Tam giác sắt - Niềm tự hào của quân dân miền Nam anh hùng

Vừa qua, tại xã An Tây, huyện Bến Cát, tỉnh Bình Dương, Sở Văn hóa Thể Thao và Du lịch Bình Dương đã tổ chức khởi công xây dựng phần mỹ thuật tượng đài thuộc khu di tích Địa đạo Tam Giác Sắt.

Mãi sau 8 năm, đề án đầu tư xây dựng khu di tích Địa đạo Tam Giác Sắt, (được công nhận di tích quốc gia năm 1996) trên diện tích 17,7ha đất với tổng vốn hơn 225 tỷ đồng mới được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt. Công trình gồm 3 phần chính là xây dựng dân dụng; hạ tầng kỹ thuật và mỹ thuật. Dự kiến công trình sẽ hoàn thành toàn bộ vào năm 2012. Địa danh Tam Giác Sắt là niềm tự hào của quân dân miền Nam anh hùng. Tuy nhiên, cái tên Tam Giác Sắt (Iron Trianggle) lại do chính quân viễn chinh Mỹ đặt để chỉ một vùng đất mà trung tâm của nó hiện trên bản đồ thành một hình tam giác với các đỉnh là: thị tứ Bến Súc, thị trấn Bến Cát và một điểm trên sông Thị Tính (gần chỗ gặp sông Sài Gòn). Nó bao trùm phần đất liền nhau của 3 huyện Củ Chi - Bến Cát - Trảng Bàng, cách sông Sài Gòn từ 30 – 50km về phía Bắc - Tây Bắc, ở vị trí trung gian giữa 2 chiến khu lớn của miền Đông Nam bộ là: Chiến khu D và Dương Minh Châu. Riêng trên địa phận huyện Bến Cát (tỉnh Bình Dương): Tam Giác Sắt nằm trên vùng đất 3 xã An Điền, An Tây và Phú An thuộc khu vực phía Tây Nam huyện Bến Cát, nên thường được gọi là Địa đạo Tây Nam Bến Cát. Nơi đây từng là căn cứ của Huyện ủy Bến Cát, Tỉnh ủy Thủ Dầu Một, đặc khu Sài Gòn - Chợ Lớn... Từ năm 1960 (bắt đầu từ kế hoạch Staley -Taylor) đến cuối năm 1964, Mỹ - ngụy đã thực hiện nhiều cuộc hành quân càn quét vào địa bàn Tam Giác Sắt. Từ đó, Tam Giác Sắt trở thành chiến trường của những cuộc đọ sức quyết liệt nhất. Nó đã sản sinh ra “Củ Chi đất thép thần đồng” - Quê hương của địa đạo. Thế nhưng tất cả các cuộc tấn công đều không thể đánh bật được những người lính kiên trung ra khỏi mảnh đất này. Với hệ thống địa đạo nối liền 3 xã dài khoảng 70km, những trận đánh chìm tàu giặc trên sông Sài Gòn, những trận đánh từ ô ụ, địa đạo chiến đấu diệt hàng trăm tên Mỹ ngụy, phá hủy xe tăng, xe bọc thép của địch bằng vũ khí tự tạo... làm cho đội quân viễn chinh Mỹ phải khiếp sợ mỗi khi đặt chân đến vùng đất lửa này. Không tấn công được bằng bộ binh nên ngày 18/6/1965, lần đầu tiên trong chiến tranh Việt Nam, chính quyền ngụy sử dụng 27 máy bay B52 xuất kích từ đảo Guam, rải bom xuống ấp Bờ Cảng và Trảng Lớn (xã Long Nguyên, huyện Bến Cát)... Sau nhiều lần đánh, quân dân du kích Tam Giác Sắt đã loại khỏi vòng chiến hơn 3.000 tên địch. Chiến công này khẳng định bao nhiêu cố gắng của quân ngụy và quân Mỹ đều thất bại, vì lực lượng cách mạng có chỗ dựa của lòng dân, họ có thế trận của chiến tranh nhân dân Việt Nam mà địa đạo là một trong những sáng tạo độc đáo của nhân dân 3 xã Tây Nam Bến Cát, trong  cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược.

Nguyễn Hùng Sơn