Sau khi trấn Quảng Nam đổi thành tỉnh Quảng Nam (1832), thì năm sau, tỉnh lỵ Quảng Nam từ xã Thanh Chiêm được dời về xã La Qua, tổng Hạ Nông, huyện Diên Phước, phủ Điện Bàn. Ban đầu, thành đắp bằng đất, đến năm 1836 xây bằng gạch. Thành được thiết kế theo kiểu Vauban (Pháp). Quanh thành xây bằng gạch, cao 1,2 trượng (4,8m), chu vi 489 trượng (1956m), bốn góc nhô ra thành 4 pháo đài, bên ngoài có hào rộng 4,5 trượng (10m) sâu 7 thước (2,8m). Có 4 cửa mở ra 4 hướng: đông, tây, nam, bắc và bắc cầu qua hào nối với bên ngoài, bên trên có đặt vọng lâu. Tường gạch dày 0,8m, được gia cố bên phía trong một bờ đất kiểu taluy, thấp hơn mặt thành khoảng 1,5m, đủ cho người lính đứng bên trong quan sát và đặt súng bắn ra bên ngoài.
Bên trong thành có đường đi thông với 4 cửa, có kỳ đài đặt nơi cửa phía nam (cửa Tiền), được xây thành ụ vuông, có nhiều cấp, chính giữa là trụ cờ. Một tòa nhà to, rộng nhất làm hành cung, chính giữa là chiếc ngai sơn son thếp vàng để làm nơi vua ngự khi vi hành. Hai bên là những sạp gỗ được chạm trổ hoa văn hình hổ, rồng.
Khu dinh thự bố trí bên trong thành dành cho các quan đầu tỉnh: tổng đốc, bố chánh, án sát, lãnh binh và các trại lính tuần sát. Ngoài ra còn có khu hành chính dành cho các ty niết, tóa án và nhà lao…
Cuối năm 1946, để chuẩn bị đối phó lại âm mưu mở rộng chiến tranh của thực dân Pháp, thực hành lệnh tiêu thổ kháng chiến của Chính phủ, chính quyền cách mạng tỉnh Quảng Nam đã huy động hàng ngàn dân công từ các huyện để phá, san bằng thành La Qua. Công việc khá nặng nhọc và kéo dài cả tháng mới xong.
Xin lưu ý thêm, tỉnh lỵ của Quảng Nam đặt tại Hội An (tiếng Pháp gọi là Faifo) nơi đặt Tòa Công sứ Pháp, các cơ quan hành chính, chuyên môn (bưu điện, lục lộ, cảnh sát, đạc điền…) đồn lính khố xanh (garde indigène) của bộ máy cai trị thực dân. Còn bộ máy của Nam triều thì đóng ở tỉnh thành La Qua, cách Hội An 9km.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét