Lễ Pút – tồng của người Dao đỏ, Cao Bằng

Nguồn: dantocviet.vn

Lễ Pút – tồng là một nghi lễ cực kỳ linh thiêng chỉ dành cho những người muốn làm thầy cúng của người Dao đỏ ở bản Phja Đén, xã Thành Công, huyện Nguyên Bình (Cao Bằng). Dân tộc Dao ở Cao Bằng chiếm gần 10% dân số, với 2 nhóm chính là Dao đỏ và Dao tiền. Trong đó, người Dao đỏ chiếm 2/3 dân số và cư trú tập trung ở vùng cao, vùng núi đất các huyện Thông Nông, Hà Quảng, Hòa An, Bảo Lạc... Tuy cư trú ở núi cao, xa xôi, còn nhiều khó khăn, nhưng đồng bào Dao đỏ có truyền thống văn hoá phong phú và giàu bản sắc. Lễ Pút – tồng hay theo cách gọi khác “tắm than” là một nghi lễ cực kỳ linh thiêng của người Dao đỏ, thường chỉ tiến hành vào 2 ngày trong năm: Ngày 1 Tết Nguyên đán và ngày rằm tháng Giêng âm lịch tại nhà những người làm nghề thầy cúng. Lễ chỉ dành cho những người muốn làm thầy cúng có năng lực giao tiếp với thần linh và ông bà tổ tiên, được cộng đồng người Dao đỏ đặc biệt tôn trọng. Chuẩn bị cho lễ, những người đàn ông ấy phải “dọn mình” thật sạch sẽ trước khi bước vào vòng “tắm than”. Bên đống than hồng, họ sẽ ngồi kiên nhẫn, lòng hướng về thần linh, chờ đợi mình sẽ được “chọn”. Người được “lựa chọn” bất thần lao mình vô thức vào đống lửa, dùng than nóng để “tắm”, gột rửa hết những “nhơ bẩn” của cuộc sống trần tục để tiếp xúc với thế giới tâm linh. Sau lễ những người được tắm sẽ được các thầy cúng truyền nghề. Để thành một thầy cúng của cộng đồng người Dao đỏ cần qua 3 lễ Pút – tồng. “Pút tồng” là điệu nhảy của những người Dao đỏ. Rất đặc trưng và huyền bí, điệu nhảy xuất thần độc đáo này như sự hòa quyện giữa cõi dương và âm trong tiếng kèn pí lè và tiếng trống âm vang với mục đích đón tổ tiên, thần linh./.