Thứ Bảy, 16 tháng 3, 2019

Chùa Hải Tạng - ngôi chùa cổ trên đảo Cù Lao Chàm

(HBĐT) - Nằm ở xóm Cốm, thuộc Bãi Làng, xung quanh được bao bọc bởi những ngọn núi, phía trước là thung lũng nhỏ yên bình với ruộng lúa luôn xanh mướt, chùa Hải Tạng trầm mặc, cổ kính là ngôi cổ tự trên đảo Cù Lao Chàm, thành phố Hội An (Quảng Nam). Chùa được xây dựng năm 1758, tọa lạc sát chân núi phía Tây của đảo Hòn Lao. Đây là ngôi chùa cổ, nơi mọi người thường xuyên tới chiêm bái.

Hiện tại, chùa không có sư trụ trì mà chỉ có đôivợ chồng già trông nom. Ngôi chùa quy mô vừa phải, khung gỗ, lợp ngói âm dương như nhiều ngôi chùa cổ khác ở Hội An. Chùa thờ Phật, kết hợp thờthánh, thần, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng "tam giáo đồng nguyên” của ngườibản địa và khách thập phương đến giao thươngmột thời ở đảo này.
Chùa Hải Tạng được gắn với nhiều truyền thuyết hay,tên chữ Hải Tạng mang hàm ý đẹp: Kinh Tạng của nhà Phật. Tên Hải Tạng còn được lý giải: Hải là biển, Tạng là Tam Tạng kinh điển, vớiý nghĩa chùa Hải Tạng là nơi hội tụ kinh Tam Tạng mênh mông như biển cả. Có nhiều truyền thuyết nói về nhân duyên khởi dựng chùa Hải Tạng. Theo các bậc cao niên ngụ cư ở thôn Bãi Làng, xã Tân Hiệp trên đảo Cù Lao Chàm cho biết: Tương truyền, vào khoảng thế kỷ thứ 17, có chiếc thuyền chởcác cây cột gỗvận chuyển từ Bắc đem vào làm một chùa nào đó trong Nam, nhưng khi đi ngang Cù Lao Chàm, trời tối nên phải neo thuyền nghỉ lại. Sáng ra, thuyền tiếp tục lên đường, nhưng thật lạ, biển tự dưng sóng dậy, thuyền cứ xoay tròn, lòng vòng không đi ra khỏi Cù Lao Chàm được.Sau có người trong đoàn lên một ngôi miếu ở Cù Lao Chàm khấn nguyện và được các vị thổ địa, thần linh cho biết, giàn cột này phải để lại dựng chùa cho Cù Lao Chàm không được đem đi. Vì thế, chùa dựng lên lấy tên là Hải Tạng.
Chùa Hải Tạng cổ kính là biểu tượng kiến trúc văn hóa Phật giáo độc đáo, tiêu biểu trên đảo Cù Lao Chàm, thành phố Hội An (Quảng Nam).
Ấn tượng đầu tiên là cổng tam quan đầy rêu phong nhuộm màu thời gian. Tam quan với lối kiến trúc xưa gồm 4 trụ biểu cao 5 m, chóp trụ có khối hình hoa sen, rộng 1,5 m. Tam quan được chia làm 3 cổng, với 2 lối vào nhỏ,1 lối vào lớnthiết kế theo kiểu mái vòm, bờ nóc, bờ hồi đắp nổi nhiều đường nét uốn lượn mềm mại, uyển chuyển, trên lợp ngói âm dương. Kết nối tam quan là bức tường thành bằng đá bao bọc xung quanh trang nhã với những đường nét hoa văn gọn gàng bao lấy khu vực và cả khuôn viên ngôi chùa. Phía trước sân chùa là tượng Bồ Tát Quan Âm đứng trên đài sen giữahồ sen nhỏ, mặt hướng về phía biển Đông như che chở cho cuộc sống an lành củangư dân nơi đây.

Kiến trúc bên trong ngôi chùa còn khá nguyên vẹn. Ở mái hiên, dép hoành cách điệu với hình lồng đèn, thân chạm hình hoa lá, đầu là những cánh sen lật đỡ thẳng lên đòn tay, dưới chạm nổi hình đầu rồng. Hệ thống cửa "thượng song hạ bản”, gồm 3 bộ, mỗi bộ 4 cánh, ngăn không gian bên ngoài với không gian nội thất. Hệ thống hoành phi, câu đối sơn son thếp vàng, uy nghiêm, lớp lang huyền ảohài hòa với cấu trúc tượng pháp thờ tự đa dạng. Nổi bật ở chánh điện là bộ tam thế. Kế đến là tượng Thích Ca ngồi trên đài sen. Đặc biệt, trong chùa hiện vẫn còn lưu giữ đại hồng chung có giá trị về mặt lịch sử và văn hóa. Trên chuông cócon rồng mang phong cách mỹ thuật Việt thời Lê Sơ. Có nhiều ý kiến cho rằng, quả chuông ở chùa Hải Tạng có thể có niên đạitrước cả thời điểm xây dựng chùa.
Sự hiện hữu của ngôi chùa làm cho cảnh sắc Cù Lao Chàm trở nên hiền hòa, thuần khiết và có chiều sâu về tâm linh. Ngôi cổ tựđã làm nên vẻ đẹp riêng của một vùng sinh thái. Đến Cù Lao Chàm, du khách nên một lần viếng chùa Hải Tạng cổ kính để được sống lại với nhữngtruyền thuyết,không khí linh thiêng nơivùng đất còn hoang sơ.

Hải Linh
Chùa Hải Tạng là một trong những điểm tham quan khi du khách đến đảo Cù Lao Chàm, Hội An, Quảng Nam.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Hải Tạng là ngôi cổ tự trên đảo Cù Lao Chàm, được xây cất đầu tiên vào năm 1758 và qua nhiều lần trùng tu, di dời do ảnh hưởng của bão. Cổng tam quan phía trước gồm 3 lối vào, cao 5 m, rộng 1,5 m, dài 6 m, được tạo dáng vòm.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Chùa có lưng tựa núi, mặt nhìn ra thung lũng nhỏ là cánh đồng lúa duy nhất trên đảo Cù Lao Chàm, phần mái lợp ngói âm dương.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Trải qua hơn trăm năm, ngôi chùa vẫn tồn tại với nhiều dấu tích, nổi bật là bức tường bao quanh chùa. Theo lời kể của người dân trên đảo, trước đây khu này là rừng rậm với nhiều trăn và rắn độc. Vì thế, tường thành bao bọc xung quanh chùa được xây bằng đá để đảm bảo an toàn.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Nằm ngoài đảo nhưng chùa có hệ thống hoành phi, câu đối sơn son thếp vàng và được chạm khắc công phu.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Người dân trên đảo cho biết "Hải" là biển, "Tạng" là Tam tạng kinh điển, với ý nghĩa chùa là nơi hội tụ kinh Tam Tạng mênh mông như biển cả. Cổ tự thờ Phật kết hợp thờ thánh thần nhằm đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của ngư dân trên đảo. Nổi bật ở chính giữa là bộ Tam thế Phật, kế đến là tượng Thích Ca ngồi trên đài sen.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Lùi vào mái hiên khoảng 2,5m là hệ thống cửa (thường khép kín), gồm 3 bộ, mỗi bộ 4 cánh ngăn cách với chánh điện. Không gian trong chùa thông thoáng, vừa cao, vừa sâu.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Chiếc mõ (ảnh) và nhiều đồ vật bằng gỗ trong chùa được chạm trổ công phu.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Trong chùa còn lưu giữ một quả đại hồng chung với hình một con rồng, được cho là kiểu họa tiết phổ biến ở thời Lê Sơ, tức có trước khi chùa xây dựng.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Khuôn viên chùa không quá rộng nhưng được phủ xanh bởi cây cối um tùm.
Chùa cổ trăm năm tuổi ngoài khơi Hội An
Hiện chùa không có sư trụ trì mà được một cặp vợ chồng già trông nom. Đây là điểm dừng chân không thể bỏ qua trong hành trình khám phá đảo Cù Lao Chàm.
Di Vỹ

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét