 3 âm lịch là phật tử từ Đà Nẵng trở vô hành hương viếng Liên Tôn Cổ Tự và khám phá cảnh quan còn khá hoang sơ của Hòn Nghệ. Tất cả được ăn nghỉ miễn phí tại chùa. Đây quả là một tua “Pagodastay” hấp dẫn.

Bài, ảnh: CÚC TẦN

Khám phá Hòn Nghệ nơi biển trời phía Tây Tổ quốc

Sự kiện: Du lịch Việt

Hòn nghệ xưa chỉ là hòn đảo vắng vẻ, cư dân thưa thớt. Nhưng nhờ mưa thuận gió hoà, cá tôm hào sảng nên bà con đến đây an cư ngày càng đông, chủ yếu đánh bắt thủy hải sản kết hợp du lịch sinh thái biển.

   

Xã đảo Hòn Nghệ thuộc huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang. Nơi đây xưa nay vốn nổi tiếng là một trong những hòn đảo đẹp nhất nằm trong 140 hòn đảo lớn nhỏ thuộc vùng biển phía Tây Tổ quốc. Hòn đảo này có chu vi 7,5 km, cách xa bờ đất liền khoảng 30km.
Các bậc lão ngư kể rằng xưa kia Hòn Nghệ chỉ là một hòn đảo vắng vẻ, dân cư thưa thớt nhưng nhờ kinh tế - xã hội phát triển, cùng mưa thuận gió hoà và cá tôm hào sảng nên bà con kéo nhau ra đảo sinh sống ngày càng đông, nhất là từ sau năm 1975. Hiện đảo có trên 500 hộ dân, đa số sống bằng nghề khai thác thủy hải sản. Nổi tiếng nhất là nghề nuôi cá lồng bè và nghề đánh bắt mực tuột ngoài khơi.
Đặt biệt cư dân sống trên đảo rất sung túc, đường xá giao thông xe thuận tiện. Với sự quan tâm của cấp Ủy và chính quyền địa phương, đời sống của bà con ở xã Hòn Nghệ từng bước đã được cải thiện và nâng lên. Chứng tỏ nơi đây đang phát triển về mọi mặt, trong đó đang thực hiện xây dựng xã đảo nông thôn mới (NTM).
Điều đáng mừng hơn trong tương lai không xa, Hòn Nghệ cũng sẽ trở thành một xã đảo phát triển du lịch sinh thái biển với nhiều cảnh quan thiên nhiên trù phú mà tạo hóa đã ban tặng.

Toàn cảnh xã đảo Hòn Nghệ.

Cư dân ở xã đảo Hòn Nghệ chủ yếu sống bằng nghề đánh bắt thủy hải sản biển.

Nuôi cá bóp, cá bóng mú ở trên đảo.

Một loại phương tiện đánh bắt bạch tuột gần bờ.

Dụng cụ đánh bắt bạch tuột rất hữu hiệu là loại vỏ ốc.

Sản phẩm bạch tuột sau một chuyến ra khơi mang về đầy ấp khoang thuyền.

Hoàng hôn trên vùng biển trời Tây.

Trên đảo Hòn Nghệ có ngôi chùa Liên Tôn Cổ Tự rất uy nghi, được nhiều khách du lịch đến thắp hương, chiêm bái.

Cổng chùa Liên Tôn Cổ Tự cổ kính. Chùa nằm trên đỉnh núi, cách mặt nước biển gần 100m.

Nét đẹp hoang sơ, bình yên nơi Hòn Nghệ.

Bên cạnh việc phát triển nuôi trồng thủy sản, cư dân đảo còn kết hợp dịch vụ tham quan nuôi cá lòng bè, du lịch trên đảo. Lượng du khách đến Hòn Nghệ ngày càng đông.

Nét hồn nhiên của cô gái nơi xã đảo.

Nụ cười rạng rỡ của ngư dân bên rạng sang hô.

Thành quả sau chuyến ra khơi là cá, tôm, mực…                     

Lê Gia Bảo

Ra Hòn Nghệ viếng chùa Liên Tôn

Về Hà Tiên, du khách ghé Ngã Ba Hòn lên tàu ra Hòn Nghệ để viếng Liên Tôn cổ tự. Đây là một ngôi chùa cổ kính, hoang sơ với cảnh quan tuyệt đẹp.

< Trên đường ra hòn Nghệ: đây như “Tiểu Hạ Long” phương Nam.

Sau hai giờ hải hành trên biển với gió thường cỡ cấp 2, cấp 3, tàu cập bãi Nam của Hòn Nghệ. Từ phía biển, du khách sẽ được chiêm ngưỡng bức tranh non nước hữu tình của hòn đảo xinh đẹp này. Ấn tượng đầu tiên là tượng Phật Bà Quan Âm cao 20m đứng uy nghi, tự tại giữa lưng chừng núi Lầu Chuông. Đây là ngọn núi đá vôi bị xâm thực nên có hình dáng đẹp, kỳ vĩ với nhiều hang động bí hiểm.

Khách sang thuyền nhỏ vào bờ. Sau mươi phút nghỉ ngơi đã có thể bắt đầu khám phá Hòn Nghệ. Chùa cổ Liên Tôn là điểm đến chủ yếu của chuyến đi.

Liên Tôn cổ tự có từ rất lâu đời, nằm cheo leo dựa lưng vào vách núi. Bạn phải qua hàng trăm bậc đá ngoằn ngoèo, quanh co, lúc lên cao, khi xuống thấp. Gần tượng Phật Bà có Hòn Đá Chuông kỳ lạ, dùng một cục đá nhỏ gõ vào, đá sẽ vang lên tiếng “boong... boong... boong...”, như tiếng chuông chùa ngân nga, đồng vọng.

Đến gần chùa, bên trái vách núi là một quần thể tượng các vị La Hán bằng đá trắng được tạc đẽo, tạo dáng rất công phu, tỉ mỉ và thanh thoát. Trên bề mặt của một tảng đá to sau lưng vườn tượng, nước mưa chảy, gió biển mài mòn, xâm thực lâu ngày tạo thành những dòng chữ lạ lùng.

< Liên Tôn cổ tự.

Chánh điện chùa cổ nằm sâu trong hang đá chừng 20m, phải đi theo một lối mòn hẹp mới đến được chỗ thờ Phật, nơi đây nở rộng ra chừng 80m2. Quanh vách động có nhiều hình tượng lạ lùng do nước xoi vào đá tạo nên như  rồng, voi, sư tử, beo, cọp...

Trên nóc động có vài lỗ thông gió, ánh sáng rọi xuống hang tạo thành những vệt sáng xiên xiên mờ ảo... Ở sân chùa, có một cây bồ đề cổ thụ cành lá sum sê.

< Tượng Phật Bà Quan Âm ở núi Lầu Chuông.

Đêm trên chùa Liên Tôn sẽ cho bạn nhiều cảm xúc. Vào những ngày có trăng từ mồng 10 đến sau rằm, cảnh vật núi Lầu Chuông và biển Hòn Nghệ đẹp như chốn non bồng. Biển sáng lấp lánh với muôn vàn vẩy bạc ánh lên từ những ngọn sóng có khi lăn tăn, yên ắng, cũng có lúc trắng xóa, bạc đầu. Chùa cổ như trầm tư trong làn sương mỏng huyền hoặc, thâm u. Du khách mơ màng trong tiếng trống mõ, chuông chùa hòa với tiếng sóng biển vỗ xào xạc vào những ghềnh đá hoang sơ...

Chúng tôi theo sư Thích Minh Công khám phá hang Phật Cô Đơn. Đường đi qua nhiều ngóc ngách quanh co lắt léo, có khi phải bò qua những mỏm đá. Hang nhỏ bằng một gian phòng khách, có một tượng Phật lẻ loi bằng đá, khoác áo cà sa màu gạch tôm mà ai đó đã đặt chẳng biết tự bao giờ. Từ cửa hang có thể nhìn thấy biển đẹp như bức tranh thủy mặc...

Tiếp đến là hành trình dài chừng 100m khám phá hang Gia Long dành cho những ai thích mạo hiểm. Hang nằm sát biển ở độ cao trên 10m, vách gần như thẳng đứng. Có hai con đường đi đến hang, một dọc theo mép biển, hai vượt qua đỉnh núi đá tai mèo cheo leo. Cả hai con đường này rất hiểm trở với gành đá, vực sâu, núi cao, gây cảm giác mạnh cho khách.

Vào các dịp lễ hội hoặc những ngày rằm lớn, khách hành hương từ các nơi vượt biển đến với chùa Liên Tôn khá đông đúc, nhộn nhịp. Mọi người như trút hết những phiền não, tĩnh tâm chiêm nghiệm lời kinh tiếng kệ ấm trầm ngân vọng giữa chốn thiền lam u nhã...

Hòn Nghệ với Liên Tôn cổ tự và các hang động như hang Phật Cô Đơn, điện Sư Tổ Đạt Ma, hang Quýt, hang Gia Long với những truyền thuyết và huyền thoại ly kỳ vẫn còn ẩn giấu rất nhiều điều bí mật, lạ lùng đang chờ được du khách khám phá!

Du lịch, GO! - Theo TTO, internet
Nguyên sơ Hòn Nghệ

Từ bãi tắm chùa Hang nhìn ra phía Tây, Hòn Nghệ (Kiên Lương, Kiên Giang) như một con kình ngư đang phơi mình giữa đại dương. Bao quanh Hòn Nghệ, có đến 140 hòn đảo lớn nhỏ, đẹp đến mê hồn giữa bao la sóng nước. Đảo Hòn Nghệ gồm hai khu vực chính là ấp Bãi Nam và Bãi Chướng. Từ tượng Phật Quan Âm nhìn xuống Bãi Nam, ta có cảm giác như đứng trước một ngư cảng sầm uất, tàu bè chen kín, ghe xuồng nhộn nhịp, náo nức từ sáng đến chiều. Những du khách đã một lần đến Hòn Nghệ đều thấy đây là một khu tham quan, nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí lý tưởng nhờ khí hậu trong lành, mát mẻ, cảnh vật yên tĩnh. Hệ sinh thái đa dạng với đầy đủ biển, núi, rừng... hầu hết còn hoang sơ với nhiều nét độc đáo. Bước vào Liên Tôn cổ tự, mọi người sẽ ngạc nhiên trước những gốc cổ thụ uy nghi và những hang động kỳ thú ẩn sâu trong lòng núi với nhiều vòm cao giống như những tòa lâu đài cổ kính, hấp dẫn nhất là những thạch nhũ, hình dáng kỳ ảo không thua gì chùa Hang, núi Đá Dựng và Thạch Động-Kiên Giang. Càng khám phá, du khách càng thích thú với những hang động Phật Cô Đơn, điện Sư tổ Đạt Ma hoặc hang Gia Long. Nơi đây hiện còn ghi dấu một vài huyền thoại lịch sử mà dân gian đã lưu truyền như dấu ấn và chiếc giường của vua Gia Long... Có một số hang động đâm thẳng ra biển hoặc ăn thông lên đỉnh giống như một “cổng trời” cho ánh sáng tràn vào, chảy dài lung linh trên những vách đá. Những rễ cây ngoằn ngoèo hình dáng cổ quái khiến du khách ngỡ như lạc vào một cấm thành hoang phế tự ngàn xưa. Đứng từ cửa hang phóng tầm mắt ra khơi, tai nghe tiếng lá rì rào cùng gió biển, ai cũng cảm thấy khoan khoái nhẹ nhàng, bỏ lại sau lưng tất cả những mệt nhọc và phiền muộn, lo âu. Đến với Hòn Nghệ, ngoài việc chiêm ngưỡng những bức tranh thiên nhiên kỳ thú với nhiều thảm thực vật nguyên sơ, ta còn nghe được tiếng chim rừng véo von, ngắm nhìn những đàn sáo, đàn sóc đuôi trắng nhảy nhót trên cành. Đặc biệt là giống chim “lấu lấu” thường hay gọi bầy vào lúc mặt trời xuống núi và khi bình minh vừa ló dạng. Tiếng hót của “lấu lấu” thật trong, thật xa và cao vút như một bản hòa tấu vang động cả núi rừng làm say đắm lòng người. Chiều đến, du khách có thể thuê một chiếc xuồng bơi dọc theo bãi để câu cá, lượm vỏ ốc hoặc làm quen với ngư dân để tìm hiểu thêm về phong tục, tập quán, tôn giáo và nếp sinh hoạt của người xứ đảo - một “thành phố chài”. Những ai yêu thích vẻ đẹp hoang sơ của một làng chài hội tụ nhiều yếu tố du lịch sinh thái hãy đến bến tàu Ba Hòn, mỗi ngày có 2 chuyến ra khơi: 11 giờ 30 phút và 12 giờ. Hoài Phương (Theo Hà Nội mới) Hòn Nghệ - Điểm du lịch độc đáo trong vịnh Hà Tiên Hòn Nghệ là một  trong những hòn đảo xinh đẹp có sức quyến rũ kỳ lạ của Vịnh Hà Tiên (Kiên Giang). Từ những bãi đá hoang dã cùng sóng biển xanh trong tạo nên bức tranh êm đềm với nhiều lồng bè nuôi cá bồng bềnh trên biển khơi. Đảo Hòn Nghệ nằm trong vịnh Thái Lan,thuộc xã Hòn Nghệ, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Trên hải đồ của người Pháp trước đây, đảo hòn Nghệ được gọi là Pôlô-Te-kere, nằm cách mũi Hòn Chông khoảng 15km và cách thị trấn Ba Hòn (huyện Kiên Lương, Kiên Giang) về phía Tây Nam khoảng 24 km theo đường chim bay. Theo tài liệu về thổ nhưỡng học của người Pháp, hòn đảo này vốn được giới "phượt" mệnh danh là "thiên đường hình bầu dục" (vì có hình bầu dục trên bản đồ) được tạo thành bởi đá sa thạch, có đỉnh cao hơn 300m. Về xuất xứ cái tên “Hòn Nghệ”, nhiều bậc cao niên trên đảo không ai biết tường tận mà chỉ mang máng nhớ rằng, trước đây trên đảo có rất nhiều sặt, một loại cây gần giống cây lau nhưng thân to, lại đặc ruột, mọc ở triền núi, dân trên đảo thường lấy sặt để đan tấm che sạp thuyền hoặc làm vách nhà. Do sắc vàng đặc trưng như củ nghệ của cây sặt phủ kín cả đảo nên dân đi biển lấy tên "Nghệ" để định danh cho hòn đảo này. Đến bây giờ, dù cây sặt không còn nhiều như xưa, nhưng cứ đến mùa Đông, từ trên đỉnh núi cao, người ta vẫn có thể chiêm ngưỡng từng mảng màu vàng nghệ len theo những mỏm đá trắng, hòa với màu xanh của biển, của rừng, góc nhìn nào cũng như một bức tranh thủy mặc. Trước đây, Hòn Nghệ vô cùng hoang vắng, chỉ có một vài hộ dân vì một lý do đặc biệt nào đó vượt biển ra sống bằng nghề đánh bắt cá. Nhưng bây giờ đảo đã có hơn 2.000 dân, sống ở hai ấp Bãi Nam và Bãi Chướng. Ngoài thế mạnh về đánh bắt và nuôi trồng thủy - hải sản, xã Hòn Nghệ còn có tiềm năng khác cần được đầu tư khai thác trong thời gian tới, đó là phát triển du lịch. Nơi đây khí hậu trong lành, mát mẻ, cảnh vật yên tĩnh, đặc biệt là hệ sinh thái đa dạng với đầy đủ biển, núi, rừng... hầu hết đều còn hoang sơ thiên tạo với nhiều nét độc đáo riêng. Những phong cảnh quyến rũ nhất ở Hòn Nghệ tập trung ở núi Lầu Chuông, nơi có bức tượng Phật Bà khổng lồ trong tư thế uy nghi, tự tại được xây dựng vào năm 1974. Với chiều cao 20m, tượng Phật Bà như một ngọn hải đăng định hướng cho những con tàu. Gần bức tượng có hòn đá Chum kỳ lạ. Chỉ cần dùng một hòn đá nhỏ gõ vào sẽ vang lên những âm thanh ngân nga như tiếng chuông chùa. Theo người dân Hòn Nghệ, có rất nhiều hòn đá khác ở hòn đảo này cũng có đặc tính như vậy. Đường lên núi Lầu Chuông phải leo hàng trăm bậc đá ngoằn nghèo, hiểm trở, quanh co, lúc lên cao, khi xuống thấp. Trên đường đi, bên trái vách núi là một quần thể các vị La Hán bằng đá trắng được tạo dáng rất công phu, cầu kỳ và tinh xảo nhưng vẫn toát lên vẻ thanh thoát. Tọa lạc trên đỉnh Lầu Chuông là ngôi cổ tự mang tên Liên Tôn, có cây bồ đề cành lá sum suê sừng sững mọc giữa sân chùa. Theo lời Đại đức Thích Minh Thuận, trụ trì của ngôi chùa thì năm 1932, sư cô Diệu Thiên từ Cà Mau đến phát hoang, lập bàn thờ trong hang đá và theo thời gian, chùa có hình hài như ngày hôm nay. Điều đặc biệt của ngôi chùa Liên Tôn là ở chỗ, toàn bộ kiến trúc cấu thành nó nằm trong lòng hang sâu rộng, thâm u, u tịch thuận lợi cho việc tĩnh tâm tu hành, nhưng quanh năm vẫn tràn ngập ánh sáng nhờ những cửa hang được mở ra nhiều hướng từ trên cao. Không chỉ có hang đá, nơi chùa Liên Tôn tọa lạc là vùng địa chất đá vôi, Hòn Nghệ được thiên nhiên xâm thực, tạo nên nhiều hang động kỳ vĩ. Riêng trên núi Lầu Chuông cũng có rất nhiều hang động mà đường đến hang nào cũng phải vượt qua nhiều vách đá tai mèo sắc nhọn như những bàn chông. Những con đường hiểm trở với những gành đá len theo vực sâu, núi cao, quả là có làm phiền lòng những người lớn tuổi, nhưng lại rất hấp dẫn với người trẻ tuổi muốn tìm cảm giác mạnh, muốn khám phá thiên nhiên. Từ đỉnh Lầu Chuông, trèo xuống mạn sườn núi phía Bắc rồi vượt qua một vách đá thẳng đứng, là đến hang Gia Long. Ngay trước cửa hang là khối đá lớn mang hình một chú voi như người giữ cửa, bảo vệ vị vua trên đường kinh lý đã ghé lại nơi đây. Trên vách đá trong hang vẫn còn dấu triện của vua Gia Long thời đó với những nét hoa văn tạo nên hình một con rồng, cùng những hàng chữ nho còn rất rõ. Điều kỳ lạ, là dấu triện này ngày như càng lớn hơn do sự nở của đá. Hang Gia Long còn có một lối thông ra biển. Mỗi vách đá trên đường đi đều ghi dấu thời kỳ biển tiến, biển lùi từ hàng ngàn năm qua. Cùng với những gì mà thiên nhiên ban tặng, làng nuôi cá lồng bè trên đảo Hòn Nghệ cũng góp thêm vào phong cảnh non nước hữu tình, tạo cho hòn đảo này một nét quyến rũ riêng. Hòn Nghệ có nhiều món quà ngon nổi tiếng, trong đó phải kể đến là chả trứng cá ngát mùi béo ngậy, mực nướng vừa thổi vừa nhai, còn tôm tích luộc thì ăn tới đâu ngọt lịm tới đó. Hấp dẫn nhất là ốc nướng chao và vọp nướng mỡ hành, chấm muối tiêu chanh. Bình minh trên biển Hòn Nghệ đẹp thanh bình, tàu ghe đánh cá nườm nợp tới lui mua bán thủy hải sản trên biển. Tiếng máy nổ xình xịch, tiếng người gọi nhau ơi ới tạo nên một khung cảnh nhộn nhịp, huyên náo đầy sức sống. Ai đến Hòn Nghệ một lần chắc sẽ muốn quay lại vì sức quyến rũ của đảo Hòn Nghệ với khí hậu thật trong lành, mát mẻ, cảnh vật yên tĩnh, đặc biệt là hệ sinh thái đa dạng với đầy đủ biển, núi, rừng… Và hầu hết đều còn hoang sơ với nhiều nét độc đáo riêng. Bảo Anh (TTVN) Tổng hợp