Một loại cá ngon, lạ mà bà con hòn Nồm truyền tụng với khách phương xa là cá xanh xương, loài cá thường chỉ thấy ở các vùng biển đảo Tây Nam, nhiều nhất là ở quần đảo Nam Du, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang.
Ông Vương Ngọc Ánh (Sáu Ánh), một ngư dân ở đảo Hòn Nồm, một trong 21 đảo lớn nhỏ thuộc quần đảo Nam Du, cho biết gia đình ông có đến 5 người chuyên đánh bắt cá xanh xương. Trong đó, chị Vương Ngọc Thắm, con gái đầu lòng, được coi là một "sát thủ" cá xanh xương, được dân ở đảo phong tặng biệt danh “sói biển” và “nữ tướng Hòn Nồm”.
Cá xanh xương tuy không phải là đặc sản có giá trị kinh tế cao (giá 40.000 đồng/kg) nhưng thịt cá được biến tấu thành nhiều món ngon độc đáo ở xứ đảo như chiên, kho lạt, làm gỏi cá, hấp dẫn nhất là món nướng bẹ chuối và nấu canh đu đủ. Đặc biệt món gỏi cá xanh xương thịt rất ngon, ngọt, ít ngán, có thể đây là món ăn độc, lạ, khó kiếm.
Cá xanh xương còn có tên là cá nhái, một loài cá biển, thân tròn và dài, mỏ nhọn giống như cá lìm kìm. Con to có thể dài cả thước và nặng 2-3kg. Gọi là cá xanh xương vì da cá có màu xanh, khi nhìn vào thấy xương cá hiện lên màu xanh xanh.
Bà con ở vùng biển đảo Nam Du xưa kia thường có lời thề: “Nếu tôi gian dối, sẽ bị cá xanh xương phóng... lòi ruột” (!) là do đặc tính hung dữ của chúng.
Ngoài ăn tươi, cá xanh xương còn được làm khô và thị trường tiêu thụ mạnh nhất là Campuchia.
Mỗi lần ra đảo, tôi đều được bà con ngư dân đãi món cá xanh xương nướng bẹ chuối thật thơm ngon, chỉ nhìn thôi cũng đã ứa nước miếng. Cách nướng cá cũng lý thú. Người ta chọn những con cá thật tươi từ biển mới mang về, cạo rửa sạch nhớt rồi dùng bẹ chuối xiêm ốp lại, quấn dây thật kỹ. Sau đó chất củi lên nướng cho đến khi nào bẹ chuối bị héo, khô là cá chín.
Khi ăn, mở bẹ chuối ra, thịt cá nứt da, dậy mùi thơm lựng, dễ dàng chinh phục bất kỳ dân đất liền sành ăn từ Nam chí Bắc. Thịt cá không chỉ ngọt mà còn dai dai, cuốn với bánh tráng ăn kèm với rau rừng như lá cách, lá lớp, đinh lăng, cải trời, đọt bứa… tạo nên một bản sắc riêng của vùng biển đảo, ít nơi nào có được.
Món ăn tuy dân dã đơn sơ, chỉ bánh tráng cuốn chấm nước mắm chua cay ngọt mặn mà sao quyến rũ lạ thường, ăn đến miếng cuối cùng vẫn thấy ngon.
Ông Sáu Ánh, chủ đảo Hòn Nồm Giữa (*), cho biết mỗi chuyến ra khơi, bà con có thể đánh bắt 200-500 kg cá, tùy thời tiết và sóng gió. Chị Vương Ngọc Thắm, một tay săn cá nổi tiếng, cho biết loài cá này thường sinh sống và lội từng đàn quanh các hoang đảo ngoài khơi, dọc theo các ghềnh đá, rặng san hô, nơi có mặt nước tương đối yên tĩnh.
Sau khi phát hiện có cá, bà con ngư dân cho tàu thuyền bao quanh buông lưới bủa vây. Khi cá lọt vào vòng bao, mọi người dùng cây đập mạnh lên mặt nước làm cá hoảng hốt tự động xắn mỏ vào dính lưới. Người trên thuyền từ từ gom lưới và kéo lên ghe tóm bắt từng con một cách dễ dàng.
Công việc tuy dễ nhưng đòi hỏi người đánh bắt phải có kinh nghiệm, nhất là phải nắm bắt được quy luật của dòng nước, gió và hướng đi của luồng cá. Nếu không cá sẽ lọt khỏi vòng vây. Hơn nữa, cá xanh xương là một loại cá rất hung dữ, mỏ nó có thể ghim đứt thịt, rất nguy hiểm.
(*) Hòn Nồm gồm có 3 hòn: hòn Nồm Giữa (có người ở), hòn Nồm Trong và hòn Nồm Ngoài (hoang đảo).
Cá xanh xương nướng bẹ chuối - Ảnh: H.Vũ
Cá xanh xương tuy không phải là đặc sản có giá trị kinh tế cao (giá 40.000 đồng/kg) nhưng thịt cá được biến tấu thành nhiều món ngon độc đáo ở xứ đảo như chiên, kho lạt, làm gỏi cá, hấp dẫn nhất là món nướng bẹ chuối và nấu canh đu đủ. Đặc biệt món gỏi cá xanh xương thịt rất ngon, ngọt, ít ngán, có thể đây là món ăn độc, lạ, khó kiếm.
Cá xanh xương còn có tên là cá nhái, một loài cá biển, thân tròn và dài, mỏ nhọn giống như cá lìm kìm. Con to có thể dài cả thước và nặng 2-3kg. Gọi là cá xanh xương vì da cá có màu xanh, khi nhìn vào thấy xương cá hiện lên màu xanh xanh.
Bà con ở vùng biển đảo Nam Du xưa kia thường có lời thề: “Nếu tôi gian dối, sẽ bị cá xanh xương phóng... lòi ruột” (!) là do đặc tính hung dữ của chúng.
Ngoài ăn tươi, cá xanh xương còn được làm khô và thị trường tiêu thụ mạnh nhất là Campuchia.
Cá xanh xương vừa mang từ biển về - Ảnh: H.Vũ
Mỗi lần ra đảo, tôi đều được bà con ngư dân đãi món cá xanh xương nướng bẹ chuối thật thơm ngon, chỉ nhìn thôi cũng đã ứa nước miếng. Cách nướng cá cũng lý thú. Người ta chọn những con cá thật tươi từ biển mới mang về, cạo rửa sạch nhớt rồi dùng bẹ chuối xiêm ốp lại, quấn dây thật kỹ. Sau đó chất củi lên nướng cho đến khi nào bẹ chuối bị héo, khô là cá chín.
Khi ăn, mở bẹ chuối ra, thịt cá nứt da, dậy mùi thơm lựng, dễ dàng chinh phục bất kỳ dân đất liền sành ăn từ Nam chí Bắc. Thịt cá không chỉ ngọt mà còn dai dai, cuốn với bánh tráng ăn kèm với rau rừng như lá cách, lá lớp, đinh lăng, cải trời, đọt bứa… tạo nên một bản sắc riêng của vùng biển đảo, ít nơi nào có được.
Món ăn tuy dân dã đơn sơ, chỉ bánh tráng cuốn chấm nước mắm chua cay ngọt mặn mà sao quyến rũ lạ thường, ăn đến miếng cuối cùng vẫn thấy ngon.
Cá xanh xương cuốn bánh tráng - Ảnh: H.Vũ
Cá xanh xương nấu canh đu đủ.
Ông Sáu Ánh, chủ đảo Hòn Nồm Giữa (*), cho biết mỗi chuyến ra khơi, bà con có thể đánh bắt 200-500 kg cá, tùy thời tiết và sóng gió. Chị Vương Ngọc Thắm, một tay săn cá nổi tiếng, cho biết loài cá này thường sinh sống và lội từng đàn quanh các hoang đảo ngoài khơi, dọc theo các ghềnh đá, rặng san hô, nơi có mặt nước tương đối yên tĩnh.
Sau khi phát hiện có cá, bà con ngư dân cho tàu thuyền bao quanh buông lưới bủa vây. Khi cá lọt vào vòng bao, mọi người dùng cây đập mạnh lên mặt nước làm cá hoảng hốt tự động xắn mỏ vào dính lưới. Người trên thuyền từ từ gom lưới và kéo lên ghe tóm bắt từng con một cách dễ dàng.
Công việc tuy dễ nhưng đòi hỏi người đánh bắt phải có kinh nghiệm, nhất là phải nắm bắt được quy luật của dòng nước, gió và hướng đi của luồng cá. Nếu không cá sẽ lọt khỏi vòng vây. Hơn nữa, cá xanh xương là một loại cá rất hung dữ, mỏ nó có thể ghim đứt thịt, rất nguy hiểm.
(*) Hòn Nồm gồm có 3 hòn: hòn Nồm Giữa (có người ở), hòn Nồm Trong và hòn Nồm Ngoài (hoang đảo).
Theo TTO
Ra Nam Du ăn khô cá xanh xương nấu sim lo
Bài, ảnh: Ba Cần Thơ 
(Dân Việt) Với những du khách lần đầu đến quần đảo Nam Du thuộc huyện Kiên Hải, được thưởng thức món khô cá xanh xương nấu sim lo này hẳn sẽ khá thú vị. Bởi nghe tên món ăn này, du khách sẽ ngạc nhiên vì cái tên là lạ, còn với nhiều người khác thì lại nghĩ sao nghe thấy giống món ăn của người Khmer quá!.
Đúng vậy! Vì vùng đồng bằng sông Cửu Long nói chung là nơi cộng cư của khá đông các dân tộc anh em (Kinh, Khmer, Hoa, Chăm…) cùng nhau quần tụ, nên văn hóa ẩm thực nơi đây cũng mang nhiều nét đặc sắc trong đa dạng. “Sim lo” là phiên âm từ “som lo m’chu” của người Khmer, có nghĩa là canh chua. Nhưng có một phần khác với món canh chua truyền thống Nam bộ là nấu với cá tươi cùng các phụ liệu (bông điên điển, bạc hà, khóm, cà chua). Còn món sim lo là nấu với tất cả các loại khô (khô cá tra, cá đuối, cá rún. v.v...) cùng phụ liệu là bắp chuối (hoặc chuối cây xắt ghém) mà thôi.
Cá xanh xương là loài cá mình dài, ít xương, thịt màu trắng, vị ngọt, được biết đến nhiều ở vùng biển Phú Quốc và Kiên Hải, Kiên Giang với những món ăn ngon như nướng muối ớt, kho ngót (kho mẳn), nấu canh chua, làm khô. Nhưng ấn tượng nhất nơi quần đảo Nam Du lại là món khô cá xanh xương nấu sim lo.
Cá xanh xương (nhiều nơi còn gọi là cá nhái, cá lìm kìm biển) hầu như có mặt quanh năm, nhiều nhất là từ tháng hai đến tháng năm nơi quần đảo Nam Du. Đây là loại cá da trơn, có mõm dài như cái kẹp, bề dài cá khoảng 7 – 8 tấc, to tròn cỡ cổ tay người lớn, da và xương cá có màu xanh lấp lánh, trọng lượng khoảng từ 2 – 4 kg/con trở lên. Cá thường sống nơi các ghềnh đá, bãi biển nơi tầng nước mặt (sâu khoảng 1 mét). Nắm bắt được những đặc tính nêu trên, cứ vào vụ, ngư dân ra khơi và dùng lưới để đánh bắt.
Để chế biến món khô cá xanh xương nấu sim lo không khó, nhưng cũng cần có những bí quyết riêng để món ăn vừa khẩu vị. Trước hết, chỉ cần mua 200 gram khô cá xanh xương (có lẫn xương và thịt mới ngon), + 1 bắp chuối (hoa chuối) + một ít gia vị (ngò om, ngò gai, ớt, cơm mẻ). Tiếp đến, bắp chuối (hoa chuối) đem về lột vỏ bỏ những phần già, lấy phần nõn, chẻ đôi, bỏ cùi và xắt những miếng mỏng (làm ghém hay xắt khúc cũng được) cho vào thau nước có pha một ít nước chanh cho không sẫm màu.
Thịt khô cá xanh xương rửa sơ với nước lạnh cho sach, để ráo. Dùng dao bén chặt khô thành những miếng vừa đũa gắp cho vào nồi nước (vừa đủ) nấu với ngọn lửa liu riu (như hầm xương) để cho các chất ngọt trong xương cá tiết ra. Cơm mẻ múc ra chén, đổ vào vợt lược nhúng vào nồi lấy nước bỏ xác. Nêm nếm gia vị (muối, đường, bột ngọt…) cho vừa khẩu vị và cho ghém chuối vào. Chờ nước sôi bùng lên là nhắc xuống ngay, không để ghém chín nhừ sẽ mất ngon!.. Cuối cùng cho ngò om, ngò gai xắt nhuyễn, vài lát ớt chín vào, múc ra tô dọn lên bàn, cùng dĩa bún, chén nước mắm ngon nguyên chất, trong đó có vài trái ớt hiểm là đủ!.
Thật thú vị khi trong buổi chiều tà bên những bãi biển xanh thơ mộng, sau những chuyến thỏa sức khám phá các đảo hoang sơ, du khách lại họp mặt đông đủ để cùng thưởng thức món khô cá xương xanh nấu sim lo thơm ngon và hấp dẫn. Bạn sẽ khó quên được một “hợp khúc” dân dã của quê hương vùng biển thân thương này.
Cá xanh xương là loài cá mình dài, ít xương, thịt màu trắng, vị ngọt, được biết đến nhiều ở vùng biển Phú Quốc và Kiên Hải, Kiên Giang với những món ăn ngon như nướng muối ớt, kho ngót (kho mẳn), nấu canh chua, làm khô. Nhưng ấn tượng nhất nơi quần đảo Nam Du lại là món khô cá xanh xương nấu sim lo.
Cá xanh xương (nhiều nơi còn gọi là cá nhái, cá lìm kìm biển) hầu như có mặt quanh năm, nhiều nhất là từ tháng hai đến tháng năm nơi quần đảo Nam Du. Đây là loại cá da trơn, có mõm dài như cái kẹp, bề dài cá khoảng 7 – 8 tấc, to tròn cỡ cổ tay người lớn, da và xương cá có màu xanh lấp lánh, trọng lượng khoảng từ 2 – 4 kg/con trở lên. Cá thường sống nơi các ghềnh đá, bãi biển nơi tầng nước mặt (sâu khoảng 1 mét). Nắm bắt được những đặc tính nêu trên, cứ vào vụ, ngư dân ra khơi và dùng lưới để đánh bắt.
Để chế biến món khô cá xanh xương nấu sim lo không khó, nhưng cũng cần có những bí quyết riêng để món ăn vừa khẩu vị. Trước hết, chỉ cần mua 200 gram khô cá xanh xương (có lẫn xương và thịt mới ngon), + 1 bắp chuối (hoa chuối) + một ít gia vị (ngò om, ngò gai, ớt, cơm mẻ). Tiếp đến, bắp chuối (hoa chuối) đem về lột vỏ bỏ những phần già, lấy phần nõn, chẻ đôi, bỏ cùi và xắt những miếng mỏng (làm ghém hay xắt khúc cũng được) cho vào thau nước có pha một ít nước chanh cho không sẫm màu.
Thịt khô cá xanh xương rửa sơ với nước lạnh cho sach, để ráo. Dùng dao bén chặt khô thành những miếng vừa đũa gắp cho vào nồi nước (vừa đủ) nấu với ngọn lửa liu riu (như hầm xương) để cho các chất ngọt trong xương cá tiết ra. Cơm mẻ múc ra chén, đổ vào vợt lược nhúng vào nồi lấy nước bỏ xác. Nêm nếm gia vị (muối, đường, bột ngọt…) cho vừa khẩu vị và cho ghém chuối vào. Chờ nước sôi bùng lên là nhắc xuống ngay, không để ghém chín nhừ sẽ mất ngon!.. Cuối cùng cho ngò om, ngò gai xắt nhuyễn, vài lát ớt chín vào, múc ra tô dọn lên bàn, cùng dĩa bún, chén nước mắm ngon nguyên chất, trong đó có vài trái ớt hiểm là đủ!.
Thật thú vị khi trong buổi chiều tà bên những bãi biển xanh thơ mộng, sau những chuyến thỏa sức khám phá các đảo hoang sơ, du khách lại họp mặt đông đủ để cùng thưởng thức món khô cá xương xanh nấu sim lo thơm ngon và hấp dẫn. Bạn sẽ khó quên được một “hợp khúc” dân dã của quê hương vùng biển thân thương này.
Cá xanh xương được bày bán nơi chợ. (Ảnh: BCT)
Làm khô cá xanh xương (Ảnh: BCT)
Tô canh cá xanh xương nấu sim lo thơm lừng đầy hấp dẫn.(Ảnh: BCT)
Điều thú vị về loài cá ăn ngon như cua
Cá xương xanh có da và xương màu xanh lục nhạt rất lạ mắt, là một trong những đặc sản của tỉnh Kiên Giang.
 |
| Cá xương xanh là loài cá có quanh năm ở quần đảo Nam Du (tỉnh Kiên Giang) nhưng nhiều nhất là từ tháng 2 đến tháng 5. (Ảnh Toptravels) |
 |
| Cá xương xanh còn có tên gọi khác là cá lìm kìm biển hoặc cá nhái. Cá thuộc giống cá da trơn, mỏ nhọn như kẹp trong khi thân tròn và dài. (Ảnh Haisantuoisong) |
 |
| Cá xương xanh thường sống ở khu vực các ghềnh đá, tầng nước mặt ở biển. Để bắt được nó, ngư dân dùng lưới bao quanh. (Ảnh Huongvibiendanang) |
 |
| Cá xương xanh rất ít xương và có thịt màu trắng. Do có phần xương bên trong màu xanh lục nhạt nên nó có tên gọi là cá xương xanh. (Ảnh Muaca) |
 |
| Đặc biệt, thịt cá xương xanh rất thơm và ngọt, gần giống thịt càng cua bể. Thịt cá ăn không bị bở và không có xương dăm. (Ảnh Goldenbeachtourist) |
 |
| Chiên, kho lạt, làm gỏi cá, nướng bẹ chuối hay nướng muối ớt là những cách chế biến cá xương xanh ngon và hấp dẫn. (Ảnh Sahuynh) |
 |
| Mặc dù so với các loài cá khác, cá xương xanh không có giá trị kinh tế bằng nhưng các chất dinh dưỡng có trong cá xương xanh thì không hề thua kém. (Ảnh Hasasa) |
Theo khoeplus24h.v
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét