Theo báo Quảng Ninh
Không biết ai đã đặt tên cho thứ cá biển khô ấy là cá
một nắng, tên nghe thật đẹp, thật thi vị. Còn có một tên khác: cá héo, nghe
không hay nhưng dễ hiểu, nhiều người dùng.
Bạn vào chợ, đến dãy hàng cá hỏi mua cá một nắng không ai
không sẵn lòng chỉ cho bạn. Nhưng hình ảnh nhất, cũng dễ bắt gặp nơi phường phố
như Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí... những người phụ nữ tần tảo, đầu đội một cái
mẹt, ngước nhìn, thấy trên rìa vành mẹt những cái đuôi cá xinh xinh chìa ra đều
tăm tắp, ấy là mẹt bày cá một nắng họ đang đội đi rao bán.
Đó là thứ cá biển phơi chưa thật khô, có nhiều loại: cá thu, cá
phèn, cá uốp, cá mối, cá bơn, cá ghim v.v. mỗi loại có vị ngon riêng và tuỳ giá
bán, ở nhà hàng người ta hay mời bạn cá thu, ở nhà tôi hôm thì mua thứ này, lúc
lại mua loại khác, đổi vị. Khó có thể so sánh loại cá nào ngon hơn cá nào, song
người ta thích ăn nhất là cá thu một nắng.
Chị Linh, bán hàng nước ở gần nhà tôi, thỉnh thoảng có thì
giờ rỗi chị cũng làm cá một nắng, để nhà ăn, nhưng cái chính để đi làm quà. Chị
bảo về quê vùng nước ngọt mà có mớ cá một nắng chia cho mỗi gia đình thưởng thức
một hai bữa thì không có thứ quà nào ở Hạ Long thơm thảo bằng. "Cá phải mua đúng
của Chã (ngư dân dưới thuyền gánh, đội lên bán).
Cá thu một nắng được rất nhiều khách du lịch lựa chọn mua khi tới vùng đất Mỏ.
Mua cả mớ. Làm sạch, bổ dọc thân cá phía lưng, bỏ hết ruột,
rửa sạch; sau đó cho cá vào nước muối hoà đậm đặc ngâm chừng 15 - 20 phút (không
ngâm lâu quá cá sẽ bị mặn), vớt ra xả lại nước rồi đem phơi, được nắng, chịu khó
trở đều, cá khô đến độ 60 - 70% là được.
Muốn ngon hơn và tránh ruồi thì khi cá đã làm sạch, ngâm nước
muối, xả nước... vớt ra để ráo cho chút mỳ chính vào xóc đều rồi mới đem phơi".
Chị Linh bảo cách làm cá một nắng như vậy.
Những hôm mưa dầm gió bấc hay khi trời se lạnh mà ăn cá một
nắng rán nóng với cơm vừa chín tới thì "tuyệt cú mèo". Bữa cơm có cá một nắng,
có rau muống luộc, nước rau muống đánh chua, hẳn là đã thịnh soạn. Các loại canh
khác cũng luôn hợp với cá một nắng.
Cá một nắng còn để ăn với cháo trắng, để làm thức nhắm (chẳng
hạn với cá ghim, xé nhỏ, rán chín rồi trộn với tỏi băm nhỏ, chút ớt bột khô,
chút đường đảo đều). Một bữa tiệc người vùng vịnh Hạ Long đãi bạn phương xa, sau
khi thoả thuê thù tạc, kết thường là ăn cơm với cá một nắng, với canh hà nấu
chua... thực khách sẽ cảm thấy no nê, thoả mãn.
Bạn đã thưởng thức cá một nắng, bạn thấy thế nào? Tôi thì
thấy cá một nắng có chút muối đậm đà, phơi chưa thật khô, hay nói cách khác
"thao tác phơi" chỉ là quá trình rút bớt nước, cho bay bớt mùi tanh, cá còn ốt
ết, đang ở dạng cá tái (cau phơi tái, gái đoạn tang)... nên khi thưởng thức, bên
cạnh ta vẫn cảm nhận được độ tươi ngon của cá tươi đồng thời còn thấy hương vị
của cá khô và hương vị của trời đất thông qua ánh nắng vàng rực rỡ thấm đượm vào
từng thớ thịt nơi mình cá.
Nên cá một nắng như trở thành một loài cá đặc biệt do đó mà
cũng trở thành một món ăn đặc biệt, rất được người vùng ven vịnh Hạ Long ưa
chuộng.
Thậm chí cá một nắng như trở thành vị thuốc quý để chữa... xót
ruột, khi mà bạn tôi về đến nhà tôi kêu ca: Mấy hôm nay rượu chè nhiều quá, xót
ruột quá rồi. Ông làm ơn đãi tôi một bữa cá một nắng và rau, thì tôi đội ơn ông
lắm lắm! Cơm chín tới, cá một nắng rán nóng, rau muống luộc và nước rau muống
luộc đánh dấm sấu... Bạn tôi cơm nước xong bỗng bảo buồn ngủ. Và mới đặt mình
đấy mà tiếng ngáy đã vang khắp nhà.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét