Mộc Châu & những món ngon khó quên

(Dulich - Thethaovanhoa.vn) - Cao nguyên Mộc Châu không chỉ hấp dẫn du khách với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu ôn hòa mà còn bởi những món ăn tươi ngon, đặc sắc của địa phương. Nếu một lần được nếm thử hương vị của những món ngon tại nơi đây, bạn chắc chắn sẽ khó lòng quên được chuyến du lịch Mộc Châu đáng nhớ.

Thịt trâu gác bếp

Thịt trâu gác bếp là món ăn truyền thống của người Thái đen sinh sống ở vùng núi phía Bắc trong đó có Mộc Châu. Món ăn này thường xuất hiện trong những mâm cỗ ngày lễ, tết hay dịp đặc biệt nhưng ngày nay, nó đã trở thành thương hiệu của địa phương và được sử dụng thường xuyên. Trâu, bò ở đây do được chăn thả tự do, khí hậu mát mẻ và nguồn thức ăn dồi dào nên thớ thịt rất săn chắc, khi ăn cho vị ngọt tự nhiên. 

Sau khi lóc thịt trâu thành từng miếng dài thái kiểu con chì rồi ướp với một số gia vị như mắc khén, ớt, gừng và chút muối.Sau đó người Thái đem treo những miếng thịt lên gác bếp, để cho chúng chín tự nhiên bằng sức nóng của khói bếp chứ không nấu chín. Thời gian để có thể thưởng thức thịt trâu gác bếp vì thế cũng khá lâu.

Thịt trâu gác bếp có mùi của khói nhưng không gây khó chịu. Miếng thịt chín từ từ bằng hơi nóng của khói, bên ngoài màu đen nhưng bên trong lại hồng và ăn rất ngọt. Món ăn này thường được sử dụng như mồi nhậu khi uống rượu nhưng nay đã góp mặt trong các bữa ăn chính như một phần không thể thiếu khi mọi người đi du lịch Mộc Châu.

Bê chao

Cao nguyên Mộc Châu nổi tiếng với những đàn bò sữa và cả bò lấy thịt. Bò chưa trưởng thành, khi còn nhỏ được gọi là bê. Bê cái thì sẽ được giữ lại để sinh sản; bê đực khi không có nhiệm vụ duy trì giống sẽ bị loại ra để làm thực phẩm. Người dân Mộc Châu đã chế biến chúng thành món bê chao ngon lành và giàu dinh dưỡng.

Bê chao ngon nhất khi được chế biến từ những chú bê còn non, mới được sinh ra và còn bú sữa mẹ. Khi đó thịt bê càng ngọt, mềm và thơm trong khi miếng bì lại giòn. Thịt bê được thái nhỏ, tẩm ướp gia vị, xả, gừng rồi đem chao qua trong dầu sôi. Khi nấu phải để lửa to để thịt bê chín đều và không ngấm mỡ. Thịt bê vàng ươm, ngọt thơm khó tả. Miếng bì lốm đốm phồng ăn giòn nhưng không phải giòn rụm mà vẫn còn chút dai vừa phải. Mùi gừng xả thơm nồng khiến người ta không khỏi xuýt xoa.

Nậm pịa

Nậm pịa là món ăn đặc trưng của người Thái. Món ăn này được chế biến từ tiết bò hoặc tiết dê để đông, cuống tim, dạ dày và đuôi bò. Trong tiếng Thái, “nậm” là “canh”, “pịa” chính là thứ dịch sền sệt trong ruột non của bò. Người ta chọn một đoạn ruột non của con bò để lấy pịa, đổ vào đun cùng nước ninh lục phủ ngũ tạng. Các gia vị như mắc khén, rau thơm, mùi tàu, tỏi, ớt, tiêu… cũng được băm nhỏ và đun sôi cùng pịa. Nồi pịa đun sôi trên bếp đến khi nào chúng sánh lại thì bắc ra và thưởng thức.

Món ăn thoạt đầu không dễ dàng gì với những du khách phương xa bởi mùi hơi khó chịu của nó. Tuy nhiên, chỉ cần vượt qua thử thách ấy, bạn sẽ cảm nhận được hương vị tươi ngon, đậm đà của nậm pịa. Giữa cái lạnh se sắt của vùng cao nguyên, thưởng thức một bát nậm pịa nồng ấm sẽ khiến bạn cảm thấy vô cùng thích thú.

Ốc đá Suối Bàng

Ốc đá Suối Bàng thường xuất hiện vào mùa mưa, vùi mình trong những nơi ẩm ướt. Khác với ốc bươu vàng hay ốc nhồi, ốc đá Suối Bàng phát triển chiều ngang, mình dẹp và có miệng loe ra màu trắng sữa. Thịt ốc không chỉ ngọt, chắc, giòn mà còn có hương vị của cỏ cây, lá rừng. Loại ốc này khá nhớt, người dân địa phương thường ít khi xào mà ngâm cho chúng nhả bớt dịch nhớt rồi đem luộc cùng xả ớt. Ốc chấm kèm nước mắm chua ngọt tỏi ớt, hương vị mà nhắc tới thôi cũng khiến người ta phải ứa nước miếng.

Cơm lam người Thái

Cơm lam là món ăn đặc trưng của vùng núi Tây Bắc, đặc biệt là những nơi có người Thái sinh sống như Mộc Châu. Cơm lam được làm từ nếp nương, loại gạo mẩy bóng, tròn hạt và rất thơm. Sau khi ủ gạo nếp qua đêm với một lượng nước vừa phải trong ống tre được bịt nút hai đầu; người ta đem chúng nướng trên bếp củi cho đến khi ống tre cháy sém và nghe mùi thơm lan tỏa. Để thưởng thức, người ta phải chẻ ống cơm ra thành nhiều mảnh, chẻ sao cho khéo, ống tre không vỡ vụn mà trông như một bông hoa bung nở. Cơm lam ngon hơn khi ăn cùng muối vừng. Đặc biệt trong bốn mùa, mùa thu đông là cơm lam ngon nhất bởi gạo vừa được thu hoạch, tre nứa độ ấy cũng mới phát triển.

Cá suối Mộc Châu

Cá suối ở Mộc Châu thường khá nhỏ nhưng lại tươi ngon, không có mùi tanh. Cá được mổ, loại bỏ hết phần ruột, làm sạch, ướp với mắc khén, muối, ớt và nướng trên than củi tới khi chín vàng đều. Cá suối nướng thơm ngon, giòn rụm và có thể ăn được cả xương. Món ăn này hấp dẫn hơn khi được dùng nóng và ăn kèm muối ớt.

Pa pỉnh tộp (Cá nướng giập)

Pa pỉnh tộp là một trong những món ăn đặc sắc nhất của ẩm thực người Thái. “Pa pỉnh tộp” là cách gọi món cá nướng giập của họ. Cá được dùng phải là những loại cá nước ngọt như: chép, trắm, trôi…nuôi trong ao sạch hay sông hồ. Cá được mổ dọc sống lưng, loại bỏ mật nhưng vẫn để nguyên nội tạng. Sau đó người ta nhồi vào bụng cá các loại gia vị, rau thơm như: rau húng, hành tươi, xả ớt, mắc khén, gừng…Khi gia vị ngấm đều, họ luồn một đoạn tre qua miệng cá rồi đem nướng trên than hồng. Cá chín vàng và có mùi thơm thì đem ra thưởng thức. Pa pỉnh tộp ăn cùng cơm trắng hay xôi dẻo đều hòa hợp. Hương vị của núi rừng Tây Bắc dường như được thẩm thấu qua từng miếng cá.

Cá hồi

Cá hồi không phải món ăn truyền thống ở Mộc Châu, mới chỉ xuất hiện cách đây vài năm nhưng hương vị lại không hề thua kém cá hồi Sa Pa, Lâm Đồng. Cá hồi ở tiểu khu Vườn Đào, thị trấn Nông Trường có giá thành rẻ hơn nhiều so với những nơi nuôi thả cá hồi khác trên cả nước. Rất nhiều món ăn ngon như: cá hồi hấp, gỏi cá hồi, cá hồi chiên, lẩu cá hồi, cháo cá hồi hay cá hồi xông khói kiểu Âu đã được chủ quán cá hồi ở đây đầu tư học hỏi để đem tới cho du khách những bữa ăn ngon miệng. Cá hồi ở Mộc Châu tươi ngon càng trở nên hấp dẫn hơn khi được thưởng thức ở cao nguyên xanh tươi.

Nộm da trâu

Da trâu thường chỉ được biết đến như nguyên liệu làm mặt trống vì chúng rất dai và dày. Thế nhưng, sự sáng tạo và phong phú trong ẩm thực của người Thái khiến chúng ta phải ngạc nhiên khi họ biến da trâu trở thành một món ăn đặc sắc đó là nộm da trâu. Da trâu được hơ trên bếp lửa rồi ngâm trong nước lạnh một vài tiếng để làm mềm. Sau đó với con dao thật sắc, người ta thái mỏng da trâu để nêm nếm cùng nhiều gia vị khác. Chút lạc, chút rau húng, mùi tàu, mắc khén, đường muối,..có thể chỉ biến nộm da trâu bình thường như bao món nộm khác. Điểm đặc sắc nhất ở món ăn này là vị chua. Không phải chua của giấm hay chanh, đó là vị chua của nước măng; một mùi chua nhè nhẹ, thanh thanh của măng rừng được ủ vừa đủ độ, đủ ngày.

Cháo mắc nhung

Cháo mắc nhung được nấu từ quả mắc nhung – loại quả chỉ có ở vùng núi Tây Bắc, cùng họ với cà chua nhưng lại bé chỉ bằng hạt đu đủ. Khi mùa lúa vừa kết thúc cũng là lúc những trái mắc nhung chín mọng. Bà con đem chúng về rửa sạch đập dập trộn cùng ớt, gừng băm nhuyễn. Nước nấu cháo được đun từ nước ninh xương sườn; gạo cũng phải là loại gạo non hoặc tẻ thơm. Khi cháo chín tới, người ta cho hỗn hợp quả mắc nhung đã trộn cùng gia vị vào cùng một củ xả để nguyên. Sau vài phút, món cháo mắc nhung thơm ngon đã sẵn sàng.

Xôi sắn

Xôi sắn là món ăn rất bình dị của đồng bào sinh sống ở cao nguyên Mộc Châu. Sắn được nạo nhỏ, trộn cùng gạo nếp và cho lên đồ. Chõ đồ xôi của người Thái không làm bằng kim loại như người miền xuôi vẫn dùng mà được làm hoàn toàn bằng gỗ. Người thợ đã khéo léo đục đẽo từng khúc thân cây để làm nên những chỗ xôi truyền thống, xôi vì thế không bị nát hay ướt mà luôn dẻo, khô. Khi chín, xôi được dải ra một tấm lá chuối sạch, quạt cho bớt hơi nóng rồi cho vào những giỏ đựng bằng mây có nắp đậy, quai xách. Xôi dù nguội cũng không bị cứng, chỉ cần chút lạp xưởng hay con cá nướng đã có một bữa ăn ngon miệng.

Cải mèo

Rau cải mèo là món ăn luôn để lại nhiều ấn tượng với du khách thập phương. Vị đắng ngăm ngăm vừa qua nơi đầu lưỡi đã biến thành vị ngọt, tươi non và mềm mại. Cải mèo thường có vào cuối thu tới giữa mùa đông. Chỉ cần luộc rau cải mèo với chút gừng, thêm chén nước chấm đậm đà là có ngay một món ăn thanh đạm. Rau cải mèo dùng xào nấu cùng thịt bò, nhúng lẩu đều rất ngon.

Khoai sọ mán

Khoai sọ mán là sản vật mà đồng bào người Dao sinh sống ở Mộc Châu đã đem tới, góp phần làm cho ẩm thực của mảnh đất này thêm phong phú. Khoai sọ trồng ở vùng khí hậu mát mẻ nên dẻo thơm, vị bùi, nấu cùng canh xương hay hấp, chiên đều ngon miệng.

Thể thao & Văn hóa Cuối tuần