'My Heart Will Go On' - khúc giao hưởng tình yêu của James Horner

Hòa cùng ca từ của Will Jeanings và giọng hát của Celine Dion, bản nhạc chủ đề phim "Titanic" qua bao năm tháng vẫn làm không ít trái tim thổn thức bằng dư vị ngọt ngào, say đắm của tình yêu.

• 
  

Sự ra đi đột ngột của nhạc sĩ James Horner trong vụ tai nạn máy bay ở Santa Barbara, California, Mỹ hôm 22/6 tạo nên sự hẫng hụt lớn trong lòng người hâm mộ. James là đồng sáng tác của nhiều bài hát nhạc phim nổi tiếng như If We Hold On Together, I Want to Spend My Lifetime Loving You hay I See You. Trong số đó, bản nhạc gây nhiều tiếng vang nhất là My Heart Will Go On - ca khúc chủ đề phim Titanic.

Đạo diễn James Cameron chọn James Horner để soạn nhạc cho phim Titanic. Tuy vậy khi ấy, đạo diễn chỉ muốn James làm nhạc đan xen vào các tình tiết thay vì một bài hát chủ đề xuyên suốt bộ phim. Nhạc sĩ quá cố từng tiết lộ trên tạp chí Empire của Anh rằng ông đã phải giấu James Cameron để soạn và thu âm My Heart Will Go On. "Cameron không muốn bài hát chủ đề vang lên lúc kết thúc phim. Nhưng nhiệm vụ của tôi là khi cảnh quay cuối kết thúc, tôi phải giữ chân khán giả ở lại lâu nhất có thể”, James nói. Ông tin My Heart Will Go On có thể làm được điều đó với Titanic.

Ban đầu, những nỗ lực của nhạc sĩ người Mỹ không được cả đạo diễn James Cameron và ca sĩ Celine Dion chú ý. Tuy nhiên, nhờ sự kiên trì, James Horner đã thuyết phục được cả hai.

Ngay sau khi ra mắt, My Heart Will Go On trở thành đĩa đơn ăn khách nhất thế giới năm 1998. Đến nay ca khúc đã tiêu thụ hơn 15 triệu bản, đoạt bốn giải Grammy, giành Oscar "Ca khúc nhạc phim xuất sắc" và luôn nằm trong top những ca khúc hay nhất mọi thời đại trên bảng xếp hạng Billboard.

My Heart Will Go On mang đậm dấu ấn của James Horner. Bên cạnh chất trữ tình, sâu lắng, bài hát - như các tác phẩm khác của ông - mang âm hưởng hùng tráng của nhạc dân gian Celtic vùng Tây Âu. Tất cả được xây dựng dựa trên kỹ thuật thanh nhạc điêu luyện và tài tình. Với James Horner, âm nhạc đóng vai trò như một người kể chuyện, kết nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.

Khi tách riêng phần ca từ của Will Jeanings và giọng hát của diva Celine Dion, phần âm nhạc được soạn bởi James Horner giống như một khúc giao hưởng tráng lệ. Nó mở ra không gian hùng vĩ của đại dương mênh mông, của biển trời cùng hình ảnh con tàu huyền thoại chở khát khao chinh phục thiên nhiên của loài người mang tên Titanic.

Những giai điệu du dương được đan cài, tác động trực tiếp đến thính giác người nghe. Có những lúc, âm nhạc chậm rãi, lững lờ như con thuyền chuẩn bị rời bến trên mặt ước êm đềm. Lúc khác, tiếng piano dặt dìu tựa những con sóng vỗ mạn thuyền. Lại có khi, giai điệu chồng chéo nối tiếp, dịu dàng nhưng mơ hồ. Nó giống như cuộc tình không hồi kết của hai nhân vật Jack và Rose. Hai trái tim lạc lối ấy cứ mải miết đuổi bắt, kiếm tìm tình yêu của mình.

“…Every night in my dreams
I see you, I feel you,
That is how I know you go on
Far across the distance
And spaces between us
You have come to show you go on…”

(…Hằng đêm trong giấc mơ của em
Em vẫn luôn thấy anh, cảm nhận anh
Và em biết anh vẫn luôn nhớ về em
Khoảng cách giữa hai ta thật xa
Anh vẫn đến bên em
Chỉ cho em thấy tình yêu của chúng mình…)

Không chỉ gợi không gian, âm nhạc của James Horner còn khiến người nghe liên tưởng về những khoảng thời gian xoay quanh chuyện tình của hai nhân vật chính. Đó là những tháng ngày bị giam cầm tuổi xuân - chậm rãi, đều đều và cô độc - một thời mà Rose từng phải nếm trải. Sự khắc khoải, bế tắc đến lạc lõng ấy từng khiến cô nghĩ tới việc tìm đến cái chết. Nhưng khi Rose gặp Jack, thời gian như lắng đọng. Âm nhạc lúc này giống như tình yêu lại bùng lên như một bản thánh ca được các thiên thần lĩnh xướng - trong trẻo, an lành. Ở đó, đại dương mênh mông, gió biển, những cánh chim hải âu… đều cùng tham gia bản hợp xướng. Tình yêu đến trong một khoảnh khắc nhưng lại trường tồn vĩnh cửu:

"...Love can touch us one time
And last for a lifetime
And never let go till we're one..."

(...Tình yêu đến với chúng ta một lần trong đời
Nhưng sẽ tồn tại mãi mãi
Và chẳng bao giờ ra đi cho tới khi chúng ta hoà vào làm một...)

Sự tài tình của James Horner được thể hiện rõ nhất trong phần cao trào của tác phẩm. Những âm hưởng du dương được ông chuyển dần sang dồn dập một cách tự nhiên, không hề khiên cưỡng. Nó gợi ra hình ảnh những con sóng dữ ập đến nhấn chìm tất cả.

“…You’re here, there’s nothing I fear,
And I know that my heart will go on
We’ll stay forever this way
You are safe in my heart
And my heart will go on and on…”

(…Giờ anh đã ở đây, em chẳng còn sợ điều gì nữa
Em biết trái tim mình sẽ luôn thổn thức vì anh
Chúng ta sẽ bên nhau như thế này mãi mãi
Anh luôn ngự trị trong trái tim em
Và em sẽ mãi yêu anh cho đến suốt cuộc đời…)

Đây là trường đoạn mang âm điệu dồn dập, mãnh liệt nhất, được xây dựng công phu, đòi hỏi kỹ thuật thanh nhạc cao. Giữa những ồn ào, huyên náo, hoảng loạn, khi con tàu dần dần chìm xuống, các nhạc công dưới sự chỉ huy của thủ lĩnh Wallace Hartley vẫn bình tĩnh biểu diễn. Họ đang đến gần hơn với Chúa. Âm nhạc của James Horner lúc này mang tính chất sử thi tráng lệ.

Rồi khi giông tố qua đi, khúc hát lại trở về với bản chất vốn có của nó - dìu dặt và yên tĩnh như mặt biển phẳng lặng. Ở trường đoạn cuối của bản hòa tấu, người nghe như chùng xuống với âm thanh của bộ đàn dây và tiếng sáo. Câu hát “And my heart will go on and on” (Và con tim em sẽ luôn đập xao xuyến) như còn vang vọng mãi.

Cái kết của James Horner trầm buồn nhưng không bi lụy, nó đọng lại trong trái tim người nghe những trạng thái đan xen chồng chéo, khó diễn tả thành lời. Đó là sự tiếc nuối nhưng vẫn thấp thoáng sự tươi đẹp, đau thương nhưng xen lẫn niềm tin và hy vọng.

Tình yêu có thể vượt mọi không gian, thời gian. Cho dù người ta yêu không ở bên ta, trái tim vẫn rung lên, bồi hồi vì hình bóng ấy. Đó chính là những thông điệp mà James Horner và Will Jeanings - người viết lời cho nhiều sáng tác của ông như If We Hold On Togerther (1988), Where Are You, Christmas? (2000) - muốn truyền tải đến người nghe.

Âm nhạc trong My Heart Will Go On là người kể chuyện, khắc họa bước đi của thời gian, mô tả không gian, đánh thức những hoài niệm trong trái tim con người. Điều này dường như đã trở thành “công thức” để James Horner tiếp tục soạn các bản nhạc phim sau này. Những người yêu nhạc trên toàn thế giới sẽ không quên được giai điệu hoài niệm trầm buồn tưởng nhớ những chiến sĩ đã ngã xuống trong There You'll Be do Faith Hill thể hiện trong phim Trân Châu cảng (Pearl Harbor) hay I Don't Want to Miss a Thing do Aerosmith thể hiện trong phim Armageddon. Tuy nhiên, không một ca khúc nào của ông đạt được thành công vang dội trên tất cả mọi mặt như My Heart Will Go On.

*Video: 'My Heart Will Go On' - Celine Dion

Hà Thu