Bánh dừa Giồng Luông ngon nức tiếng

Chiếc bánh của người nghèo

Các cụ cao niên tại Thạnh Phú cũng không nhớ rõ bánh dừa Giồng Luông được làm từ khi nào nhưng họ khẳng định nguồn gốc bánh xuất phát ở ấp Vĩnh Bắc (xã Đại Điền). Theo đó, khoảng năm 1900, một số gia đình nghèo tập trung về ấp Vĩnh Bắc sinh sống.

Do đây là vùng đất ven sông Hàm Luông, lại không có đê bao ngăn mặn nên chỉ có một số loại cây hoang dại, dừa nước và vông đồng sống được. Khi đến đây, đàn ông trong các gia đình nghèo đi làm thuê cho những gia đình giàu có, còn phụ nữ thì mò cua bắt ốc.

Vào một tết nọ, những người chồng được chủ tặng bánh tét nên các chị mang ra gốc vông đồng thưởng thức. Bỗng một chị lóe lên ý tưởng làm những cái bánh tét thu nhỏ để chồng ăn vững bụng trong những buổi làm đồng thuê. Tuy nhiên, cả cánh đồng bạc màu không có chuối để lấy lá nên các chị thử dùng cờ bắp (phần đọt non của cây dừa nước) lấy lá quấn nòng (gói) bánh. Từ đó, bánh dừa xứ Vĩnh Bắc (hay bánh dừa Giồng Luông) ra đời.

Bánh dừa Giồng Luông hiện cung không đủ cầu - Ảnh: Tự Đồng

Ông Lê Văn Trung, Bí thư Đảng ủy xã Đại Điền, cho biết tuy bánh dừa ai ăn cũng khen nhưng do một thời gian dài đò ngang cách trở nên dân Vĩnh Bắc không mang bánh đi xa được, chủ yếu làm đủ ăn trong gia đình và bán cho hàng xóm. Theo thời gian, chợ Giồng Luông dần trở thành trung tâm buôn bán của khu vực nên bánh dừa trứ danh này đã theo chân các lái buôn đi khắp Nam bộ.

Quyết đưa bánh đi xa

Bánh dừa Giồng Luông nổi tiếng hơn trăm năm qua bởi sắc vàng óng cuộn thếp vòng xoắn ốc của lớp vỏ, hương vị ngọt béo, dẻo thơm của nếp. Bây giờ, không chỉ những người con ở Thạnh Phú mà khách du lịch đến đây ai cũng tìm mua cho bằng được bánh dừa Giồng Luông để thưởng thức và mang về làm quà.

Bà Nguyễn Thị Thêm (51 tuổi, ở ấp Vĩnh Bắc) cho biết để có chiếc bánh dừa ngon, nếp được bà gút 3 lần, đợi cho ráo rồi ngâm với nước vừa để nếp mềm nở, sau đó dùng dừa khô băm nhuyễn, trộn thêm muối, đường vào nếp. Trong lúc đó, chồng bà tách đọt dừa nước ra, lấy từng cọng lá róc bỏ phần gân, phần gần lá được chẻ làm đôi dùng để buộc thân bánh.

Nhân bánh dừa rất đa dạng, gồm chuối, đậu xanh, hoặc có những chiếc bánh chỉ có nếp và dừa. Để làm được nhân chuối thơm ngon cần phải chọn chuối xiêm vừa chín tới, cắt đôi theo chiều dọc (trái nhỏ thì để nguyên) sau đó ướp thêm đường. Đối với nhân đậu phải dùng đậu xanh bỏ vỏ, nấu chín cho đến khi nhuyễn và sánh đặc.

Chuẩn bị từng khâu tỉ mỉ nhưng công đoạn khó nhất và tạo sự hoàn hảo cho chiếc bánh chính là khâu quấn nòng sao cho đều đặn từng vân lá. Sau khi quấn nòng phải nhanh chóng cho nguyên liệu bánh vào nếu không các vân lá co lại tạo lỗ hở nước sẽ tràn vào lõi bánh. “Công việc không nặng nhọc nhưng phải kỹ lưỡng, chỉ cần ẩu một khâu sẽ dẫn tới cái bánh không còn là bánh dừa Giồng Luông. Vì vậy, dù quần quật suốt ngày nhưng vợ chồng tôi cùng với thằng con trai chỉ làm được khoảng 400 cái bánh”, bà Thêm nói.

Bây giờ, bánh dừa Giồng Luông nổi tiếng khắp nơi nhưng do giá thấp (2.500 đồng/cái) nên chỉ còn một số gia đình như bà Thêm, bà Em, ông Bé Tư theo nghề dưới dạng cha truyền con nối. “Như gia đình tôi 3 người làm rất cực nhưng lời mỗi ngày chỉ khoảng 300.000 đồng. Do đó con gái tôi thà đi Tiền Giang làm công nhân chứ nhất quyết không chịu theo nghề”, bà Thêm nói.

Tuy nhiên, theo ông Đào Công Thương, Phó chủ tịch UBND H.Thạnh Phú, qua khảo sát gần đây cho thấy nhu cầu của khách hàng đối với bánh dừa Giồng Luông khá lớn nhưng không đủ nguồn cung. “Vì vậy, chúng tôi sẽ tập hợp những người nghèo không có nghề nghiệp tại 3 xã Đại Điền, Phú Khánh, Tân Phong tổ chức cho họ làm ăn kiểu hợp tác xã.

Trong đó, tạo điều kiện cho một bộ phận học nghề ở nhà làm bánh, bộ phận còn lại sẽ chia nhóm đi bỏ mối và bán tại các điểm du lịch. Đồng thời nhờ Sở KH-CN hỗ trợ kỹ thuật nâng thời gian bảo quản bánh từ 4 lên 7 ngày để tiện cho việc đưa bánh đi xa”, ông Thương nói

Tự Đồng

Bánh lá dừa - món quà đi cùng ký ức người miền Tây

 Theo Ngoisao.net 

Miếng nếp dẻo béo thơm cùng nước cốt dừa nằm trong nhánh lá cuốn tròn như chiếc lò xo của bánh lá dừa in đậm ký ức tuổi thơ của nhiều người miền Tây.

Không biết từ khi nào, cùng với bánh tét, bánh ít, bánh ú, bánh lá dừa của người miền Tây đã trở nên quen thuộc trong từng bữa ăn. Không quá cầu kỳ, song bánh lá dừa lại làm vừa lòng người ăn bởi sự hòa quyện tuyệt vời của nhiều nguyên liệu.

Ở miền Tây, bánh lá dừa có mặt ở nhiều tỉnh từ Long An, Tiền Giang, kéo dài cho đến miệt Trà Vinh, Sóc Trăng, nhưng Bến Tre mới chính là thủ phủ của chiếc bánh có lớp vỏ làm từ cánh lá dừa.

Trước khi gói, lá dừa được vuốt tỉa thành ống, nếp vo sạch trộn với đậu đen, cơm dừa tươi, nước cốt dừa, cứ thế mà cho vào bên trong. Bánh lá dừa thường được gói nhân đậu xanh như bánh chưng, bánh tét, ngoài ra để đổi vị, người miền Tây còn dùng chuối sứ để làm nhân.

Ngoài lá dừa thì trái dừa khô là nguyên liệu không thể thiếu. Để bánh lá dừa thơm và béo, dừa khô được nạo nhuyễn trộn vào hạt nếp trước khi gói. Nước cốt dừa cũng được hòa cùng để tạo độ bóng sáng cho chiếc bánh sau khi nấu chín.

Để chiếc bánh ngon, người làm bánh cần khéo léo trong việc cho nếp vào bên trong cuốn lá dừa. Nếp nén chặt tay sẽ khiến bánh khô cứng. Nếp nén lỏng tay khiến bánh dễ bị rời. Ngoài ra muốn bánh ngon thì phải chọn loại nếp thật dẻo thơm.

Dây nilon hoặc dây chẻ nhỏ từ gân lá chính là dụng cụ dùng để buộc chiếc bánh sau khi đã gói kín. Người gói thường cắn một đầu dây, tay giữ chặt các nuột dây, cột thật chặt.

Bánh trước khi vào lò được cột chặt thành từng chùm. Mỗi chiếc bánh dài gần gang tay, to bằng quả dưa leo, bánh chuối cột dây xanh, nhân đậu cột dây vàng để dễ phân biệt.

Bánh gói xong được cho vào nồi, đun bằng bếp củi hoặc gáo dừa. Việc nấu chín mất hơn một giờ đồng hồ. Chưa kịp mở nắp, chỉ cần đi qua nồi bánh đang nấu đã đủ ngửi được mùi thơm của lá dừa, của bếp và mùi nước cốt dừa.

Bánh lá dừa sau khi nấu được vớt ra treo cho ráo nước. Do được gói kín, bánh có thể để lâu được 2-3 ngày mà không bị hỏng.

Với giá bán (5.000 đồng/cái), bánh lá dừa miền Tây nói chung và Bến Tre nói riêng đã trở thành món quà quê bình dân dễ mua, dễ ăn mà lại ngon. Không chỉ được bày bán, bánh lá dừa còn được làm tại nhà. Cứ thấy thèm thèm là lũ trẻ theo tía má đi chặt tàu lá dừa về làm vỏ bánh, rồi ngâm nếp ngâm đậu, soạn cái nồi thật to bắc lên bếp chuẩn bị ngồi chờ. Từ những kỷ niệm đẹp của thời thơ ấu, bánh lá dừa đã trở thành món ăn của ký ức của rất nhiều người con miền Tây.