Danh thắng hang động Mùn Chung

Danh lam thắng cảnh hang - động Mùn Chung - theo cách gọi của tiếng địa phương có tên là Thẩm Hán, Huổi Loóng (Huổi có nghĩa là khe, Loóng có nghĩa khô, nóng) nằm trên 1 quả đồi có tên Pom Loi, tại bản Huổi Loóng, xã Mùn Chung, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên. Với vẻ đẹp nên thơ, kỳ vĩ, hang động Mùn Chung là điểm đến lý tưởng cho những ai thích khám phá vẻ đẹp thiên nhiên và những dấu ấn lịch sử hiện còn lưu giữ lại nơi đây. Hang được bài trí với núi non, sông nước hợp thành những khung cảnh, hình thù đẹp mắt. Hang dài khoảng 400m được uốn mình theo hình vòng cung, chia làm 2 ngăn. Qua cửa động là ngăn đầu tiên, khi đặt chân tới đây du khách sẽ bị cuốn hút bởi các khối đá lớn, nhỏ mang dáng dấp, hình thù nhiều loài vật khiến người xem thoả sức liên tưởng trước sự sắp đặt của thiên nhiên. Trần động có nhiều nhũ thạch lấp lánh màu trắng ngà, màu vàng, các măng nhũ đâm từ trần động xuống với nhiều hình thù kỳ lạ khiến cho du khách vừa tò mò suy đoán, khám phá, vừa thưởng thức không khí mát mẻ. Nhiệt độ trong hang luôn ở mức 20 - 210C, chỉ đứng trước cửa hang chúng ta cũng có thể cảm nhận được từng luồng hơi mát lạnh từ dưới động thổi ngược lên. Trong hang có nhiều ngách to, ngách nhỏ dễ khiến du khách có cảm giác như đang lạc vào một ma trận. Để đi tiếp vào ngăn thứ 2, du khách phải đi qua suối, men theo nhiều tảng đá to, cao, gồ ghề. Ngăn này có nhiều phiến đá bằng phẳng giống như những chiếc giường có thể chứa được hàng chục người nằm, vách động đá tựa như những bức tượng phật tọa lạc từ thấp đến cao. Đặc biệt trong ngăn thứ 2 này có khe suối sâu bốc hơi nóng do dồn nén áp suất tạo cho du khách cảm giác thư giãn trong làn hơi nóng. Để xuống được suối du khách phải đi qua một đoạn đường khó và khi xuống đây du khách có thể vừa ngắm cảnh đẹp của hang động, vừa ngồi câu cá thư giãn. Dưới suối là cả một thế giới muôn màu, muôn vẻ sống động của các thạch sinh đã hàng triệu năm hóa đá. Càng vào sâu thạch nhũ càng đa dạng mang nhiều hình thù, dáng vẻ tinh tế đến từng đường nét. Theo thông tin của một số nghệ nhân trung, cao tuổi cho biết ngày xưa hang Mùn Chung dài chừng 5 km nhưng do sức tàn phá của bom đạn nên hang đã bị sạt lở nhiều. Thắng cảnh hang động Mùn Chung là sự kết hợp hài hòa của thiên nhiên tạo ra, đây là một điểm tham quan du lịch đầy hấp dẫn, thú vị. Du khách đến đây ngoài  khám phá vẻ đẹp thơ mộng  của hang động còn có thể thưởng thức các sản vật của rừng: Măng, rau, thịt dúi, thịt gà thuốc, thịt dê, ngựa, cá... các điệu múa đặc sắc, các lễ hội truyền thống mang đậm chất nhân văn, văn hóa dân tộc.     Không chỉ là danh lam thắng cảnh làm say đắm lòng người, hang động Mùn Chung còn trở nên nổi tiếng và chinh phục được tình cảm của du khách bởi nó gắn liền với công cuộc dựng nước và giữ nước của dân tộc. Đây là nơi ở, sinh hoạt của những người dân đi sơ tán cách mạng cùng các đồng chí công nhân giao thông đội 10 thuộc đoạn Quản lý Đường bộ 2 tỉnh Lai Châu (nay là tỉnh Điện Biên). Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, các đồng chí công nhân giao thông có trách nhiệm đảm bảo giao thông từ Tuần Giáo đến Thị xã Lai Châu (cũ) trong suốt những năm 1963 - 1965. Vì vậy hang động Mùn Chung chứa đựng trong mình nhiều giá trị lịch sử văn hoá giàu ý nghĩa. Hiện nay Sở VHTT& DL đang trình UBND tỉnh Điện Biên hồ sơ di tích Danh lam thắng cảnh hang động Mùn Chung đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh. Hi vọng sau khi xếp hạng, ngành văn hóa, thể thao và du lịch cùng địa phương sẽ có kế hoạch bảo tồn, gìn giữ, kết hợp với khai thác các giá trị để Mùn Chung thực sự trở thành một trong những điểm du lịch quan trọng của Tuần Giáo thu hút du khách, góp phần phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương. Bài, ảnh: Thanh Tâm Bảo tàng tỉnh