Thứ Ba, 28 tháng 2, 2012

Ăn trộm cầu may

Mới 7 giờ tối, tiếng trống, tiếng chiêng đã nổi lên từ đầu bản. Tiếng trống, chiêng đi đến đâu thì người từ các bản ùa ra nhập đoàn đi đến đấy để... đi ăn trộm.
Theo quan niệm, gia đình nào bị “trộm” viếng thăm nhiều và bị mất nhiều đồ thì năm đó gia đình ấy không may mắn.
Đến xã Mồ Sì San (Lai Châu), chúng tôi được nghe kể về tục ăn trộm cầu may của người Dao đỏ ở đây. Cụ Chin, trước đây làm Bí thư xã, giỏi chữ Dao cổ nức tiếng cả 8 xã biên giới Dào San (Phong Thổ - Lai Châu) trầm ngâm bảo: “Chẳng nhớ, chẳng biết nó có từ khi nào đâu, từ bé mình cũng đi ăn trộm rồi, khắc tự nó thế thôi. Ngày xưa ông cha làm thế, bây giờ cũng thế thôi”.

Kẻ trộm được phạt rượu
Cụ Chin kể, người Dao đỏ cứ vào đêm Rằm tháng Giêng là tập trung thành tốp, thành đàn đi ăn trộm. Cả xã, già, trẻ, gái, trai đều đi ăn trộm, không trừ một ai. Những thứ có thể ăn trộm được trong ngày rRm tháng Giêng này là: Cây hành, cây tỏi, thịt treo gác bếp và rượu.

Người nào càng ăn trộm được nhiều thì người đó năm tới càng may mắn, làm nương được mùa, đi rừng bắt được con thú to, chăn nuôi không bị dịch bệnh và gia đình mạnh khỏe. Gia đình nào bị “trộm” viếng thăm nhiều và bị mất nhiều đồ thì năm đó gia đình ấy không may mắn.

Theo lý của người Dao đỏ, vào cái đêm cả bản thành “thằng ăn trộm” và người “phòng chống ăn trộm ấy” nếu tên “ăn trộm” đang “hành nghề” mà bị gia đình phát hiện thì bị phạt uống một bát rượu. Còn nếu ăn trộm thành công, gia chủ phải mang “chiến lợi phẩm” đến nhà gia chủ để xin thưởng. Vật thưởng cho tên ăn trộm tài ba cũng chỉ là chai rượu hoặc miếng thịt sấy khô.
Cả bản đi ăn trộm

Đến hẹn, đúng 15 tháng Giêng, tôi cùng 2 phóng viên khác rủ nhau thành lập đoàn hành quân lên Mồ Sì San đi “ăn trộm”.

Khi trời vừa tắt nắng, chúng tôi đã thấy bà con gia cố lại tường rào vườn nhà mình. Có người còn kỹ tính, chặt cành đào trên rừng phủ kín luống hành, tỏi trong vườn nhà mình.

Thiếu úy Trần Mạnh Hà – Bộ đội biên phòng của Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải  -vui mừng bảo: “Sáng nay phải gọi thêm người tăng cường từ Đồn sang để gia cố lại tường rào vườn rau của Đội”.

Tôi nghi ngờ hỏi: “Vườn rau của Bộ đội biên phòng mà bà con cũng trộm à?”. Mạnh Hà phân bua: “Ăn trộm mà may mắn thì ai mà chả lấy, vả lại Đội cũng không muốn bị xui xẻo trong năm tới đâu. Tối nay anh em trong Đội cũng phải đi “trộm” kiếm cái may mắn mới được”.

300 người tấn công một vườn hành
Đêm rằm biên giới, trăng như treo trên đỉnh núi, lúc ẩn, lúc hiện. Những khối mù khổng lồ từ trên đỉnh Sì Lở Lầu bất chợt ùa xuống tạo nên một không gian sáng tối, hư hư, thực thực là một điều kiện lý tưởng để trộm hành nghề. Mới 7h tối, tiếng thanh la, tiếng trống, tiếng chiêng đã nổi lên từ đầu bản. Thì ra ông thầy cúng Tẩn Phủ Lèng đã thổi thanh la tập hợp bà con thành đoàn để bắt đầu đêm ăn trộm.

Tiếng thanh la, trống, chiêng đi đến đâu thì người từ các bản ùa ra nhập đoàn đi đến đấy. Trẻ em tạo thành một đội, thanh niên cũng tập hợp thành đội, người già cũng thành đội vừa đi vừa rì rụp bàn tán, lên kế hoạch để ăn trộm.
Thám thính vườn hành
Nhóm phóng viên chúng tôi cũng nhập vào một đội và mất hút trong rừng người hừng hực khí thế “ăn trộm”. Đoàn ăn trộm dừng lại nhà anh Lý Vần Khìn – Bưu tá xã. Tiếng thanh la, trông chiêng thổi mạnh như cảnh báo, gia đình anh Khìn đã hình thành thế trận phòng ngự. Hình như được phân công từ chiều, anh Khìn và đứa con trai lớn “phụ trách” bảo vệ rượu và thịt treo trong nhà, chị vợ và đứa con nhỏ phụ trách canh phòng vườn rau.
Bị bắt sẽ bị phạt rượu và xui xẻo cả năm
Thế nhưng, liền một lúc, tốp ăn trộm gồm hơn 300 người ùa vào nhà anh Khìn, người vào nhà tìm thịt, người ra vườn rau, mỗi người tiếp cận một cách khác nhau. Anh Khìn đã bắt được vài đối tượng “chôm chỉa” không thành. Từng chai rượu cứ thế được mở để thưởng, để phạt những tên trộm.

Chẳng biết, anh Khìn đã mất gì sau khi bị vài trăm tên “trộm” viếng thăm nhưng anh cười phớ lớ: “Nhà mình chỉ mất có hơn chục lít rượu thôi, được phạt người khác nhiều hơn là phải thưởng đấy, thế cũng là may mắn rồi…”.

Đâu đó trong đoàn có tiếng vang lên: “Nhà ông Tẩn Phu Nèng có vườn hành tốt lắm”, thế là đoàn ăn trộm chuyển hướng về nhà ông Nèng. Khi nghe thông tin, ông Nèng nhanh chóng tách đoàn ăn trộm, len đi lối tắt về nhà để bố trí phòng ngự.
Theo Bee.net.vn

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét