Cận cảnh nghề làm bánh tẻ Hưng Yên

Ai từng ăn bánh răng bừa (hay còn gọi là bánh tẻ), một thứ quà quê nổi tiếng của thị trấn Văn Giang – Hưng Yên, sẽ không thể nào quên được vị ngọt từ thịt, mùi thơm của hành, cái giòn của mộc nhĩ và sự dẻo thơm của bột bánh.

Nguyên liệu làm bánh rất đơn giản, gồm gạo tẻ thơm, dẻo và nhân gồm thịt lợn, mộc nhĩ, hành khô, bánh được gói bằng lá dong. Tuy nhiên để có được những chiếc bánh thơm ngon thì không phải chuyện dễ dàng, nó đòi hỏi kinh nghiệm, sự khéo léo trong các công đoạn mà quan trọng nhất là ráo bột.

Gạo tẻ thơm sau khi ngâm 3-4 tiếng thì đem xay với nước vôi trong. Sau đó cho lên bếp đun và quấy đều tay với lửa nhỏ cho bột chín khoảng 50%, trong khi quấy cho vào bột một chút muối và mì chính. Đến khi bột hơi quánh, quấy thấy nặng tay là được.

Khi bắc bột ra dùng máy đánh nhuyễn lại bột cho bột không bị vón cục. Đây là công đoạn quan trọng nhất quyết định chiếc bánh có ngon hay không, bột non hoặc già quá bánh đều không ngon. Cho bột lên mâm để khoảng 30-40 phút cho bột ráo và nguội bớt trước khi làm bánh.

Tiếp theo là công đoạn chia bột. Dùng thìa xúc những phần bột lên lá dong chờ cho nhân.

Nhân bánh gồm thịt lợn ba chỉ thái hạt lựu xào với mỡ, mộc nhĩ ngâm nở mềm rồi thái nhỏ xào chín, hành khô thái nhỏ rồi phi thơm. Tất cả cho vào trộn đều và đảo lại với hạt nêm, gia vị, hạt tiêu.

Bánh cho nhân xong thì lót thêm 1 chiếc lá dong và gói lại để khi luộc bánh lá không bị rách. Chiếc bánh đẹp đòi hỏi sự khéo léo của người thợ làm bánh. Gói bánh sao cho hai đầu bánh thuôn dài, phần giữa gồ lên để chiếc bánh giống với cái răng bừa.

Ngày xưa khi còn làm ăn nhỏ lẻ, người dân thường lấy dây chuối để buộc bánh. Ngày nay, nhiều nhà mở rộng quy mô nên việc buộc bánh đã dùng dây lynon để bánh vừa đẹp, nhanh và làm được nhiều.

Bánh gói xong có thể đem luộc hoặc hấp cách thủy giống như xôi. Phần bột bánh chín và nở ra làm cho chiếc bánh căng mọng, bóng bảy trông rất hấp dẫn.

Bánh răng bừa được dùng trong những giày giỗ tết, đám cưới hỏi, ma chay, tiệc tùng… Bánh ăn dai, giòn, thơm, có màu xanh của lá hấp dẫn, béo mà không ngậy vì bột bánh làm từ gạo tẻ. Bánh răng bừa khi ăn chấm với tương ớt hoặc nước mắm ớt, tương Bần Hưng Yên tùy sở thích của từng người.

Phương Lam