Dưới chân Ô Tà Sóc…

Ai đã từng có dịp ghé thăm Ô Tà Sóc (xã Lương Phi, Tri Tôn, An Giang), ngồi uống nước trong một quán cóc, nghe nước suối chảy róc rách dưới chân, mới thấm hết cái yên bình của nơi này. Lân la hỏi vài ba câu về cuộc sống của người dân ở đây, tôi mới vỡ lẽ: Bình yên như thế, nhưng nhọc nhằn vẫn in dấu trên mỗi con người. Dựa lưng vào núi mà sống, có mấy khi an nhàn…

Phong cảnh Ô Tà Sóc còn hoang sơ, thơ mộng.

Người dân địa phương quen gọi mấy nóc nhà dưới chân núi Ô Tà Sóc là bến chuối, do trước đây là bãi tập kết chuối bán cho bạn hàng, cũng là nơi nghỉ chân của nhiều loại khách: Khách tham quan, khách du lịch, khách… nghèo. Nhưng có lẽ, chiếm đông nhất vẫn là loại khách cuối cùng. Nói là khách cho sang, chứ họ là dân lao động, dân địa phương nhà trên núi, qua lại mưu sinh từng ngày.

Sà vào quán, leo lên võng nằm, kêu ly cà phê đá và gói thuốc, anh Nguyễn Hữu Phước (38 tuổi) cảm thấy khỏe hơn khi đã trốn được cái nắng oi nồng ban trưa: “Nắng quá, từ trên núi xuống chịu không xiết! Nhưng được cái là dạo này trời hay mưa, nên cũng không đến nỗi nào”.

Rồi anh kể cho chúng tôi nghe chuyện đời mình và những người ở đây. Đa số đều từ nơi khác đến, do muốn vứt cái đói nghèo sau lưng, họ quyết tâm đến Ô Tà Sóc lập nghiệp.

“Lúc trước vợ chồng tui ở Châu Phú, không có đất đai, tài sản chỉ là hai đứa con. Bàn tính kỹ, cả nhà cố gắng mua hơn 7 công đất trên núi, với giá 11 triệu đồng, rồi dựng tạm mái nhà, bỏ công sức khai hoang, trồng rẫy. Biết là cuộc sống sẽ cực, nhưng rồi mình cũng vượt qua, chứ ở đồng bằng cũng có hơn gì đâu. Nông dân mà chẳng có đất, khổ trăm bề!”. Vậy là, 7 công đất của anh được trồng theo công thức “lấy ngắn nuôi dài”: Trồng đậu rồng, rau cải, chuối… để ăn qua bữa, còn cây lâm nghiệp, xoài thì vun vén từng ngày.

Nếu thiên nhiên miền Nam chia ra hai mùa rõ rệt, thì nhịp sống nơi đây cũng thế. Mùa mưa xanh cây tốt lá, người mua bán nườm nượp, tất tả nhưng có miếng cơm ngon, bởi rẫy lên tươi tốt, hầu như ngày nào cũng thu hoạch để gánh xuống núi bán. Còn mùa nắng, cái nóng dội lên từng phiến đá, hắt lên trên từng mảnh đời cơ cực. Hơn 20 hộ dân nơi đây phải bươn chải đủ việc: Gánh củi, gánh xoài… theo yêu cầu của người mua hàng.

Oằn lưng gánh hàng xuống núi.

Cũng phải nói thêm, giống như núi Cấm, gánh thuê cũng trở thành “đặc sản” nơi đây. 2km đường núi từ chân lên đỉnh Ô Tà Sóc đầy hiểm trở, cheo leo, nhưng không thể cản được bước chân con người.

Chị Nguyễn Thị Bé Năm, 30 tuổi, người sống gần chót đỉnh cho chúng tôi biết: “Gánh hàng vất vả lắm, nhưng ở đây ai cũng phải làm. Nhẹ nhẹ thì 60kg, nặng thì hơn 100kg. Con nít 15, 16 tuổi cũng có thể gánh phụ hơn 30kg mỗi bận. Sức đàn ông khỏe mạnh thì từ 7 giờ sáng tới 2 giờ chiều cũng chỉ gánh được 3 gánh. Giá rẻ, mình không ráng gánh nhiều lần thì đâu có tiền. Chưa kể, mỗi lần xuống núi lại phải nghỉ mệt, uống nước, hoặc ăn chút gì đó lấy sức”.

Thấy tôi há hốc miệng khi biết giá gánh thuê chỉ 500 đồng/kg, chị cười: “Có hàng gánh là mừng lắm rồi, tụi tui chỉ mong vậy thôi”. Tính ra, tối đa một ngày họ có thể kiếm được khoảng 100.000 đồng.

Thấy tôi nhẩm tính như thế, chị Nhứt, chủ quán nước nói với ra: “Cuộc sống ở đây là vậy đó. Đường lên xuống núi chỉ đi mình ên còn mệt đứt hơi, huống chi là gánh nặng! Tui bán quán nước này lấy tiền cũng rẻ, chủ yếu là cho bà con nghỉ ngơi thôi. Ly nước giá 2.000-3.000 đồng, vậy mà nhiều khi họ cũng hổng có tiền uống…”. Tiếng nói của chị xa dần, khi chị thoăn thoắt bưng nước ra cho mấy người đàn ông mới xuống núi.

Học sinh xuống núi đi học cùng gà-mên cơm.

Dưới chân Ô Tà Sóc tôi còn nghe nhiều chuyện rất đặc trưng của người dân. Không có điện, họ sử dụng bình ắc- quy. Không có nước, họ cùng nhau chuyền dây từ mạch suối trên núi xuống, ngọt lành đến lạ. Con nít (đặc biệt nhiều ở khu vực này, chắc trên 30 đứa!) 5 giờ sáng rọi đèn pin đi học, tay ôm cặp, tay xách theo gà – mên cơm tới trường, chiều tối mới lọ mọ về nhà. Xe máy, xe đạp của mọi người cứ tập trung gửi ở quán nước, bảo đảm không mất (mà mất gì được mấy chiếc xe cà tàng, cũ kỹ?).

Mọi người sống dựa vào nhau, như đã dựa vào núi vậy, bởi trong cái khổ, tình người càng trở nên ấm áp. Nhà nào càng ở trên cao thì càng… nghèo (vì nếu có tiền đã mua đất ở dưới chân núi cho tiện), chỉ có thể sống khỏe khi mảnh đất trồng cây lâu năm cho thu hoạch.

Anh Phước giúp tôi kết thúc bài viết này bằng câu nói: “Tui và mọi người ở đây cũng xác định sẽ bám trụ lâu dài với mảnh đất của mình, ráng một thời gian nữa sẽ khá lên thôi. Vả lại, ở ngay trên ngọn núi anh hùng, ai cũng rành lịch sử đấu tranh của quê hương hết, cũng tự dặn mình phải sống thật vững vàng như cái thời cha anh đi trước”.

Theo KHÁNH HƯNG (An Giang Online)