Các nữ tu đã rời Bến Thành qua Thủ Thiêm định cư. Với sự trợ giúp của các cha hay thầy giảng, các nữ tu đã phúc trình việc thành lập nhà dòng lên Đức cha Étienne Théodore Cuenot (Thể) (1840-1844) xin phép thành lập tu viện tại Thủ Thiêm. Năm 1840, Nhà dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm chính thức được thành lập. Cha Giuse Niên là cha bề trên đầu tiên của nhà dòng; bà Nhất tiên khởi của nhà dòng là bà Maria Phước (1840-1848).
Tháng 2.1859, Pháp chiếm Sài Gòn. Các thừa sai bắt đầu khởi công xây dựng các cơ sở tôn giáo trong giáo phận Tây Đàng Trong. Giáo xứ Thủ Thiêm được thành lập, bằng việc Đức cha Lefebvre bổ nhiệm cha Gabirie Nguyễn Khắc Thành mới chịu chức đến coi họ đạo Thủ Thiêm. Cha Thành là vị bề trên thứ hai (1859-1869) của dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm.
Năm 1873, nhà dòng bắt đầu lập cộng đoàn, mở rộng phạm vi hoạt động, hướng đến những họ đạo ở xa. Khởi đầu là vùng truyền giáo Tha La, Đất Đỏ và Bố Mua. Tiếp đến là năm trường sơ cấp (1874) và trường câm điếc Lái Thiêu (1900).
Thủ Thiêm và quận 1 (Sài Gòn) vào những năm 1970, trong đó vị trí dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm nằm ở góc trái phía dưới. Ảnh: TL
Thời bấy giờ đa số nữ tu xuất thân từ nhà nông, chỉ biết đến ruộng vườn nên trình độ văn hoá thấp, thậm chí không biết chữ. Vì thế, bà Nhất đã sắp xếp để họ đi học đọc, viết và làm toán. Bên cạnh việc học tu đức và văn hoá, họ vẫn tiếp tục công việc đồng áng, khai hoang vỡ đất, nuôi tằm ươm tơ. Nhờ sự cần kiệm, các nữ tu đã tậu được thêm trâu, mua thêm ruộng, đất. Diện tích nhà dòng được nới rộng... Bộ mặt nhà dòng bắt đầu thay đổi. Nhà nguyện, nhà khấn được thay mái ngói, nền gạch và vách ván. Nhà khấn có gác rộng rãi, đủ chỗ cho 40 - 50 người. Tính đến lúc này, nhà dòng đã có 45 khấn sinh và khoảng 20 tập sinh.
Năm 1875, cha bề trên Montmayeur đã cất một cô nhi viện và hai trường học tại nhà thờ Thủ Thiêm, gọi là trường Nam và trường Nữ. Bên cạnh đó, nhà dòng đã lập được một số nhà hài đồng gần chợ hay xóm đông người để đón nhận các trẻ sơ sinh bị bỏ rơi...
Năm 1927, cha bề trên Lambert và bà Nhất Maria Măng đã cho xây nhà tập, là một dãy nhà khoảng 200 người ở. Nhà cơm cũng được tu sửa lại. Năm 1933, xây nhà khấn đối diện với nhà tập. Năm 1952, bà Nhất cho xây một bệnh xá khang trang để thay thế nhà dưỡng lão trước đây...
Năm 1956, nhà dòng khởi công xây nhà thờ mới. Ngày 17.7.1957, Đức cha Simon Hoà Nguyễn Văn Hiền làm lễ khánh thành nhà thờ. Năm 1959, xây nhà cơm mới và có lầu. Dãy nhà khấn và nhà tập được nới rộng thêm hai căn lầu. Xung quanh nhà xây thêm hồ chứa nước mưa.
Năm 1957, nhà dòng xây thêm trường trung học Thánh Anna, có lầu và đầy đủ tiện nghi. Từ năm 1958 trở đi, mỗi năm trường đón nhận trên 300 em nội trú.
Ngày 21.12.1962, bà Nhất Maria Nguyễn Thị Nữ (1962-1965) mua lại lô đất số 34 để xây trường Nữ tiểu học (sau lưng trường trung học). Tiếp đó, ngày 12.11.1965, nhà dòng mua thêm lô đất số 43 để mở rộng sân chơi. Năm 1965, nhà dòng xây thêm trường Nữ trung học Thánh Anna trong khuôn viên nhà dòng. Năm 1967, trường nhận dạy học sinh nữ trung học đệ nhất cấp và đệ nhị cấp...
Sau 1975: Ngày 5.12.1975, Đức Tổng Giám mục ra văn thư về việc công lập hoá các trường tư thục công giáo. Nhà dòng đã ký giấy giao trường cho phòng giáo dục quản lý với mục đích giáo dục.
Năm 1978-1982, Hội Phụ nữ thành phố mượn dãy nhà tập thể để làm nơi sinh hoạt. Các tập sinh phải di dời lên lầu nhà cơm.
Năm 1987, nhà dòng phát triển ngành chăn nuôi, đặc biệt là nuôi bò sữa. Năm 1988, mở trường mẫu giáo Cỏ Non. Nhờ uy tín của Đức Tổng Phaolô Nguyễn Văn Bình, Sở Y tế TP.HCM mở lớp đào tạo y sĩ và điều dưỡng cho nữ tu. Năm 1990, nhà dòng có các chị theo học khóa y sĩ...
Trọng văn - Lược trích từ Kỷ yếu 175 năm thành lập Hội dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét