(iHay) Bình Định được mệnh danh đất Võ với biểu tượng quen thuộc là hình ảnh vua Quang Trung cưỡi ngựa vung gươm. Vậy thủ phủ của tỉnh Bình Định là thành phố Quy Nhơn có biểu tượng là gì? Dù chưa có đáp án được coi là chính thức nhưng nếu hỏi người Quy Nhơn, có lẽ họ không mấy đắn đo mà nói rằng: Tháp Đôi.
 |
Tháp Đôi còn có tên là tháp Hưng Thạnh vì ngày xưa nằm ở xã Hưng Thạnh thuộc huyện Tuy Phước nhưng người dân chỉ quen gọi là Tháp Đôi mà thôi vì đơn giản đó là hai ngọn tháp một lớn, một nhỏ đứng cạnh nhau.
Tháp Đôi thuộc phường Đống Đa, cách đây 20 năm được coi là ngoại ô Quy Nhơn nhưng giờ đã thấy rất gần vì cách vị trí trung tâm quảng trường có tượng đài vua Quang Trung cưỡii ngựa chỉ chừng 1,5km. Tháp Đôi được cho xây vào khoảng thế kỷ 10-11 là dấu tích thời huy hoàng của người Chiêm Thành trên vùng đất mà ngày nay là tỉnh Bình Định.
Tháp Đôi nằm bên bờ của đầm Thị Nại trên những cánh đồng muối. Ngày xưa khi còn kinh đô Đồ Bàn (Vijaya) của vương quốc Chiêm Thành thì từ ngoài biển muốn đến được kinh đô Đồ Bàn (nay là xã Nhơn Hậu, huyện An Nhơn) thì người ta phải vượt qua đầm Thị Nại trước rồi mới từ đó men dọc theo nhánh sông Côn mà lên kinh sư. Do vậy trải dọc bờ đầm Thị Nại quanh vị trí Tháp Đôi là nơi quần cư của người Chăm sinh sống nghề chài lưới, đi biển và làm muối. Mãi về sau này, khi đào móng để xây nhà cửa, một số người dân ở phường Đống Đa vẫn còn thấy vết tích của các ngôi mộ cổ của người Chăm cách đó đến cả 500-600 năm.
Trở lại Quy Nhơn thăm Tháp Đôi thấy sừng sững với chiều cao 20 mét, uy nghi nhờ được trùng tu, sửa chữa của các tổ chức bảo tồn di sản nước ngoài chứ trước đây chừng hơn 30 năm, nó cũng giống như bao ngọn Tháp Chàm khác trên đất Bình Định, cũng bị đổ nát, hoang phế, cây cỏ mọc um tùm trên mái tháp.
Đời người thì ngắn mà dòng chảy lịch sử lại rất dài, phải biết và hiểu những gì còn hiện diện hôm nay để biết yêu và quý hơn những tiền nhân dù là người Chiêm Thành hay Đại Việt đã góp công tạo nên mảnh đất ngày nay mà chúng ta sinh sống.
Đến với Quy Nhơn nếu có đi thăm mộ Hàn Mặc Tử, bãi tắm Hoàng hậu (bãi Trứng) hay thả mình vùng vẫy với làn nước ấm của biển chiều thì cũng đừng quên ghé thăm Tháp Đôi – nơi mà khi đến, bạn hãy chạm vào viên gạch đỏ thắm rồi nhắm mắt để nghe những tiếng thì thầm của lịch sử vọng về.
Bài và ảnh: Thanh Khang
Tháp Đôi - vẻ đẹp cổ kính trong lòng thành phố biển
Đến Quy Nhơn, nhiều du khách sẽ được nghe những câu ca dao mà người dân nơi đây thuộc làu: “Cầu Đôi nằm cạnh tháp Đôi/ Vật vô tri còn đèo bòng duyên đôi lứa huống chi tôi với mình”, hay như: “Cầu Đôi liền với tháp Đôi/ Quanh năm quấn quýt như tôi với nàng”… Và, ai đó đã từng nói rằng: “Gương mặt của Quy Nhơn là biển, cốt cách của Quy Nhơn là võ cổ truyền, tâm hồn Quy Nhơn là đồi Thi Nhân nơi thi sĩ Hàn Mặc Tử yên nghỉ và lịch sử Quy Nhơn chính là di tích Tháp Đôi”.
Tháp Đôi tọa lạc ở đường Trần Hưng Đạo (TP.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) nằm trong khuôn viên có diện tích khoảng 6.000m2 được tô điểm với những hàng cây xanh mát và thảm cỏ xanh, đây là một địa điểm lý tưởng cho du khách dừng chân thưởng lãm.
Tháp Đôi có niên đại từ thế kỷ XII đến XIII, được coi là một trong những tháp đẹp nhất của nghệ thuật kiến trúc Chămpa. Đó là một công trình kiến trúc độc đáo gồm 2 tháp: tháp lớn cao 20m và tháp nhỏ cao 18m nằm liền kề nhau như cặp vợ chồng quấn quýt.
Tháp Đôi được xây bằng gạch nung xếp khít với nhau bằng một thứ chất kết dính đặc biệt, đây là một kỹ thuật xây độc đáo của người Chăm mà ngày nay các nhà nghiên cứu vẫn chưa giải mã được. Chân tháp lớn là đá và tháp nhỏ là gạch được xếp chồng một cách vững chãi. Các góc tháp là các phù điêu diễn tả các nhân vật, các vũ công với điệu múa lấy từ truyền thuyết Ấn Độ, những tượng chim thần Garuda hai tay đưa cao như đang nâng đỡ mái tháp kỳ vỹ này. Tất cả như một bức tranh sinh động chắc chắn sẽ làm du khách không thôi tò mò và thật sự ngạc nhiên về cấu trúc tháp Đôi.
Đứng bên trong tháp Đôi nhìn lên là những cửa tháp cao vút như những mũi lao sắc nhọn. Đứng trong lòng tháp mà tưởng như thấy cả “vũ trụ bao la”. Bên trong lòng tháp lớn có biểu tượng Linga và Yoni. Linga đại diện cho dương vật của thần Shiva, còn Yoni đại diện cho âm vật của nữ thần Shakti. Hai hình tượng này biểu hiện cho tính âm dương kết hợp, tạo ra sự hủy diệt và tái sinh trong vũ trụ.
Tháp đôi đang ngày càng thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế không chỉ bởi kiến trúc độc đáo, tinh tế, sắc sảo của người Chăm, mà nơi đây còn để lại trong lòng du khách những giá trị văn hóa đặc sắc. Đến đây, du khách như được đắm mình trong thế giới kỳ bí để hồi tưởng lại một thời văn minh của vương quốc Chămpa.
Ngày 10.7.1980, tháp Đôi được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Ngày 22.11.2014, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam - Hội Kỷ lục gia Việt Nam công bố tháp Đôi nằm trong top 10 tháp và cụm tháp cổ được nhiều du khách tham quan nhất.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét