Nhum biển (hay còn gọi là cầu gai, nhím biển) không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao mà còn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon độc đáo.
Nhum là động vật thuộc loài nhuyễn thể, có họ với trai, sò, sống ở các ghềnh đá ven biển và hải đảo. Vùng biển các tỉnh Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Phú Quốc là những vùng có nhiều nhum nhất của Việt Nam. Nhum sinh sản vào đầu hè đến cuối mùa thu, vì vậy đây chính là thời điểm tốt nhất để bắt được những con nhum béo mập, thịt dầy.
Thân nhum nhiều gai, trông như trái chôm chôm, nếu không biết cách bắt, không cẩn thận thì rất dễ bị gai nhọn đâm vào tay đau buốt, nhưng rất may là không ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Các món ăn từ nhum cung cấp nhiều năng lượng, nhanh hồi phục sức khỏe, giúp tiêu hóa tốt, tác dụng bổ dương và đặc biệt là tăng cường sinh lực phái mạnh.
1. Nhum ăn sống
Nghe thì có vẻ hơi khó, bởi việc thưởng thức phần trứng nhum vàng ươm ngay trong lớp vỏ gai góc đâm tua tủa kia quả là một việc khá đáng sợ. Nhưng nếu bạn bạo gan thử một lần, đảm bảo sau đó bạn sẽ chỉ muốn thưởng thức vị ngon của nhum theo cách này mà thôi đấy.
Thịt nhum tươi chấm với muối tiêu và chanh, kèm theo mấy cọng rau thơm mang một hương vị khó tả vô cùng.
2. Cháo nhum
Món cháo nhum rất dễ nấu. Khâu đầu tiên quan trọng nhất là phải chọn những con nhum còn sống, sau đó rửa sạch, dùng kéo tách đôi, bỏ phần lòng. Khi đó bạn sẽ thấy nhiều múi thịt lẫn với trứng nhum màu vàng. Gỡ thịt ấy, ướp gia vị rồi phi hành mỡ, đảo qua. Trút phần thịt ấy vào nồi cháo đang sôi, chờ gạo nở mềm rồi nhấc xuống, nêm ít mắm muối rồi rắc tiêu bột với lá hành lá hay mùi tàu xắt nhỏ…rồi thưởng thức thôi. Cháo nhum có vị ngọt, bùi, béo mà khó có loại hải sản nào sánh được.
3. Nhum nướng mỡ hành
Đầu tiên cũng giống như nấu cháo, người làm cũng phải cắt bỏ gai, dùng kéo cắt đôi, bỏ lòng, ruột. Xong đó để nguyên con, rồi đem cả nướng lên than. Khi thịt nhum chuyển sang màu vàng, nghĩa là nhum đã chín, thì cho mỡ hành và lạc vào trong.
Nhum với mỡ hành nướng trên than hồng tạo nên phần trứng nhum béo mềm, tan trên đầu lưỡi.
Bạn cũng có thể thêm một tí muối tiêu chanh sẽ làm món ăn trở nên đậm đà và ngon miệng hơn.
4. Nhum chưng trứng
Nhum sau khi làm sạch, có thể tách phần thịt, trứng ra rồi đánh đều với trứng gà/vịt, thêm gia vị rồi cho vào tô hay đĩa, hấp cách thủy, hoặc để nguyên nhum, cho trứng, gia vị vào bên trong, đem cả đi hấp cách thủy, đợi chín rồi mới thêm ít tiêu, hành lá.
Để nguyên nhum, cho trứng, gia vị vào bên trong. Nhum chưng trứng sóng sánh, hoà quyện với nhau
5. Mắm nhum
Theo tính toán thì cứ khoảng 100 con nhum mới thu được 1kg thịt nên giá thành của loại mắm này khá cao. Mắm nhum có màu hồng tươi, đặc sệt, vừa múc ra mùi thơm đã loang cả nhà. Món mắm dùng ăn với bún tươi, thịt ba chỉ và rau sống, hứa hẹn ngon hết ý.
Thêm ít ớt, tỏi, chanh sẽ được bát mắm ngon đạt chuẩn "tiến vua".
Ra đảo Bé Lý Sơn bắt nhum sọ nấu cháo
Nếu hỏi tôi nhớ gì nhất sau chuyến đi An Bình (đảo Bé Lý Sơn, Quảng Ngãi), tôi sẽ chẳng ngại ngần mà trả lời ngay rằng có hai điều tôi nhớ nhất, đó là biển xanh, cát trắng và món cháo nhum.
Nhum tươi ngon mới bắt ở biển An Bình - Ảnh: Iris Trương
Nhum (hay còn gọi là nhím biển, cầu gai) phân bố ở nhiều vùng biển nước ta và không phải là món ăn xa lạ, nhưng ra An Bình tự mình bắt nhum rồi nấu cháo để ăn đến no nê thỏa thích, sau khi đã vùng vẫy đến mệt lử trong biển xanh, cát trắng và sự hoang sơ đến ngây dại của nơi này thì không phải ở đâu cũng có thể có được.
Nhum thường sống ở những vùng biển ven bờ nhiều san hô từ Bình Định đến Quảng Ngãi, trong đó những ghềnh đá ven bờ đảo An Bình nổi tiếng có nhiều nhum.
Ra An Bình vào mùa thu hoạch nhum, khoảng từ cuối xuân đến giữa thu, nếu biết bơi và ưa mạo hiểm bạn có thể tham gia bắt nhum cùng thanh niên trên đảo.
Nhum là món ăn bổ dưỡng cho sức khỏe và có thể chế biến thành nhiều món: nhum tái chanh, nhum nướng mỡ hành, xúp nhum… Nhưng dễ ăn và phù hợp với mọi lứa tuổi thì chỉ có cháo nhum. Đối với tôi, món cháo nhum đã thưởng thức ở An Bình là món cháo tuyệt vời nhất trong đời tôi từng thưởng thức cho tới hiện tại.
Bắt nhum ở An Bình trông thì đơn giản nhưng không hề dễ dàng chút nào. Đơn giản vì chỉ cần mặc đồ bơi, mang chiếc kính lặn tự chế giúp nhìn rõ dưới nước, một chiếc móc sắt để cời nhum là bạn có thể bắt đầu lặn xuống và săn nhum.
Chỉ cần men theo các tảng đá nhiều san hô, rong biển là sẽ nhìn thấy những con nhum to chừng bằng quả cam, gai lông tua tủa như những quả chôm chôm màu sắc sặc sỡ đang bám trên đó. Khẽ dùng móc sắt cời con nhum ra, sau đó nhặt vào thúng phao, thế là đã có nhum để chế biến tùy thích rồi.
Trông thì đơn giản thế nhưng cái khó là ở chỗ nếu bắt nhum không cẩn thận bị gai nhum chích vào tay, hoặc bơi lặn không để ý mà giẫm phải nhum thì sẽ rất nhức và buốt. Bởi vậy đòi hỏi người bắt nhum phải khéo léo, cẩn thận và kiên trì.
Nhum ở An Bình chủ yếu là nhum sọ, màu sắc sặc sỡ, đỏ, vàng, cam, trắng đủ loại. Nhum sọ gai ngắn và mềm hơn nên dễ chế biến hơn nhum gai (hay còn gọi là nhum đen), gai cứng và dài hơn.
Nhum bắt về rửa sạch rong rêu, sau đó lấy dao tách làm đôi. Đầu tiên bạn sẽ tưởng đó là một quả cầu rỗng vì phần lớn bên trong con nhum hoàn toàn trống không. Chỉ khi nhìn kỹ vào bên trong bạn mới thấy sát lớp vỏ nhum là những múi thịt lẫn với trứng nhum có màu vàng tươi rất ngon mắt.
Nhẹ nhàng lấy thìa, đĩa hoặc tốt nhất là thanh tre mỏng khều trứng và thịt nhum ra để vào tô.
Trong khi mấy anh em tôi ngồi bệt trên bãi cát gần nhà hì hụi khều trứng nhum - một trải nghiệm rất thú vị mà không phải lúc nào và ở đâu bạn cũng có thể trải qua, thì trong bếp bác chủ nhà nơi chúng tôi homestay đã bắc một nồi cháo hoa tự bao giờ.
Trứng nhum khều xong có thể đem xào qua với gia vị, hạt tiêu, hành phi thơm cho vừa ăn rồi đợi cho vào cháo. Một số người không thích xào thì cứ thế cho vào cháo luôn, vì như vậy sẽ giữ được vị tươi ngon, nguyên chất của nhum.
Đợi đến khi nồi cháo bắt đầu nhừ thì cho trứng nhum vào đun cùng cháo. Ủ cháo trong bếp cho ấm, đến khi nào bắc ra ăn thì rắc thêm ít hành hoa nữa cho thơm là có thể bắt đầu thưởng thức.
Bát cháo nhum thơm lừng bổ dưỡng - Ảnh: Iris Trương
Vùng vẫy chán chê trong làn nước xanh trong văn vắt, chạy nhảy chán chê trên những bãi biển cát trắng phau phau gần nhà - những bãi biển đẹp và nguyên sơ đến ngộp thở mà bạn không thể thấy ở nơi nào khác ngoài An Bình - đến khi đã thấm mệt và ngấm lạnh thì trở về ăn cháo nhum là vừa.
Giữa lúc ấy, một bát cháo nhum nóng hổi, thơm lừng làm bạn hồi sức và tỉnh táo cả người.
Cháo nhum chuẩn mực phải là cháo hoa nấu từ gạo chứ không phải từ bột gạo. Lúc múc cháo ra ăn những hạt gạo phải nở bung, nhuyễn, quyện vào nhau, nước cháo có độ sánh và cháo phải có màu hồng hồng vàng vàng của trứng nhum, thơm thơm của hành.
Ăn cháo nhum tuyệt nhất phải ăn với bánh đa nướng. Trong khi chuẩn bị nhắc cháo ra ăn, nhanh tay quạt một vài chiếc bánh đa trên bếp than cho phồng đều, vàng ươm để đến khi mang ra ăn cùng cháo, bánh hãy còn nóng ấm và giòn. Bẻ nhỏ những miếng bánh đa cho vào bát cháo rồi bắt đầu thưởng thức.
Cháo nhum có một vị ngọt mà không loại bột nêm, gia vị hay nước xương nào có thể mang lại được. Vị ngọt thanh, dịu mà lại rất đậm đà. Đồng thời là một hương vị hấp dẫn vô cùng, tươi ngon, thơm nồng như mùi vị từ nắng và gió từ biển xanh bao la.
Xen giữa những thìa cháo là miếng bán đa giòn tan, ăn hoài không biết chán.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét