Ngọt ngào canh hến quê tôi

Hồi nhỏ, mỗi khi hè đến là dịp để chúng tôi tung tăng chạy nhảy chơi đùa. Nhưng quê nghèo, cuộc sống còn nhiều khó khăn nên thay vì chơi rồng rắn lên mây, nhảy dây, đánh đáo… chúng tôi “chơi” thêm thi bắt cào cào, bắt ốc, mò cua, cào hến.

Hến là đặc sản của quê tôi bởi quê tôi có nhiều sông suối. Hến sống ở nước ngọt, trong nền cát trộn lẫn phù sa. Mùa đông, hến sống tiềm sinh trong nền cát bởi nước khá lạnh. Sang xuân tiết trời dần ấm, hến bắt đầu giao phối để cuối xuân đầu hè sinh sôi phát triển. Hến con lớn nhanh như thổi, chỉ qua một tuần là hến con bé tẹo như đầu mút đũa đã lớn bằng đầu ngón tay út, thêm một tuần nữa thì chúng sẽ to bằng đầu ngón tay cái người lớn. Tới đây thì chúng như không thể lớn thêm được nữa, chỉ lo ăn nên thịt chúng săn chắc và ngọt vô cùng. Để rồi cuối hè đầu thu, chúng lại giao phối và sinh sản.
Ngày đó chỉ cần có cái rổ đan bằng tre mắt hơi dày và cái xẻng là chúng tôi tha hồ bắt hến. Đặt cái rổ xuống nền cát, xúc cát đổ vào rồi nâng rổ lên khoắng vài vòng cho rơi hết cát thì còn lại hến. Hến nhiều đến nỗi chợ làng chẳng ai bán chúng bởi nhà nào cũng có.

 

(Ảnh minh họa, nguồn Internet)

Hến sau khi bắt về thì rửa sạch rồi luộc. Thêm lát gừng muỗng muối để nước luộc hến ngọt thanh và thơm. Khi nước sôi bùng lên hến há miệng là hến đã chín. Vớt hến ra thả vào thau nước rồi đãi bằng cách dùng đũa khoắng nhiều vòng mạnh tay cho thịt và vỏ rời ra. Gạn hết thịt rửa sạch, để cho ráo nước rồi xào với hành tím, tỏi đập dập, nêm nếm cho vừa ăn là được. Cũng có thể xào hến với hành tây, rau cần hay giá, hẹ. Đây là món rất được yêu thích của người làng tôi sau một ngày lao động vất vả trên đồng.
Nước luộc hến dùng làm canh, nó hợp với tất cả các loại rau, quả như rau lang, mồng tơi, cải cay, mướp đắng, bí, bầu… Khi múc canh ra tô người ta múc thịt hến đã xào đổ thêm vào đó rồi trang trí rau ngò, hành hương xắt nhỏ.
Là món ăn dân dã, rẻ tiền, dễ chế biến nên món canh hến luôn là lựa chọn đầu tiên của người dân quê tôi. Do công việc đồng áng nặng nhọc, canh hến giúp người ta nhanh lấy lại sức nên hầu hết mâm cơm nào ở đây cũng có.
Giờ thì con hến có mặt khắp nơi, từ chợ làng tới chợ phố, chỉ cần thích, người ta sẽ có ngay món ăn mà họ muốn. Nhưng không hiểu sao tôi vẫn thèm món canh hến do mẹ nấu hơn cả. Phải chăng ngày đó cuộc sống thiếu thốn nhiều quá nên món ăn tuy dân dã cũng hóa thành ngon, làm cho tôi nhớ hoài.

Theo L.T.M.Châu (Báo Phú Yên)