Kết hợp hài hòa tinh hoa kiến trúc cổ truyền Việt Nam với các yếu tố của phong cách kiến trúc phương Tây, chùa Cổ Lễ ở thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Ðịnh trở thành một danh lam ở vùng đồng bằng sông Hồng. Giữa cánh đồng lúa bát ngát, ngôi chùa nổi lên như một tòa lâu đài vừa nguy nga tráng lệ, lại vừa gần gũi.
Tương truyền chùa Cổ Lễ do thiền sư Nguyễn Minh Không thời Lý sáng lập năm 1109, có tên chữ là Quang Thần tự. Chùa đầu tiên bằng gỗ theo lối kiến trúc cổ. Sau khi chùa bị đổ nát, năm 1920, đệ nhất sư tổ Phạm Quang Tuyên về trụ trì đã trùng tu, cho thiết kế và xây dựng lại chùa theo bố cục kiến trúc "Nhất thốc lâu đài" với sự hòa nhập các yếu tố kiến trúc cổ truyền Việt Nam với kiến trúc gô-tích của châu Âu. Vật liệu xây dựng là gạch, vôi vữa, mật mía, giấy bản tạo nên độ cố kết vững bền cho toàn bộ kiến trúc ngôi chùa.
Tiêu biểu cho quần thể kiến trúc là tháp Cửu Phẩm Liên Hoa. Tháp được xây dựng năm 1927, cao 32m, có tám mặt, là biểu tượng văn hóa độc đáo. Tháp gồm chín tầng hoa sen liên kết mà thành. Ðế tháp được đặt trên lưng một con rùa lớn. Trong lòng tháp có cầu thang gồm 98 bậc xoắn chôn ốc đến đỉnh. Từ đỉnh tháp, du khách thỏa sức ngắm nhìn toàn bộ phong cảnh trong vùng.
Cầu Cuốn, mặt lát gạch, cong ba nhịp bắc qua hồ Chu Tích nối liền khu tháp với một tòa kiến trúc mái vòm cao là Phật giáo hội quán. Phật Giáo hội quán được xây vào năm 1936, bên trong có tượng Phật Quan Âm nghìn tay. Bên trái là đền Linh Quang Từ thờ Trần Hưng Ðạo và hai tiến sĩ họ Ðào, bên phải là Khánh Quang phủ thờ Tam Tòa Thánh Mẫu. Sau lưng là một hồ lớn. Giữa hồ có một quả chuông nặng chín tấn, cao 4,2 m, đường kính 2,2 m, thành dày 8 cm được đúc vào năm 1936 là Ðại Hồng Chung, một trong những quả chuông lớn nhất ở Việt Nam. Miệng chuông có họa tiết hình cánh sen, thân có họa tiết hoa lá, sông nước và một số văn tự bằng chữ Nho. Ngoài ra, trong chùa còn di vật văn hóa quý hiếm như một trống đồng thời Lý và một túi đựng đồng.
Chùa Chính (còn gọi là Tòa Chính cung) cao 29 m, một chiều cao hiếm thấy trong các chùa cổ Việt Nam là nơi thờ Phật và thờ đức Thánh tổ Nguyễn Minh Không. Chùa có kết cấu mái vòm, trên trần trang trí họa tiết rực rỡ. Trước bát hương công đồng là tòa Cửu Long được đặt chính giữa với tượng Phật cao 4m, rộng 3,5 m làm bằng gỗ trầm hương trắng sơn son thếp vàng.
Từ điện Phật, theo hành lang dẫn tới nhà khách và nhà tổ. Ở nhà tổ có tượng Hòa thượng Phạm Quang Tuyên. Sau nhà thờ tổ là một gác chuông lớn gồm ba tầng bốn mặt, có kiến trúc truyền thống là Kim Chung Bảo Các. Phía sau gác chuông là khu lăng mộ tổ của chùa. Bốn bề chùa là vườn tược, hồ nước và sông ngòi.
Hội chùa từ 13 đến 16 tháng 9 âm lịch hằng năm tưởng niệm Ðức thánh Minh Không. Du khách thập phương đổ về lễ Phật, xem lễ hội bơi chải, đấu vật, đấu cờ người và nhiều trò chơi dân gian độc đáo:
"Dù ai buôn bán trăm nghề
Mười tư tháng chín nhớ về Hội
Ông".
GIA KHÁNH
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét