“Gỏi cá mè, đè cá chép”

yeudulich (tổng hợp)

• 
  

Cá mè quả là tanh thật, ấy vậy mà cá mè lại là loài cá được chọn để làm món gỏi ở rất nhiều làng quê miền Bắc như Bắc Giang, Thái Nguyên...

Món gỏi cá mè dân dã đậm chất quê lại vừa kinh tế bởi cá mè hiện nay giá rẻ hơn so với các loại thực phẩm khác nên đã trở thành món khoái khẩu gia truyền của dân sành nhậu.

Gỏi cá mè là món ăn đặc sản của nhiều vùng quê miền Bắc.

Chế biến món gỏi cá mè không hề đơn giản. Để làm món gỏi ngon, người ta phải chú ý từ khâu bắt cá. Cá mè lên khỏi mặt ao là chết ngay. Do vậy người ta phải móc mang cá để máu cá chảy ra, xoa đều toàn thân con cá để cá tươi hơn. Chọn cá để làm gỏi nên chọn con nặng chừng 1-2 kg. Không nên chọn con to quá mà nhỏ quá thì thịt cá sẽ nhão, không chắc.

Không nên chọn cá mè quá to để làm gỏi.

Món gỏi cá mè chỉ dùng hai bên thăn cá sau đó dùng giấy thấm thật khô, rồi dùng dao sắc nạng mỏng theo chiều vát cho to bản. Dùng gừng già giã nhỏ cho vào một cái tô to cùng với thịt cá mè, cho thêm một ly rượu trắng 45-50 độ và ít tiêu vào trộn đều, đậy nắp lại khoảng chừng 30-40 phút.

Vớt thịt cá đã được ướp ra một cái rổ cho ráo nước, thấy những lát cá ngã sang màu trắng pha lẫn với những tia màu hồng nhạt, các mép thịt cá quăn lên như vừa được nhúng vào nước sôi là món gỏi đã "chín". Ta vớt ra để ráo nước, mặt miếng cá đã se se thì ướp thính, xếp cẩn thận các miếng cá thính ra đĩa  lau thật khô.

Công đoạn chế biến cá cần tỉ mỉ, tuy nhiên, món gỏi cá này có thành công hay không lại phụ thuộc rất nhiều vào món nước chấm. Nước chấm gỏi được làm từ thịt con cá chép đực nặng khoảng 0,5 kg, cắt khúc, ướp riềng, nghệ, cà chua và bột ngọt, tiêu, hành, đun nhỏ lửa.

Khi cá chín vớt ra vứt bỏ hết xương, đánh tơi toàn bộ thịt cá rồi nghiền nhỏ ra lọc qua chiếc rổ thưa, sau đó đổ vào xong đun lại cho sôi, nhắc xuống cho thêm lạc rang (đậu phộng) giã nhỏ trộn thành một thứ nước sền sệt màu vàng tươi có mùi thơm béo ngậy.

Ăn gỏi cá mè không thể thiếu các loại rau thơm làm gia vị như: lá đinh lăng, lá sung, lá cây mưng (cây lộc vừng), lá diếp cá, lá ngò tàu, lá ổi, lá mơ… Có nơi còn thêm vài quả sung ăn cùng.

Gỏi cá mè không thể thiếu các loại rau thơm làm gia vị.

Khi ăn, dùng bánh đa nem xếp lên các loại rau thơm tùy thích, gắp cá đặt lên rau thơm cuốn lại, chấm nước cốt cá và thưởng thức. Miếng gỏi trộn lẫn với rau thơm, gia vị, quyện với nước chấm bùi béo ngậy. Nhai chầm chậm thịt gỏi ngấm vào chân răng ngọt dần, ngọt dần, nhấm thêm chút rượu đế tạo nên vị bùi, cay, nồng, béo ngậy cho món gỏi cá.

Bạn có thể thưởng thức món gỏi cá mè này tại Hiệp Hòa (Bắc Giang).