Giấc mơ du lịch Cư M'gar

Huyện Cư M’gar có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch, nếu có “đòn bẩy” tương thích thì giấc mơ đưa ngành “công nghiệp không khói” này của địa phương trở thành thế mạnh kinh tế sẽ không còn xa… 

 Viên ngọc còn thô ráp

Cùng với lợi thế không quá cách xa TP. Buôn Ma Thuột (hơn 15 km) nên dễ dàng kết nối với các điểm đến quan trọng của tỉnh, Cư M’gar còn có cảnh quan đẹp và đa dạng. Trên địa bàn huyện hiện có 3 di tích danh lam thắng cảnh, trong đó có 2 di tích đã được xếp hạng cấp Quốc gia.

Nằm ngay bên Tỉnh lộ 8, cách TP. Buôn Ma Thuột 12 km là đồi Cư H’lâm có khu rừng nguyên sinh rộng hơn 15 ha và được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh năm 2009. Đi xa hơn, còn có những thắng cảnh lưu giữ nhiều nét hoang sơ và hùng vĩ như những con thác Drai Dlông (thuộc địa phận của xã Ea M’droh và Quảng Hiệp), Drai Yông (xã Ea M’nang). Ngoài ra, huyện Cư M’gar còn có các di tích khác như dấu chân của Đam San trên tảng đá tại bến nước buôn Sah (xã Ea Tul), hồ Ea Yoong, núi lửa Cư M’gar (thị trấn Quảng Phú), rừng sinh thái Buôn Ya Wầm… khá đẹp và hấp dẫn.

Theo Phòng Văn hóa - Thông tin huyện, những nơi này từ lâu đã được biết đến là điểm tham quan và ngắm cảnh, nhưng chỉ giới hạn trong người dân địa phương, chưa có sự đầu tư để làm du lịch. 

Dòng thác Drai Yông.

Trong thời gian ngắn, khó có thể thăm, khám phá hết cảnh đẹp và thưởng thức những giá trị văn hóa đặc sắc của Cư M’gar. 24 dân tộc anh em cùng sinh sống đã tạo nên sự đa dạng với những giá trị độc đáo về văn hóa, lễ hội, trong đó nhiều lễ hội được phục dựng và duy trì đều đặn hằng năm. Bên cạnh đó, khách có thể đến thăm, tìm hiểu các quy trình dệt thổ cẩm ở xã Cư M’gar, Ea Tul, khám phá, thưởng thức ẩm thực của đồng bào Êđê, Tày, Nùng… Ngoài ra, Cư M’gar còn là vùng đất với những sản vật có giá trị cao về kinh tế như: cà phê, hồ tiêu, ong mật… Tất cả là tiền đề quan trọng để phát triển du lịch, nhất là du lịch sinh thái, văn hóa. 

 Chờ “đánh thức” tiềm năng

Tiềm năng lợi thế đã sẵn có, vấn đề là đầu tư khai thác ra sao để đưa du lịch ở đây phát triển. Ông Phan Xuân Dũng, Giám đốc Trung tâm Văn hóa huyện cho biết, đã có không ít đoàn khách tự do cả trong nước lẫn quốc tế ghé thăm các thắng cảnh và trải nghiệm văn hóa ở đây, nhất là vào các dịp lễ hội, họ đều tỏ ra rất hào hứng.

Thế nhưng du lịch Cư M’gar vẫn chỉ dừng lại ở dạng tiềm năng, còn nghèo nàn về dịch vụ, hạ tầng chưa đáp ứng với nhu cầu phát triển, giao thông từ trung tâm xã đến các điểm tham quan còn khó đi, nhiều thác nước đẹp, cảnh rừng hoang sơ, nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc hầu như chưa được khai thác để làm du lịch. Ngay cả thác Drai Yông (hiện đang được Trung tâm Quản lý Di tích tỉnh lập hồ sơ, hoàn thiện thủ tục để công nhận là di tích danh thắng cấp Quốc gia), thác Drai Dlông (đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích cấp Quốc gia) đã từng có rất nhiều đoàn đến khảo sát du lịch nhưng đến nay kết quả vẫn còn bỏ ngỏ. Khái niệm về “làm du lịch” vẫn còn khá mới mẻ với người dân nơi đây nên ý thức bảo vệ, gìn giữ các thắng cảnh này chưa cao…

Để thúc đẩy du lịch phát triển, trong dự thảo Đề án phát triển du lịch giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn đến năm 2025 huyện sẽ tập trung từng bước kiện toàn cơ sở vật chất, chú trọng tạo ra sản phẩm du lịch mang tính đặc trưng, đa dạng hóa các loại hình du lịch… Trong đó, ưu tiên phát triển du lịch văn hóa, sinh thái, homestay. Đặc biệt khuyến khích và tạo điều kiện cho nông dân liên kết các tour, tuyến tham gia phục vụ khách du lịch như xây dựng tour du lịch với cà phê, trải nghiệm làm nông dân, du lịch ẩm thực, làng nghề… 

Để  tạo đà cho loại hình du lịch homestay phát triển, đáp ứng kỳ vọng của khách lưu trú, huyện sẽ có kế hoạch đào tạo bài bản cho các hộ dân làm du lịch về cách thức phục vụ, tổ chức phòng nghỉ, bữa ăn gia đình, cách trò chuyện cùng với khách, giới thiệu nét văn hóa địa phương đặc sắc của địa phương...

Đánh thức tiềm năng du lịch Núi Hoa

Cư M’gar là tên gọi ngọn núi lửa đã tắt hàng triệu năm qua trên vùng đất bazan màu mỡ này. Cũng có nhiều người gọi vùng đất ấy bằng cái tên rất gợi: Núi Hoa-và hình ảnh đó đã in sâu vào tâm tưởng bao người.

Giàu tiềm năng

Có thể nói, về Núi Hoa là về với không gian văn hóa - sinh thái vô cùng phong phú, đa dạng và hết sức độc đáo. Không gian ấy là vốn quý để huyện Cư M’gar khai thác, phát triển du lịch. Đến nay đã có 5 lễ hội được khảo sát, nghiên cứu và chọn lựa trong “kho tàng văn hóa” sâu dày, tiêu biểu của các dân tộc thiểu số được phục dựng và tổ chức thường niên trên địa bàn. Cùng với đó là hệ thống sông suối, thác hồ, núi rừng được phân bố đều khắp, trong đó có nhiều điểm nhấn ấn tượng càng làm cho bức tranh thiên nhiên ở đây trở nên hài hòa và tuyệt đẹp. Tiềm năng đó đã mở ra hướng phát triển du lịch của Cư M’gar là văn hóa-sinh thái đúng nghĩa.

Thác Drai Dlông - danh thắng được xếp hạng cấp quốc gia ở huyện Cư M'gar.

Chiến lược phát triển du lịch Cư M’gar (giai đoạn 2016-2020 và tầm nhìn đến năm 2030) là nhằm phá thế độc canh cây cà phê, từng bước chuyển dịch tỷ trọng, cơ cấu nền kinh tế theo hướng công nghiệp, dịch vụ và thương mại để kết nối hành lang phát triển Đông-Bắc Buôn Ma Thuột.

Ông Y Wem Hwing, Phó Chủ tịch UBND huyện Cư M’gar cho biết: Về sản phẩm du lịch, phải huy động mọi nguồn lực xã hội để đầu tư mô hình du lịch cộng đồng gắn với việc bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa ở các buôn làng người Êđê, Sê Đăng, Thái, Tày, Nùng đang sinh sống trên địa bàn. Bản sắc văn hóa đó được tái hiện và cảm nhận thông qua các lễ hội (mừng lúa mới của người Sê Đăng buôn Kon H’ring; cúng bến nước, cúng sức khỏe của người Êđê ở buôn Tul; ăn cơm mới của người Thái ở Ea Kuêh) gắn với Không gian Văn hóa cồng chiêng và ẩm thực truyền thống. Cùng với đó là nỗ lực đầu tư, xây dựng các điểm du lịch làng nghề truyền thống. Trước mắt, chính quyền địa phương cùng các ban ngành liên quan hướng dẫn, hỗ trợ người dân khôi phục, phát triển làng nghề dệt thổ cẩm buôn Pốk A (thị trấn Ea Pốk), buôn Drao (xã Cư Dliê M’nông), buôn Tar (xã Ea Drơng), buôn Kna B, buôn Triă (xã Ea Tul) và đan lát, làm đồ thủ công mỹ nghệ, tạc tượng gỗ dân gian ở buôn Kroa (xã Cuôr Đăng), buôn Ea Sar (xã Ea Đrơng)… nhằm biến những địa chỉ này thành điểm đến tham quan, trải nghiệm cho du khách dưới hình thức Homestay kết hợp với các tour lữ hành trong và ngoài tỉnh.

Định hướng các điểm, tour du lịch trọng điểm

Chính quyền huyện Cư M’gar đang có kế hoạch xúc tiến kêu gọi đầu tư vào các điểm, tour du lịch trọng điểm trên địa bàn. Đó là khu du lịch sinh thái Đồi Cư H’lâm, thác ba tầng Drai Dlông và hồ buôn Joong. Các danh thắng này đã được ngành văn hóa xếp hạng di tích cấp tỉnh và quốc gia. Ông Y Wem Hwing cho biết, thời gian qua đã có các doanh nghiệp như Tập đoàn Cà phê Trung Nguyên, Công ty Du lịch Đường mòn Châu Á, Công ty dịch vụ-du lịch Phúc Thiên Ân… đến khảo sát và cam kết đầu tư. Kỳ họp HĐND huyện sắp tới sẽ thông qua Nghị quyết chuyên đề về Phát triển du lịch (giai đoạn 2016-2025). Trong đó chính sách và chủ trương thu hút đầu tư, ưu đãi doanh nghiệp trên các mặt: thuế sử dụng đất, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng và cơ chế phối hợp bảo vệ trật tự - trị an được quan tâm hàng đầu.

Không gian bến nước (buôn Triă - xã Ea Tu) và nghi thức cúng thần nước, thần rừng hằng năm là tài nguyên quý giá để Cư M'gar phát triển du lịch.

Được biết, bước đầu các tour du lịch trên địa bàn huyện Cư M’gar đã được xác định và nhiều hãng lữ hành trong và ngoài tỉnh đã đưa khách đến đây với số lượng ngày càng tăng. Ví như tour du lịch nội địa Buôn Ma Thuột - Cư M’gar - Buôn Đôn: Đón khách từ Buôn Ma Thuột về thưởng ngoạn danh thắng đồi Cư H’lâm, đồi Cư M’gar, thác Drai Dlông, kết hợp thăm thú và trải nghiệm đời sống sinh hoạt văn hóa của người Êđê tại các buôn làng cổ như buôn Sut M’grư (xã Cư Suê), buôn Ê Mắp (thị trấn Ea Pốk) và buôn Ea M’droh (xã Ea M’droh)… sau đó vào Buôn Đôn. Trong tương lai không xa, khi các danh thắng được xếp hạng nói trên hấp dẫn các doanh nghiệp tìm đến đầu tư khai thác; đồng thời với việc người dân và chính quyền địa phương nỗ lực xây dựng, hoàn thiện mạng lưới giao thông, dịch vụ - thương mại - du lịch đều khắp trên toàn vùng thì bức tranh du lịch ở đây sẽ sáng rõ hơn.  

Đỗ Lan