Ra phố ăn rong

SGTT.VN - Ẩm thực vỉa hè Sài Gòn có đặc điểm thường quy tụ về một nơi, một xóm, một phố, một phường đông vui.

Phố bún mắm

Đường Nguyễn Nhữ Lãm, quận Tân Phú có đoạn chỉ dài khoảng 200m nhưng có trên 100 hàng quán, trong đó có hơn 20 quán bán bún mắm. Vì vậy, con đường này còn được gọi: con đường bún mắm. Bạn có thể chọn xuất xứ như bún mắm Sóc Trăng, Châu Đốc, Trà Vinh… và cả bún mắm Sài Gòn. Điểm cộng cho khu vực này là ngồi ở quán này có thể gọi món ăn ở quán khác. Ngoài ra, trên đoạn đường này còn có các món khác như chè, cháo, hủ tíu mì Tàu, mì Quảng, mì Ý, bò bít tết, phở, bánh cuốn, cơm tấm, cơm gà, cháo vịt… Các quán bán từ 5 giờ sáng đến 12 giờ khuya.

Trưng bày nguyên liệu trong quầy bún mắm.

Đường cơm gà xối mỡ

Đường Ba Đình, phường 10, quận 8 cũng được thực khách gọi là “con đường cơm gà xối mỡ”. Bắt đầu từ đoạn cầu Nguyễn Tri Phương quẹo vô đường Ba Đình chỉ vài chục mét nhưng có khoảng sáu quán bán cơm gà. Thực tế chỉ có khoảng hai, ba thương hiệu nhưng “bành trướng” ra các nhà kế bên. Cơm gà xối mỡ ở đây giòn, thơm, giá cả bình dân.

Ngoài ra, trên đường Hậu Giang, phường 2, quận 6 cũng có bốn quán bán cơm gà xối mỡ chất lượng, giá cũng bình dân. Nước xốt ở đây ngọt ngọt, mặn mặn – lạ miệng. Cao cấp hơn là khu vực đường Huỳnh Mẫn Đạt, quận 5 với năm, bảy quán, có thêm các món gà ác tiềm, gà hấp…

Đường cơm gà xối mỡ nhộn nhịp nhất từ khoảng chiều tà cho đến tối.

Đổi vị với món Bắc

Khu trung tâm quận 1, ở góc đường Nguyễn Huệ – Hải Triều có một dãy quán ăn chính tông gốc Bắc đã hơn 20 năm. Tuy tạo thành dãy nhưng chỉ có hai quán Cấm Chỉ và phở Hà. Thực đơn của Cấm Chỉ phong phú với các món phở, miến, món nhậu, xôi… nhưng đặc trưng nhất vẫn là món trứng non và ngọc kê. Trên bàn thường dọn kèm lạc rang húng lìu, bánh quảy nhỏ và ớt khô, nước mắm, tương đen, tương ớt. Quán mở cửa từ 3 giờ 30 chiều đến 5 giờ sáng hôm sau.

Phố tiềm

Con đường ăn uống Phan Xích Long mà nhiều người quen gọi là đường 41 ở quận 11 khá đông đúc với khoảng hai mươi quán san sát nhau. Con đường bán đủ món từ hủ tíu, bún mắm, cháo, sinh tố… Nhưng phong phú nhất vẫn là các món tiềm, súp bong bóng cá, cháo đầu cá, cháo thập cẩm, cháo hải sản… nấu theo kiểu người Hoa. Món nổi tiếng hàng chục năm nay ở đường 41 là gà ác tiềm thuốc bắc, ngầu pín tiềm, súp bong bóng cá. Cứ tối đến, cả đoạn đường sáng trưng, tiếng mời khách lẫn với tiếng xào nấu xôn xao.

Phố bún mắm Nguyễn Nhữ Lãm chỉ dài chừng 200m mà có hơn 20 quán.

Đại lộ ẩm thực

Chạy dọc đường Nguyễn Tri Phương, thuộc phường 8 và phường 9 quận 10, chắc chắn bạn sẽ thấy choáng vì độ phủ và đa dạng của quán xá nơi đây. Nói đến phở, có khoảng năm, sáu thương hiệu như phở 24h, phở 5 Sao, phở Hùng, phở Quỳnh, phở Tương Lai… Các quán bán đặc sản miền biển, lẩu xiên, lẩu nướng… có hơn chục căn. Đồ ngọt nổi tiếng lâu nay trên đoạn đường này là chè Thái, chè lạnh có khoảng bốn tiệm với quy mô khá hoành tráng, chè nóng cũng có hai quán. Gần chục cửa hàng bán yến sào, chè yến các loại. Cửa hàng bán thức ăn nhanh KFC, pizza Domino, cơm gà, bánh cuốn, bánh canh ghẹ, bánh mì. Rồi nào là trà sữa, yogurt, kem… có hơn mười tiệm. Ngoài ra, tại góc đường Nguyễn Tri Phương – Vĩnh Viễn còn có hai quán bán hủ tiếu Nam Vang.

Phố của họ nhà… lẩu

Món lẩu hiện nay vô cùng phong phú với đủ cách nấu, đủ loại nguyên liệu đang hội tụ về đất Sài Gòn. Nếu mỗi ngày bạn đi ăn một món lẩu khác nhau ở thành phố này thì phải mất hơn nửa tháng mới tạm gọi là điểm danh đủ mặt họ nhà lẩu. Từ món lẩu dê tên tuổi, lẩu bò ngon mà rẻ, lẩu đầu cá, lẩu cá kèo dân dã, lẩu hải sản phong phú, lẩu mắm đậm đà; cho đến lẩu chua đủ cung bậc, chua của me, chua của lá giang, của mẻ, của khế... Còn nếu chọn một món lẩu nào đó như lẩu dê chẳng hạn, thì đi ăn cả tháng trời chưa chắc đã hết các quán bán món này.

Một số khu vực bán lẩu ở thành phố: quận 1: khu Nguyễn Công Trứ, lẩu dê. Quận 3: khu Ngô Thời Nhiệm – Trương Định, lẩu bò, lẩu dê. Khu Bà Huyện Thanh Quan – Sư Thiện Chiếu, lẩu cá kèo. Quận 5: khu Huỳnh Mẫn Đạt – lẩu dê, lẩu thập cẩm. Khu Châu văn Liêm – Nguyễn Trãi, lẩu đầu cá.

Phố ốc sầm uất

Nói đến ăn vỉa hè không thể thiếu món ốc, vì nó là món ăn đặc trưng “quán cóc” thứ thiệt của Sài Gòn. Đa số quán ốc mở cửa từ chiều đến tối khuya, ban đầu như để dành cho dân nhậu. Nhưng rồi tiếng lành đồn xa, quý bà quý cô, khách văn phòng… bắt đầu ghé đến; giới trẻ cũng thích lể ốc vừa rẻ ngon vừa vui. Và món ốc trở thành “cao thủ” ăn vặt Sài Gòn. Ốc có nhiều cách chế biến như hấp, luộc, nướng, xốc, um với bơ, tỏi, me, ớt, sa tế… và hầu hết các gia vị chấm làm ngon. Ngoài ốc, quán còn kèm cua, ghẹ, hột vịt lộn, khô mực, khô cá khoai…

Hiện những phố ốc nổi tiếng ở Sài Gòn với mức độ sầm uất phải kể đến là dãy quán hai bên đường Thành Thái, quận 10 bán từ trưa cho đến khuya, đèn đuốc sáng choang. Ít ồn ào hơn là phố ốc trên đường Nguyễn Thượng Hiền, quận 3 và hai bên bờ kênh Nhiêu Lộc, quận 3. Có tiếng từ lâu có xóm ốc hẻm 391 – 393 Trần Hưng Đạo, quận 1. Và hàng trăm quán ốc vỉa hè đúng nghĩa có mặt khắp Sài Gòn để phục vụ khách ăn rong...

BÀI VÀ ẢNH QUANG TÂM – MINH CÚC

Ẩm thực vỉa hè Sài Gòn

SGTT.VN - Ẩm thực đường phố hay ẩm thực vỉa hè là nét văn hoá rất riêng với sự độc đáo khó nơi nào có được. Ở Sài Gòn người ta có cái thú đi ăn, họ có thể ăn sáng, trưa, chiều, tối, khuya… Bất cứ giờ nào trên vỉa hè cũng có nhiều nơi bán những món ăn mà họ ưng bụng.

Với sự phát triển của thành phố, ẩm thực vỉa hè đã được nâng tầm. Ngoài cái vỉa hè xưa quen thuộc, nhiều món ăn bình dân đã được đưa vào mặt tiền của những trung tâm thương mại sang trọng, những quán cặp sát đường với không gian kính trong suốt nhìn ra đường phố. Cho dù ở vị trí nào thì cái thú được ngồi trên vỉa hè ăn ngon, ngắm nhìn nhịp sống rộn ràng luôn lôi cuốn mọi người dù quen hay lạ.

Xôi bắp của bà Kiệm đã hiện diện hơn 60 năm trên vỉa hè ở trung tâm thành phố...

Do nhu cầu của thị dân, nhiều món ăn sáng vỉa hè đặc trưng của Sài Gòn như bánh mì, cơm tấm, phở... đã vượt qua khỏi ranh giới thời gian để phục vụ suốt ngày cho đến khuya.

Xôi ba miền vỉa hè

Buổi sáng Sài Gòn, những gánh xôi, xe bánh mì, hàng cơm tấm, bánh cuốn, hủ tíu… bình dân khoảng 5 giờ đã bắt đầu dọn hàng. Từ 6 giờ trở đi gánh xôi đã nắm sẵn từng gói với giá năm ngàn, bảy ngàn, mười ngàn… chờ khách mua.

Nếu ẩm thực đường phố Sài Gòn tự hào là nơi khai sinh ra bánh mì thịt, thì cũng phải cám ơn xôi từ khắp ba miền đất nước đã đem lại sự phong phú đa dạng cho ăn sáng vỉa hè. Từ Bắc với xôi xéo, xôi gấc, xôi khúc, xôi bắp; đến miền Trung như xôi thịt hon, xôi đường và xôi phương Nam đậm đà hương nếp than, đậu xanh, đậu đen, xôi mặn…

Nhưng có lẽ món xôi bắp không nơi đâu ngon hơn của bà Kiệm, người miền Bắc di cư, bán hơn 60 năm qua tại góc ngã tư Lê Thánh Tôn - Pasteur, quận 1. Bên đôi quang gánh là vài chiếc ghế con, khách có thể ngồi ngay trên vỉa hè thưởng thức dĩa xôi bắp ngọt ngào, hương vị nếp căng mẩy, hạt bắp nở bung, đậu xanh vàng bùi, hành phi thơm nức… Xôi của bà là một sự hoà quyện tinh tế thật tuyệt giữa cái vị thuở xưa của bà với “hương phố” Sài Gòn.

Bánh mì trong nhà ngoài ngõ

Những xe bánh mì có mặt khắp nơi trên đường phố. Tuy học làm từ người Pháp nhưng bánh mì Sài Gòn có “thương hiệu” riêng, khác bánh mì Pháp nhờ vị tươi mới, không đặc ruột quá mà cũng không bọng quá, vỏ bánh giòn, nhai rau ráu vừa đã miệng vừa thơm mùi bột mì nướng.

Kể làm sao xiết, còn rất nhiều món nóng bán cả ngày đến khuya như bún bò Huế, mì Quảng, hủ tíu dê, bánh canh, bò kho, bánh bèo, bún chả, bánh cuốn… Tất cả tạo nên bức tranh sinh động cho ẩm thực đường phố Sài Gòn luôn độc đáo, thú vị.

Một ổ bánh mì thịt bình dân giá khiêm tốn khoảng mươi, mười lăm ngàn nhưng mỗi ổ là một hương vị mới lạ đầy lôi cuốn bởi nó “chuyên chở” các thứ nhân khác nhau như thịt, patê, chả lụa, jambon, xíu mại, trứng, cá mòi… kèm với dưa leo, củ cải trắng, củ cải đỏ làm chua, hành ngò, lát ớt cay nồng… Và, mỗi xe bánh mì đều có một bí quyết riêng. Người khá giả hơn thì chọn bánh mì Hoà Mã, Hà Nội, Như Lan, Lan Huệ… Ngồi vỉa hè ăn ổ bánh mì thơm nóng, uống càphê sáng, trưa chiều bất kể, ngắm dòng người qua lại cũng là một thói quen của người Sài Gòn.

Với dân văn phòng, doanh nhân thích ăn sáng bánh mì cũng có nơi dọn riêng: trứng ốp la, patê, chả, thịt… trong một dĩa. Ở đó là những quán càphê có không gian mở nhìn ra phố như Highlands, A&B tower, Windown hay những căn phòng máy lạnh yên tĩnh như Coffee Bean, bánh mì Bready. Ở đó, họ có thể mở laptop lướt web, xem báo, gặp bạn bè hoặc chỉ để thư giãn...

Cơm tấm bình dân và cao cấp

Trong những món ăn sáng rẻ tiền, ngon và chắc bụng thì dĩa cơm tấm là số một. Ở bất cứ ngã tư đường hoặc con hẻm nhỏ nào của Sài Gòn, dường như đều thấy hàng cơm tấm bình dân không tên trên vỉa hè; dễ nhận diện là hương khói thịt nướng đưa mùi bay xa. Bộ ba cơm tấm – bì – chả làm cơ bản và hợp rơ nhau đến lạ lùng. Có thể kêu thêm miếng sườn nướng bằng bàn tay ăn cho… đã đời.

Hiện, cơm tấm bình dân giá khoảng mười mấy đến hai mươi mấy ngàn. Nhưng cơm tấm máy lạnh có thương hiệu như Thuận Kiều, Kiều Giang, Mộc, Cali… thì miếng chả hấp đơn sơ phải có thêm tôm cua, bì thì thịt nhiều hơn da heo. Ngoài ra, còn những món kèm theo nào gà nướng, tôm kho tàu, thịt kho tàu, lạp xưởng tươi...

Phở bày bán trong khu vui chơi như một kiểu “phở cộng đồng”.

Món nóng đường phố

Có lắm món nóng như phở, bún bò, hủ tíu, mì... trong đó, phở luôn là món chiếm vị trí đầu bảng. Gánh phở bình dân mà người ta còn nhớ đã được ông Kỉnh từ làng Vân Đình (Hà Đông) mang vào Sài Gòn lập nghiệp từ năm 1942. Ông bán gánh phở Bắc trên đường Lagrandière (nay là Lý Tự Trọng). Sau ông Kỉnh truyền nghề cho ông Minh và gánh phở chuyển về đường Pasteur bán suốt 70 năm qua tại quận 1. Cùng dòng phở Bắc trước năm 1975 còn có phở Quyền gần ngã tư Phú Nhuận, phở Bà Dậu trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, phở Tàu Bay ở Lý Thái Tổ…

Rồi sau năm 1975, nhiều người Bắc vào miền Nam sinh sống, vậy là dân Sài Gòn có thêm gu phở Bắc… mới như phở Lý Quốc Sư trên đường Hoàng Hoa Thám, quận Tân Bình, phở Hoàng Tùng trên đường Đinh Tiên Hoàng, quận 1, phở Phú Gia trên đường Lý Chính Thắng, quận 3… Rồi tiếp đến những nhóm “phở mới”, mở đầu là phở 2000, sau đó phở 24 và gần nhất là thương hiệu phở Hùng, phở 99 – dòng phở do người Việt từ nước ngoài trở về tham gia thị trường.

Bên cạnh phở nóng có hủ tíu Nam Vang Liến Húa, Hồng Phát trên đường Võ Văn Tần, quận 3, Ty Lum đường Huỳnh Mẫn Đạt, quận 5, Kim Tháp đường Bà Hạt, quận 10. Ở đó, nhiều người thích ăn cọng hủ tíu nhỏ, mỏng dai và hơi trong, nước lèo có thêm tỏi băm phi vàng, thơm đậm.

Vào khu Chợ Lớn thì những tiệm hủ tíu mì có ở khắp nơi. Giá bình dân thì hai đến ba mươi ngàn, cao hơn cũng tầm bốn, năm mươi ngàn một tô. Nào là hủ tíu mì xá xíu, bò kho, thập cẩm… kèm với bánh bao, há cảo. Có nơi với cả chục loại bánh bao, xíu mại cua, há cảo tôm, bánh xếp sò điệp… đựng trong xửng luôn bốc khói; nghe đủ các hương vị. Sang thì nhà hàng khách sạn năm sao như Reverside, Intercontinental, Sheraton…

Kể làm sao xiết, còn rất nhiều món nóng bán cả ngày đến khuya như bún bò Huế, mì Quảng, hủ tíu dê, bánh canh, bò kho, bánh bèo, bún chả, bánh cuốn… Tất cả tạo nên bức tranh sinh động cho ẩm thực đường phố Sài Gòn luôn độc đáo, thú vị.

BÀI VÀ ẢNH: QUANG TÂM