Cận cảnh ô tô La Dalat, xe hơi 'made in Vietnam' nhiều người biết

Hoài Nhân

Trước năm 1975, người Việt đã tự hào về La Dalat – chiếc ô tô có cái tên rất Việt, được lắp ráp sản xuất trong nước. Gần nửa thế kỷ sau, những chiếc La Dalat ở TP.HCM chỉ còn là chuyện sưu tầm, phục chế bởi những người mê xe cổ.

La Dalat – dòng xe thương hiệu Việt vang bóng một thời

HOÀI NHÂN

Từ nửa đầu thập niên 70 của thế kỷ trước, người Việt đã gia công, lắp ráp một dòng xe nội rất “ngầu”, đường nét góc cạnh, mui vải có thể “hóa” mui trần, đặc biệt lại ít tốn xăng, dễ sửa chữa, dễ thay thế các bộ phận khi hỏng hóc. Đó là La Dalat – mẫu xe hơi dân dụng được lắp ráp và sản xuất hàng loạt ở Việt Nam.

Giới chơi xe cổ ở TP.HCM cho biết, La Dalat sản xuất ở Việt Nam là loại xe dựa trên kiểu Citroën Méhari, nằm trong kế hoạch hợp tác kỹ thuật của hãng xe Pháp Citroën về cơ khí ô tô và những quốc gia có ý định sản xuất phương tiện giao thông nội địa. Hãng này thiết lập một phân xưởng lắp ráp tại miền Nam, lấy tên là Xe hơi Citroën Công ty, sau đổi thành Công ty Xe hơi Sài Gòn, chuyên đảm trách lắp ráp và sản xuất những bộ phận phụ cho dòng xe nói trên.

Những năm 60 đánh dấu sự tràn vào ồ ạt của các “ông lớn” ô tô, xe máy Nhật, Mỹ, Đức,… tại Sài Gòn HOÀI NHÂN

Sức ép đó buộc Citroën phải tung ra thị trường Việt một loại xe nhấn mạnh các yếu tố đơn giản, giá thành rẻ, tuân theo phương châm “Facile À Fabriquer, Facile À Financer” (dễ sản xuất, dễ trả tiền) HOÀI NHÂN

Điều đó chi phối thiết kế trên La Dalat, minh chứng bằng việc dòng xe được đề cao tính thực  dụng ngay từ sản phẩm đầu tiên và kéo dài sau đó HOÀI NHÂN

"Cuộc triển lãm ra mắt La Dalat năm 1970 ở vườn Tao Ðàn đã thu hút nhiều đơn đặt hàng, kéo theo việc mẫu xe được sản xuất ồ ạt. Trung bình có đến hơn 1.000 chiếc La Dalat được xuất xưởng mỗi năm. Tuy nhiên, vì một số lý do, chiếc xe bắt đầu tồn kho trong vài năm sau đó, đến năm 1975 thì ngưng sản xuất", ông Nguyễn Văn Đức (64 tuổi, ngụ huyện Củ Chi, TP.HCM), một người có thâm niên hơn 10 năm trong việc sưu tầm, phục chế và sữa chữa dòng xe Citroën, cho biết.

La Dalat nổi bật trong dàn xe thế kỷ trước giữa phố phường hiện đại. Chiếc xe có đường nét thiết kế vuông vức, góc cạnh; kiểu đèn pha tròn; logo cây thông cách điệu trước lưới tản nhiệt hình chữ nhật HOÀI NHÂN

Nhiều du khách nước ngoài thích thú khi bắt gặp dòng xe thương hiệu Việt tại TP.HCM HOÀI NHÂN

Theo ông Nguyễn Văn Sỹ (55 tuổi, ngụ huyện Củ Chi, TP.HCM), một người chơi xe La Dalat, Citroën đã tung ra thị trường 4 kiểu dáng khác nhau. Phần máy và hệ thống tay lái, bộ nhún, bộ thắng... nhập từ Pháp. Các bộ phận khác như hộp đèn, kèn, ghế nệm, dàn đồng, mui xe bằng lá thép uốn hoặc vải được sản xuất tại nhà máy Công ty Xe hơi Sài Gòn.

Thế nhưng từ một chiếc xe từng "làm mưa làm gió", giờ đây, sau gần 50 năm, La Dalat ở TP.HCM chỉ còn tồn tại dưới dạng sưu tầm, phục chế của những người chơi xe cổ.

3 chiếc La Dalat thuộc sở hữu của anh Trương Thanh Nam (ngụ Q.8, TP.HCM), một thành viên Câu lạc bộ Xe Cổ Sài Gòn  HOÀI NHÂN

Anh Nam chia sẻ niềm đam mê chiếc xe với một thành viên câu lạc bộ HOÀI NHÂN

Chiếc La Dalat có động cơ 4 thì, 602 phân khối, 2 xi-lanh, hộp số sàn 4 cấp. Ông Nguyễn Văn Đức, một thợ chuyên sửa chữa ô tô Citroën cho biết: "La Dalat rất mạnh mẽ, nhất là bộ phận nhún cực "ngon", với thiết kế đặc biệt khiến xe không bao giờ bị lật trên các cung đường xấu, gồ ghề"  HOÀI NHÂN

Ông Đức bên 2 "con cưng" của mình. Là một người chơi xe hơn 10 năm, ông Đức chỉ chọn sưu tầm dòng La Dalat. Từ 2 thân xe cũ kỹ mua được, tự tay ông đã phục chế thành 2 chiếc xe mới toanh và hoạt động bình thường HOÀI NHÂN

Một chiếc La Dalat trắng khác được chủ xe gửi ông Đức để sửa chữa HOÀI NHÂN

Những bộ động cơ nguyên bản trong các thân xe La Dalat cũ được ông Đức mua lại, để dành cho việc sửa chữa, phục chế dòng xe này HOÀI NHÂN

La Dalat có buồng lái đơn giản với vô lăng hai chấu, đồng hồ công-tơ-mét dạng analog. Tuy nhiên, rất nhiều người chơi xe khi phục chế phải thay thế nhiều thứ vì khó tìm được các bộ phận nguyên bản  HOÀI NHÂN

Nhiều người chơi xe La Dalat cho biết, hệ thống làm mát bằng gió sẽ khiến lốc máy không bị oxy hóa như dùng nước, kéo theo độ bền rất cao của chiếc xe  HOÀI NHÂN

Một chiếc La Dalat trắng được ông Nguyễn Văn Sỹ mua với giá khởi điểm 50 triệu và làm mới. "Có thể coi La Dalat là một hình ảnh của đường phố Sài Gòn xưa. Tôi thích khoang ngồi thoáng mát, không bít bùng như các loại xe khác, đặc biệt là vẻ phong trần của nó", ông chia sẻ. HOÀI NHÂN

Các thành viên Câu lạc bộ xe cổ Sài Gòn dạo quanh Nhà hát Thành Phố trên một chiếc La Dalat HOÀI NHÂN