Thế giới âm nhạc đậm chất Jazz trong 'La La Land'

Các ca khúc "City of Stars", "Audition (The Fools Who Dream)", "A Lovely Night"... làm sống dậy không khí nhạc Jazz thập niên 1930 - 1950. 

Tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 89 của Viện Hàn lâm Mỹ ngày 26/2, La La Landđược vinh danh ở sáu hạng mục, trong đó có giải "Nhạc nền xuất sắc" và "Ca khúc trong phim hay nhất" dành cho bài hát City of Stars. Kết quả này được đánh giá là hoàn toàn xứng đáng với bộ phim nhạc kịch kinh phí 30 triệu USD. 

Các bản soundtrack của La La Land sử dụng chất liệu Jazz, thể loại âm nhạc ra đời khoảng cuối những năm 90 của thế kỷ 19 tại New Orleans, Mỹ. Jazz là sự kết hợp giữa ragtime (kiểu chơi piano của người da màu), nhạc blues (có nguồn gốc từ dân ca châu Phi và âm nhạc châu Âu) và nhạc tôn giáo, nhạc lao động, nhạc diễu binh...

Jazz lên ngôi trong thập niên 1930 đến 1950. Thời kỳ hoàng kim của dòng nhạc này đã qua, thế nhưng đạo diễn Damien Chazelle và nhà soạn nhạc Justin Hurwitz đã biến nó trở thành một trào lưu mới mẻ, hấp dẫn.

Nhân vật nam chính Sebastian là chàng nhạc công tôn thờ Jazz cổ điển. Anh biểu diễn phòng trà để kiếm sống qua ngày. Sebastian nuôi mộng mở câu lạc bộ Jazz để bảo tồn thứ âm nhạc anh cho là đích thực và đang chết dần chết mòn. Tình yêu của anh và Mia - cô diễn viên tay ngang đang tìm kiếm vai diễn đầu đời - cũng bắt nguồn từ những phím đàn. Cô chú ý đến Sebastian nhờ bản Jazz lạc lõng anh chơi trong đêm Giáng sinh. Mia cũng là người duy nhất có thể chia sẻ cùng Sebastian về tình yêu điên cuồng anh dành cho âm nhạc. 

* Video: Emma Stone và các bạn diễn hát "Someone In the Crowd"

00:04| 04:30

 

Giọng ca của hai diễn viên Emma Stone (vai Mia) và Ryan Gosling (vai Sebastian) tuy không quá xuất sắc nhưng mang đến cảm xúc chân thực, mộc mạc. Họ mê đắm cả thế giới qua những giai điệu vô ưu của Someone In The Crowd, City of Stars, Another Day of Sun...

* Video: Cảnh hậu trường phân đoạn "Another Day of Sun"

 

 

 

 

Âm nhạc là sợi dây kết nối xuyên suốt bộ phim. Ngay trong trường đoạn mở đầu, Damien Chazelle đã để nó trở thành người dẫn dắt, kể chuyện. Mia và Sebastian gặp nhau giữa Los Angeles nhộn nhịp. Chàng và nàng cùng hàng trăm chiếc xe khác chết cứng tại một nút tắc đường giao thông. Khung cảnh ấy chẳng hề lãng mạn. Thế nhưng khi giai điệu của Another Day of Sun vang lên, từng gương mặt căng thẳng giãn ra. Một người, hai người rồi cả đoàn người nối đuôi nhau và hòa theo điệu nhạc.

Các bộ phim ca nhạc kinh điển thường chọn bối cảnh ở những không gian rộng lớn, thơ mộng như đồi núi (The Sound of Music), bãi biển (Mamma Mia!) công viên (Enchanted). Thế nhưng Damien Chazelle đã dựng lên một sân khấu broadway ngoài trời ngay trên đường phố Los Angeles. Âm nhạc khiến thành phố công nghiệp hiện đại bừng tỉnh, mềm mại và đáng yêu hơn. 

* Video: Emma Stone, Ryan Gosling hát "A Lovely Night"

 

 

 

 

Lần thứ hai Mia gặp Sebastian là ở hộp đêm. Khi đó, chàng độc tấu bản Jazz mãnh liệt Mia & Sebastian's Theme. Lúc Mia bước đến, Sebastian lạnh lùng bước ngang qua nàng. Nhiều tháng sau, Mia tới một bữa tiệc và chạm mặt anh lần nữa. Lúc ra về, họ giả vờ than thở về sự phiền toái của đối phương. Hai người cùng song ca A Lovely Night. Sebastian đã mỉa mai Mia: "Em chẳng phải mẫu người tôi thích". Anh than thở vì việc phải đi cùng cô, như vậy thật phí hoài một đêm lãng mạn. 

A Lovely Night không phải là khúc tình ca của những kẻ yêu nhau say đắm từ cái nhìn đầu tiên. Bài hát ẩn chứa một chút ngông nghênh của hai nhân vật chính, cô diễn viên nhiều mộng ước Mia và chàng nhạc công Sebastian. Cái tôi của hai nghệ sĩ kiêu ngạo khiến họ ra sức phủ nhận sức hút từ đối phương. Điều này góp phần khắc họa tính cách nhân vật và những bước ngoặt tình cảm của Mia và Sebastian. Bên cạnh đó, màn khiêu vũ ăn ý của hai nhân vật chính cũng góp phần tăng hiệu ứng cảm xúc của âm nhạc. 

* Video: Emma Stone, Ryan Gosling hát "City of Stars"

 

 

 

 

Nhiều ca khúc trong La La Land như A Lovely Night, Someone in the Crowd, Another Day of Sun... đều khai thác tiết tấu, nhịp nhanh mạnh đặc trưng của Jazz. Tuy nhiên City of Stars mang nhiều âm hưởng của Soul và Ballad sau này. Phần mở đầu ca khúc chất chứa nỗi cô đơn của hai nhân vật chính. Họ trải lòng về hành trình tìm kiếm tình yêu giữa "thành phố đầy sao". Khi đã gặp được tri kỷ, họ bỗng say đắm, điên cuồng. Lời ca của City of Stars thấm đẫm vẻ mơ màng của những kẻ khờ mộng mơ. Ca khúc cũng đánh dấu giây phút Mia và Sebastian phải lòng nhau. 

"I don't care if I know
Just where I will go
'Cause all that I need is this crazy feeling
A rat-tat-tat on my heart..."

"Anh không quan tâm không biết được chúng ta sẽ đi về đâu
Vì tất cả những gì anh cần là cảm giác điên rồ này
Cứ bập bùng trong trái tim anh..."

Nếu City of Stars phô bày trọn vẹn vẻ đẹp và tình yêu chốn đô thị thì Audition (The Fools Who Dream) lại đưa khán giả về với những câu chuyện cổ tích xa xôi. Bài hát vang lên khi Mia rời bỏ Los Angeles và trở về quê nhà sau chuỗi ngày thất bại. Sebastian lái xe đến thành phố Boulder và thuyết phục Mia trở lại thử vai ở Hollywood. Tại đó, Mia kể lại câu chuyện về bà dì sống tại Paris, người đã ủng hộ nàng theo con đường diễn xuất. 

* Video: Emma Stone hát "Audition (The Fools Who Dream)

 

 

 

 

Dì của Mia từng nhảy xuống sông Seine, Paris bằng chân trần. Giây phút ấy, bà chẳng còn vướng bận gì về cuộc sống xung quanh. Sau đó, dì bị cảm lạnh cả tháng trời nhưng bà vẫn ước mong được làm lại điều này. Audition (The Fools Who Dream) có nhiều nét tương đồng với các bài hát trong phim cổ tích. Ca khúc khởi nguồn từ một câu chuyện có thật và gửi gắm những lời khuyên về cách sống lạc quan, yêu đời.

"Here's to the ones who dream
Foolish as they may seem
Here's to the hearts that ache
Here's to the mess we make
She told me: 'A bit of madness is key
To give us new colors to see
Who knows where it will lead us?"

"Gửi đến những kẻ hay mộng mơ
Hãy cứ khờ dại mặc người đời
Gửi đến những trái tim bị tổn thương
Gửi đến những sai lầm chúng ta mắc phải
Dì bảo tôi rằng một chút liều lĩnh là chìa khóa
Nhìn thấy muôn vàn màu sắc mới
Dù chẳng ai biết nó sẽ dẫn ta về đâu?" 

* Bản nhạc "Mia & Sebastian's Theme"

 

 

 

 

Các bài hát trong La La Land đều có câu từ được trau chuốt kỹ lưỡng bởi Pasek và Paul. Tuy nhiên một số khán giả cho rằng khúc ca ám ảnh nhất trong phim lại là bản nhạc không lời Mia & Sebastian's Theme do Justin Hurwitz soạn. Trong đêm Giáng sinh, Mia đi ngang qua một nhà hàng và bị hấp dẫn bởi những âm thanh của bản nhạc này. Khi cô gặp lại Sebastian, anh mất việc vì tự ý chơi nhạc Jazz trong khi ông chủ yêu cầu anh đánh những bản Giáng sinh đơn giản. Giây phút ấy, Sebastian đã đánh đổi công việc "cơm áo gạo tiền" để thỏa sức vẫy vùng với những điệu Jazz mà anh yêu tha thiết. Âm thanh ấy đã dẫn lối để anh gặp lại Mia - tri kỷ của cuộc đời mình. 

Mia & Sebastian's Theme vang lên một lần nữa vào cuối phim. Sau 5 năm xa cách để theo đuổi ước mơ riêng của mình, Mia trở thành diễn viên nổi tiếng và kết hôn với một người đàn ông khác. Một đêm nọ, chồng nàng để ý tới một hộp đêm Jazz. Mia nhận ra đó là hộp đêm của Sebastian nhờ vào logo mà nàng tạo cho chàng lúc trước. Sebastian cũng nhận ra Mia trong đám đông khán giả. Trong lúc chàng chơi bản Mia & Sebastian's Theme, hai người tưởng tượng ra một cuộc sống khác sau khi gặp nhau vào đêm Giáng sinh ấy.

Bản nhạc kết thúc, Mia và chồng rời khỏi quán bar. Mia và Sebastian nhìn nhau, họ mỉm cười hạnh phúc vì những ước mơ mà đối phương đạt được. Có thể nói,Mia & Sebastian's Theme là cái kết đẹp nhưng ám ảnh, đầy day dứt và tiếc nuối.

Kịch bản La La Land được Damien Chazelle hoàn thành từ năm 2010. Nhưng các nhà sản xuất không dám đầu tư bộ phim nhạc kịch lấy cảm hứng từ Jazz - một dòng nhạc xưa cũ. Thậm chí La La Land còn từ chối sử dụng các bài hát đang thịnh hành. Một số đối tác đã yêu cầu thay đổi nhân vật Sebastian từ nghệ sĩ nhạc Jazz trở thành ngôi sao nhạc Rock. Vì thế dự án La La Land đình trệ đến tận sau khi Whiplash của Chazelle ra đời và tạo được tiếng vang hồi năm 2014. Lúc này, Damien Chazelle mới tìm được đối tác biết trân trọng ý tưởng gốc.  

La La Land gợi nhớ hoài niệm về những thước phim xưa cũ. Đó là thứ không khí nhuốm màu retro được tái sinh qua thời trang, không gian và đặc biệt là âm nhạc. Bối cảnh phim diễn ra ở thành phố Los Angeles, Mỹ. Nhà sản xuất đã sử dụng tên viết tắt ghép từ hai chữ cái đầu "L" và "A" để tạo thành "La La". Cái tên ấy khiến gợi liên tưởng đến một miền đất thần tiên ngập tràn âm thanh vui vẻ. Vì vậy có thể nói âm nhạc của phim vang lên từ lúc khán giả đọc to ba tiếng "La La Land".

Vĩ Thanh

'La La Land' – khúc nhạc tình của những kẻ khờ mộng mơ

Bộ phim nhắn nhủ những người trẻ rằng "hãy cứ mộng mơ, hãy cứ dại khờ", bởi dù ngày sau có ra sao, họ đã yêu và được yêu theo cách thuần khiết và si mê nhất.

Người hâm mộ điện ảnh Bắc Mỹ hẳn chưa thôi ngỡ ngàng với những gì đạo diễn Damien Chazelle làm với Whiplash hai năm trước. Dư âm phần trình diễn màn solo trống dài gần 10 phút của nhân vật mê nhạc trong tác phẩm cũ dường như chưa nguôi ngoai. Năm nay, nhà làm phim tiếp tục khiến khán giả bồi hồi bởi những “kẻ khờ mộng mơ” khác trong tác phẩm nhạc kịch mới. La La Land,sau nhiều năm ấp ủ, là dấu ấn mới trong sự nghiệp của đạo diễn 31 tuổi.

Lấy bối cảnh thành phố quyến rũ như một cô gái trẻ đang yêu là Los Angeles,La La Land làm khán giả mê đắm từ năm phút đầu với trường đoạn “khởi động” mang giọng điệu thôi thúc. Trong khi hàng trăm chiếc xe chết cứng tại một nút tắc đường và giao thông dường như đóng băng, bất ngờ những gương mặt trong xe giãn ra tươi tắn. Một người, hai người rồi cả đoàn người nối đuôi nhau hoà nhịp theo vũ điệu ca khúc Another Day of Sun. Cả thành phố như bừng tỉnh, nhún nhảy theo. Bằng cách đó, Damien Chazelle dựng lên một sân khấu broadway ngoài trời lớn.

Trailer phim "La La Land"

Hai nhân vật chính của câu chuyện là Seb (Ryan Gosling) và Mia (Emma Stone). Họ, hai kẻ rụt rè, ôm trong mình những giấc mơ nghệ thuật. Seb - nghệ sĩ tôn thờ nhạc Jazz cổ điển - biểu diễn phòng trà để kiếm sống qua ngày. Mia - diễn viên trên đường tìm kiếm vai diễn đầu đời - làm thêm tại quán cafe. Một người ước mơ mở câu lạc bộ Jazz để bảo tồn thứ âm nhạc anh cho là đích thực và đang dần bị giết chết. Một người ước mơ trở thành ngôi sao Hollywood, được công chúng bước đến, cười chào. Họ dạo bước bên nhau, đi qua màn đêm của tuổi trẻ. Những lo toan, khổ nhọc ở rất xa phía dưới ngọn đồi, nơi ánh đèn thành phố leo lét và những thanh âm ồn ào, náo nhiệt nín bặt giữa thinh không. Đôi bàn chân của họ lướt như băng trên những giai điệu trong sáng vô ngần của Someone In The Crowd và City of Stars.

Trường đoạn giả tưởng khiêu vũ giữa các vì sao của hai vũ công không chuyên- Ryan và Emma - làm thoả mãn người mê truyện cổ tích. Trong phút chốc, Los Angeles trở về đúng nghĩa thành phố của những thiên thần. Tình yêu, những rạo rực, say mê về cuộc đời vẫn vẹn nguyên qua lăng kính màu hồng đồng thời chắp cánh nâng bổng bộ đôi nhân vật vượt khỏi mặt đất. Bay bổng và phi lí, tác phẩm chứng minh tuổi trẻ và tình yêu là phép màu lung linh nhất mà tạo hoá đã ban cho mỗi người.

Poster "La La Land".

Không chỉ thuần túy làm nền cho câu chuyện, nhạc Jazz trong phim trở thành một nhân vật đặc biệt. Ngoài việc mạnh tay đưa vào cùng lúc một danh sách các thể loại từ Jazz cổ điển đến Jazz hiện đại, pha trộn ngẫu hứng cùng R&B, Pop và dàn nhạc điện tử, Damien Chazella tỏ ra khá tinh ý khi dựng lại bối cảnh khá hoàn hảo của những buổi biểu diễn nhạc Jazz chuẩn mực. Đó là những phòng trà ở tầng hầm thấp, tối và kín chơi thâu đêm suốt sáng. Đó là những nghệ sĩ da màu mập mạp thổi kèn hàng phút không mở mắt, trán đẫm mồ hôi. Đó là rượu tràn và khói thuốc mù mịt. Một khung cảnh vừa thân quen, vừa xúc động dễ làm người yêu nhạc nhớ đến thời của Louis Amstrong, hay bật cười khi nghĩ lại những cuộc vui sóng sánh tiếng kèn và những bản nhạc Jazz bất hủ trong On The Road (Trên đường) của Jack Kerouac.

Câu chuyện về Jazz đối với số đông sẽ dừng lại ở mối băn khoăn giữa đam mê và gánh nặng cuộc đời của chàng khờ đa tài. Nhưng đối với những người yêu nhạc Jazz, đó còn là niềm tiếc nuối khi nhìn thấy thứ âm nhạc đẹp đẽ, thuần khiết đang dần phai nhạt trong dòng xoáy thác lũ của âm nhạc hiện đại. Nhân vật nam chính của phim mang những tâm sự giống chàng nghệ sĩ nhạc Rock trong Only Lovers Left Alive (Jim Jarmusch), rằng anh cảm thấy đau lòng khi phải nghe thứ nhạc Rock hỗn độn của một thời đại khác. Ước mơ mở một câu lạc bộ nhạc Jazz của Seb không đơn giản chỉ là để nuôi dưỡng đam mê. Với Seb, đó còn là tham vọng của một kẻ tôn thờ Jazz cổ điển (pure Jazz).

Một cảnh phim trong đó Ryan Gosling và Emma Stone hòa mình vào không gian nhạc Jazz.

Ngoài ý tưởng về nhạc Jazz xuyên suốt, 70% thành công của La La Land là nhờ phần âm nhạc dẫn dắt tuyệt vời sợi dây cảm xúc từ đầu đến cuối bộ phim. Các ca khúc trong phim, không được biên tập lại trên nền nhạc có sẵn như trongWhiplash, đều do người bạn của đạo diễn - Justin Hurwitz - sáng tác và tuyển chọn theo mạch truyện và tình huống. Những trường đoạn nhạc kịch vì thế tự thân đều là các mẩu đối thoại âm thanh lôi cuốn. Các ca khúc như City of Stars, Someone In The Crowd, Another Day of Sun... được dàn dựng công phu không kém MV chuyên nghiệp của ca sĩ hay nhà sản xuất nào.

Emma Stone và Ryan Gosling vốn tuyệt vời trong Crazy, Stupid, Love nhưng lần này, cách họ sóng đôi vẫn sẽ khiến không ít diễn viên khác ghen tỵ. Khả năng biểu cảm gương mặt tốt cùng vũ đạo ngoài mong đợi, Emma Stone mang đến một Mia tràn trề sức sống trong từng bước nhảy, từng cú hất cằm, nhún vai theo điệu nhạc. Ryan Gosling dù có lịch lãm, điềm đạm một ngàn lần nữa vẫn không làm khán giả chán bởi vẻ tình tứ, ân cần trong từng ánh nhìn.

Cảnh nhảy trong đêm của cặp sao chính.

Trang phục và tạo hình thống nhất cũng tôn lên sự duyên dáng của bộ đôi dự đoán là đẹp nhất màn ảnh năm nay. Emma Stone tự nhiên, sinh động và tươi mới trong những chiếc sơ mi trắng kiểu cổ điển. Những chiếc đầm xoè đơn sắc để tung bay theo từng điệu vũ được thiết kế riêng khéo khoe phần vai và lưng gợi cảm của người đẹp. Trong khi đó, Ryan Gosling trung thành với những bộ suit lịch lãm, giúp làm cân bằng với bạn diễn khi họ nắm tay xoay vòng thể hiện các bước nhảy.

Bộ phim đi theo chu kỳ bốn mùa trong năm như vòng tuần hoàn yêu đương nhưng có lẽ phù hợp hơn để xem vào dịp Giáng Sinh. Bởi lẽ, khoảnh khắc hai “kẻ dại khờ” tìm thấy nhau dưới ánh đèn vàng, giữa mùa Giáng Sinh rộn ràng, ấm áp là khoảnh khắc đáng nhớ. Bất kể câu chuyện tình yêu của họ sau này có kết thúc thế nào, ngay lúc ấy, ở giữa đại lộ thênh thang của tuổi trẻ, họ đã yêu và được yêu theo cách thuần khiết và si mê.

Nếu như tác giả Mario Puzo của Bố già từng nói rằng những kẻ ngốc phải chết, phim của đạo diễn Damien Chazelle khẳng định những kẻ dại khờ được yêu.

La La Land (Những kẻ khờ mộng mơ) khởi chiếu ở Việt Nam từ 16/12.

Anh Mai