Sau ngày thành lập ĐCS Việt Nam 3/2/1930, Xứ ủy Nam kỳ ra đời để trực tiếp lãnh đạo Đảng bộ và phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân Nam kỳ. Để kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo phù hợp với tình hình thực tế ở từng nơi, Xứ ủy Nam kỳ đã thành lập các Liên Tỉnh ủy.
|
- Liên Tỉnh ủy Gia Định
- Liên Tỉnh ủy Mỹ Tho
- Liên Tỉnh ủy Long Xuyên
- Liên Tỉnh ủy Cần Thơ
Địa điểm cơ quan Liên Tỉnh ủy Cần Thơ (1938-1940)
Cao trào cách mạng năm 1930 - 1931 bị thực dân Pháp đàn áp đẫm máu, phong trào cách mạng ở các tỉnh miền Hậu Giang, Cần Thơ tạm lắng. Sau đó, những năm 1932 - 1935 các tổ chức cơ sở Đảng và phong trào cách mạng dần dần được phục hồi. Tiếp đến năm 1936, Chính phủ Mặt trận bình dân ở Pháp lên cầm quyền là điều kiện thuận lợi cho phong trào đấu tranh công khai phát triển lan nhanh khắp cả nước ta. ở miền Hậu Giang và nhất là ở tỉnh Cần Thơ, phong trào Đông Dương Đại hội phát triển rầm rộ. Thực hiện chủ trương của Xứ ủy, năm 1938 đồng chí Tạ Uyên thành lập Liên Tỉnh ủy Cần Thơ để lãnh đạo phong trào đấu tranh công khai và bí mật ở miền Hậu Giang.
- Đồng chí Tạ Uyên - Bí thư
- Đồng chí Quản Trọng Hoàng - Phó Bí thư
- Đồng chí Phan Văn Bảy - Ủy viên
- Đồng chí Thái Văn Đẩu - Ủy viên
- Đồng chí Đặng Văn Quang - Ủy viên
Phạm vi hoạt động của Liên Tỉnh ủy gồm các tỉnh : Cần Thơ, Sóc Trăng, Trà Vinh, Vĩnh Long, Rạch Giá, Bạc Liêu, Sa Đéc.
Làng Phú Hữu có phong trào nông dân hoạt động cùng với chi bộ Đảng do đồng chí Trần Duy Phước (Nguyễn Văn Phúc) làm Bí thư, là hạt nhân của phong trào cách mạng và chỗ dựa vững chắc cho việc xây dựng cơ quan Liên Tỉnh ủy Cần Thơ.
Nhà bà Ngô Thị Lụa ở rạch Ngã Lá, ấp Phú Lễ, làng Phú Hữu, quận Phụng Hiệp, tỉnh Cần Thơ (nay là huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang) được chọn làm “Trụ sở” cơ quan Liên Tỉnh ủy Cần Thơ. Nơi đây vào những năm 1938 -1939, Liên Tỉnh ủy đã mở nhiều lớp huấn luyện chính trị cho các đảng viên ở các tỉnh miền Hậu Giang và tổ chức nhiều cuộc Hội nghị Liên Tỉnh ủy mở rộng, để triển khai nghị quyết của Xứ ủy cho các Tỉnh ủy miền Hậu Giang.
Năm 1938, chính phủ Mặt trận bình dân ở Pháp bị lật đổ, chính phủ phản động Đa-La-Diê (Daladier) lên thay, bọn thực dân Pháp ở Đông Dương ra sức khủng bố phong trào dân chủ. Liên Tỉnh ủy vẫn đứng vững ở căn cứ này chỉ đạo chuyển hướng hoạt động, bảo tồn được lực lượng và chỉ đạo phong trào đấu tranh của nông đần đòi giảm tô, giảm tức giành thắng lợi ở vùng Hậu Giang.
Nhân kỷ niệm 150 năm cuộc cách mạng Tư sản Pháp (14-7-1789). Liên Tỉnh ủy tổ chức một cuộc mít tinh công khai với qui mô lớn, tập hợp hằng ngàn nhân dân tại rạp Lê-ô-Pôn, đã nêu cao tinh thần cách mạng Pháp (1789), kêu gọi các giới đòi tự do dân chủ, bình đẳng, đòi vũ trang cho nhân dân phòng thủ Đông Dương chống phát xít. Cuộc mít tinh kết thúc thắng lợi, nhân đân đồng thanh hát vang bài Quốc ca Pháp và Quốc tế ca. Cuộc mít tinh có tiếng vang lớn, uy tín của Đảng được nâng cao trong các tầng lớp nhân dân. Phong trào cách mạng và cơ sở Đảng các tỉnh miền Hậu Giang phát triển mạnh đòi hỏi phải thành lập các Tỉnh ủy để lãnh đạo phong trào cách mạng các địa phương.
- Năm 1938, Tỉnh ủy Cần Thơ được thành lập, do đồng chí Quản Trọng Hoàng làm Bí thư.
- Tháng 10 -1939, Quận ủy Phước Long (Rạch Giá) được thành lập. Cuối năm 1939 Quận ủy Châu Thành (Rạch Giá) được thành lập. Dó là những nhân tố quan trọng dẫn đến sự ra đời của Tỉnh ủy Rạch Giá sau này.
- Năm 1940, Tỉnh ủy Trà Vinh thành lập do đồng chí Phan Văn Bảy làm Bí thư.
- Năm 1940, Ban cán sự tỉnh Sóc Trăng thành lập do đồng chí Phạm Hồng Thám làm Bí thư.
- Ngày 25 -10-1940 Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Bạc Liêu thành lập do đồng chí Bùi Thị Trường làm Bí thư.
Tháng 7 - 1940, đồng chí Tạ Uyên được rút về làm Bí thu Xứ ủy. Đồng chí Quản Trọng Hoàng lên làm Bí thư Liên Tỉnh ủy Cần Thơ.
Từ căn cứ này, Liên Tỉnh ủy đã triệu tập Hội nghị phổ biến nghị quyết của Xứ ủy và kế hoạch chuẩn bị khởi nghĩa Nam kỳ cho Đảng bộ các tỉnh miền Hậu Giang.
Bà Ngô Thị Lụa - Chủ gia đình nơi
Cơ quan Liên Tỉnh ủy Cần Thơ đóng
Chấp hành lệnh của Xứ ủy, cuộc Nam kỳ khởi nghĩa năm 1940 dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Liên Tỉnh ủy Cần Thơ đã nổ ra nhiều nơi ở các tỉnh miền Hậu Giang. Nhưng do tình thế cách mạng chưa chín muồi và kế hoạch khởi nghĩa bị lộ, nên bị địch khủng bố, đàn áp. Phần lớn các đồng chí lãnh đạo, các chiến sĩ cộng sản và quần chúng yêu nước bị địch khủng bố bắt giam, cơ sở Đảng bị tổn thất nặng nề.
Cuộc khởi nghĩa Nam kỳ ở làng Phú Hữu nổ ra, cướp được nhà Việc làng Phú Hữu, nhưng bị địch đàn áp, các đồng chí trong chi bộ và quần chúng yêu nước bị địch bắt, cơ sở Đảng tan rã. Trước tình hình đó, cơ quan Liên Tỉnh ủy Cần Thơ đã nhanh chóng chuyển về Rạch Giá để tránh địch khủng bố và tiếp tục lãnh đạo củng cố lại các tổ chức Đảng, khôi phục phong trào cách mạng ở các tỉnh miền Hậu Giang.
Với tinh thần yêu nước củ a nhân dân và gia đình bà Ngô Thị Lụa ở rạch Ngã Lá, ấp Phú Lễ, xã Phú Hữu đã đùm bọc, che chở bảo vệ cho các đồng chí lãnh đạo và cơ quan Liên Tỉnh ủy an toàn hoạt động, chỉ đạo phong trào cách mạng các tỉnh miền Hậu Giang suốt thời gian từ đầu năm 1938 đến tháng 11 năm 1940.
Do thời gian và trải qua hai cuộc kháng chiến, bom đạn tàn phá ác liệt nên ngôi nhà của bà Ngô Thị Lụa và cảnh vật xưa không còn, nhưng nơi đây vẫn khắc ghi một sự kiện lịch sử sâu sắc, một truyền thống cách mạng mãi sáng chói của các tỉnh miền Hậu Giang.
Với ý nghĩa quan trọng đó, Bộ Văn hóa Thông tin ra Quyết định số 154-VH/QĐ, ngày 25/01/1991 công nhận di tích lịch sử Liên Tỉnh ủy Cần Thơ - tại xã Phú Hữu huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang là di tích cấp quốc gia.
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét