ĐÌNH THANH PHƯỚC

Đình Thanh Phước được xây dựng trên một gò đất cao có nhiều cây dầu cổ thụ, nên đình còn có tên gọi khác là đình Gò Dầu. Toạ lạc tại Thị trấn Gò Dầu, đình Gò Dầu là một trong những ngôi đình cổ có quy mô lớn so với các ngôi đình khác trong tỉnh Tây Ninh.

   Trên khuôn viên rộng 10.000m², xung quanh có nhiều cây dầu cổ thụ. Kiến trúc đình theo hình chữ Tam, mặt chính quay về hướng Tây nhìn ra sông Vàm Cỏ. Diện tích xây dựng 820m² gồm có tiền đình, chánh đình và hậu đình, có khu sân đình nối liền với nhà (sân khấu) bát bộ. Đình được xây dựng dựng bằng chất liệu bền vững, tường gạch, cột bê tông, mái lợp ngói.

   Đình Thanh Phước được xây dựng trong thời kỳ sau Bình Tịnh (An Tịnh), Phước Lộc (Gia Lộc), An Hòa kế đến Gia Bình... cư dân trên vùng đất này tiếp tục phát triển khai hoang, lập ấp đến vùng đất Thanh Phước ngày nay. Thời bấy giờ trung tâm Thanh Phước nằm cả hai bên tả và hữu sông vàm Cỏ Đông trên các gò đất cao có nhiều cây dầu - về sau còn có tên gọi là Gò Dầu Thượng (khu vực vực xã An Thạnh, huyện Bến Cầu), Gò Dầu hạ thuộc xã Thanh Phước. Năm 1963 Chánh quyền Cách mạng tách xã Thanh Phước ra một phần thành lập Thị trần Gò Dầu. Do vậy tên đình Thanh Phước ngày nay nằm trên đất Thị trấn Gò Dầu.

   Theo các bộ lão – Ban Hội đình Thành Phước (cụ Vi Văn Bền 83 tuổi) cho biết, từ xa xưa linh thần đã được thờ tại miếu, rồi đến đình ở cặp sông Vàm Cỏ Đông, lâu ngày bị sụp lỡ, nên nhân dân di đời lên xây cất ở vị trí ngày nay.

   Linh thần Húy Đặng Văn Châu (có người nói Huỳnh Thanh Phương) – Ngài là người trung can nghĩa khí, đã cùng nhân dân địa phương và nghĩa binh lập căn cứ chống thực dân Pháp từ thời Vua Tự Đức tại xoài Đồn (xóm xoài Đồn) gây cho quân Pháp nhiều tổn thất. Trong một trận ông bị giặc Pháp bắt và đày đi Côn Đảo. Khi được trả tự do ông trở về tiếp tục cùng nhân dân vùng này lập căn cứ kháng Pháp và khai khẩn đất đai tích trữ lương thực để chiến đấu lâu dài.

   Khi ông qua đời nhân dân lập miếu thờ về sau dựng đình để tôn thờ ghi nhớ công ơn. Ông được nhà Vua sắc phong Thành Hoàng bổn cảnh (sắc phong bị thất lạc do chiến tranh). Đình Thanh Phước đã được khoanh vùng bảo vệ và đang lập thủ tục đề nghị Bộ VHTT xếp hạng là di tích lịch sử - văn hoá.

  

 

Lễ thỉnh tro Đình Thanh Phước.

Đình Thanh Phước tọa lạc trên địa bàn thị trấn Gò Dầu. Đây là một trong những ngôi đình cổ, có quy mô to lớn, được xây dựng trên khuôn viên 10.000 m² . Kiến trúc đình xây dựng theo hình chữ Tam, mặt chính quay về hướng Tây, nhìn ra sông Vàm Cỏ Đông.

Theo lời kể của những bậc cao niên, Đình Thanh Phước được nhân dân xây dựng từ năm 1897 để thờ linh thần ông Đặng Văn Châu (có người nói là Huỳnh Thanh Phương). Ngài là người trung can nghĩa khí, đã cùng nhân dân và nghĩa binh lập căn cứ chống thực dân Pháp từ thời vua Tự Đức tại xóm Xoài Đồn (thuộc địa bàn thị trấn Gò Dầu), gây cho giặc Pháp nhiều tổn thất.

Trong một trận đánh với quân Pháp, ông bị địch bắt đày ra Côn Đảo. Sau khi được trả tự do, ông lại tiếp tục hoạt động chống Pháp và bị giặc Pháp bắt giết tại xóm Xoài Đồn. Dân làng kính phục nghĩa khí và lòng yêu nước cao cả của ông nên lập đình thờ.

Đình Thanh Phước được công nhận di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh vào năm 2004.

Lễ kỳ yên Đình Thanh Phước được tổ chức trong 3 ngày, từ  16-18.2 

Theo N.H (Tây Ninh Online)