Nét đặc trưng của văn hóa Châu Thành

Châu Thành có truyền thống của võ thuật cổ truyền dân tộc, thời chiến tranh xuất hiện nhiều người có võ thuật rất tinh thông như Ba Thăng, Tư Ớ,...; Những năm 80 thế kỷ 20 những đoàn Lân sư nỗi tiếng khắp miền Tây nam bộ, thời gian sau truyển thống này đã không được dân địa phương gìn giữ tốt đã mai một.

Hiện nay làng Phú Nghĩa,Phú Hữu có một tổ Đông Y rất được người dân các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long tin và ủng hộ, nhiều người từ Huế cũng tìm đến nơi này chữa bệnh, nỗi tiếng về trị bệnh Trĩ và bệnh phụ nữ như rong kinh, huyết trắng,... Làng Phú Nghĩa còn có một đặc sản mà ít ai biết đến đó là Mắm Nêm, mắm nêm là loại mắm làm từ con cá Cơm một loại cá nhỏ bằng đầu đũa ăn cơm, có mày trắng, sau khi mua từ các ghe Đáy ngoài sông Hậu ( Basac còn gọi là sông Cái ) người dân sẽ rửa sạch cá ( không làm cá ) và tiến hành ủ theo những bí quyết của họ, sau 2 đến 3 tháng tuỳ vào thời tiết có nhiều nắng hay không sản phẩm đã dùng được, mùi vị mắm Nêm thơm, ngọt dịu; đặc sản này một thời không thể thiếu trong các bữa cơm của các địa chủ trong vùng, những nhà giàu có thường dự trữ từ 5 đến 10 khạp da bò để ăn suốt năm, mắm Nêm được ăn với rau sống như bông Lục Bình, rau Muống đồng, Chuối chát, Dái Mít, lá Xoài non, Hoa bí sống, Đậu Rồng,...; muốn có đặc sản này bạn phải đến nhà dân chơi, nếu thân và thích bạn họ sẽ tặng cho bạn một keo nhỏ để làm quà. Nghề làm Đáy là một nghề bắt cá trên sông người dân gọi là Trãi Đáy, họ dùng một lưới giống như một cái Lú, có miệng rộng, khoản từ 7 đến 15 mét chiều dài Đáy chừng 20 đến 30 mét, được thả bắt đầu từ thời gian nước đứng và bắt đầu nước ròng, cho đến nước gần đứng để nước lớn thì kéo lên, họ kéo từ miệng Đáy trước, để trách cá đi ngược ra, phía đáy của Đáy được cột kính cẩn thận, sau đó những gì hứng được sẽ xổ hết vào một ghe nhỏ và sẽ được lựa ra, cá bắt được họ cho vào trong hầm ghe lớn để gọng, trong ghe có đục một lỗ thông ra ngoài có lưới che và đảm bảo ghe không chìm bằng lỗ lủng này, trong ghe lớn chia thành nhiều khoan để chứa các loại cá, tôm tép khác nhau. Ngoài ra họ còn gọng những loại cá sẽ được bán ngay sau con nước ( có người mua ngay sau khi bắt xong) thì được gọng trong những lồng bằng tre được treo phía ngoài ghe lũng lẳng. Những loại các làm khô như cá Trạch, cá Rô, cá Lìm Kìm, cá Lưỡi Búa,... được ướm muối phơi khô ngay trên mui ghe, kỹ thuật ước muối của họ rất đặt biệt, ruồi và kiến không bao giờ bu. Những ghe đáy thường nuôi một hai con Vịt phía sau ghe để cho ăn những con cá nhỏ, những chú vịt lớn rất nhanh, có người còn nuôi chim, nuôi chó, những con chó này bơi rất giỏi, ghe thường làm một cái cầu cho những con chó có thể bơi vào bờ rồi bơi ra, tự leo lên ghe khi nào chúng thích, những con chim họ nuôi không nhốt trong lồng mà thả tự do, chúng có thể bay đi đây đó, khi nào đói chúng bay về đậu trên sào phơi quần áo trên ghe, kêu um sùm để đòi ăn , ăn xong chúng bay vòng quanh các thùng khuy để canh chừng, tối chúng ngủ lại trên những thùng khuy đó. Mỗi ngày họ thường thả Đáy 2 lần tuỳ vào nhật triều mà họ có thể thả đáy lúc sáng hay tối, có khi họ thả ngay trong đêm khuya, để tránh người đi trên sông đi vào vùng có lưới nguy hiểm họ thường đốt những chiếc đèn bão trên các thùng khuy, người đi trên sông khi gặp đèn này phải đi bên ngoài để tránh bị chìm ghe. Ngày nay khi luật an toàn giao thông đường thuỷ có hiệu lực, giao thông ngày càng đông đúc, chính quyền tạo điều kiện cho các tàu lớn ra vào cảng Cần Thơ cũng như cảng Cái Cui thì nghề Đáy cũng dần không còn, vì thế nghề làm mắm Nêm cũng dần mai một. Người dân chỉ làm một ít để dành ăn trong nhà.