Mùa thu ở Y TÝ

Khám phá bản Lao Chải

(iHay) Mùa thu về, vàng cả góc trời đượm mây. Con đường lên xã Y Tý (huyện Bát Xát, Lào Cai) đang rộ mùa lúa khiến bao kẻ mê đi trào dâng cảm xúc...

Y Tý mờ sương đón tôi bằng một cơn mưa mỏng

Những thung lũng lúa tràn sắc vàng trong nắng tươi, ôm ấp lối đi quanh co bên đèo núi. Tôi như thả mình vào từng cụm mây lãng đãng ngang tầm với. Xe lướt nhẹ trên những con đường hai bên tím ngát màu hoa mua. Mùa này, rừng núi tràn sắc hoa. Hoa mua tím, hoa gừng trắng, hoa nghệ vàng,… sắc màu đan xen, lác đác trong sương sớm. Mùi rừng, mùi cỏ cây đá núi, mùi nắng hong khô làn sương mỏng… Tôi như đang ở một thế giới khác. Quên đi những mỏi mệt bộn bề của phố thị khói xe, của thứ âm thanh rộn rạo ngày thường.

Y Tý mờ sương đón tôi bằng một cơn mưa mỏng. Mưa nhẹ nhàng lăn vào má, làm ướt tóc mai. Mưa hết. Nắng cũng lên, sáng bừng cả nương lúa óng ánh mùa màng. Tôi bắt đầu hành trình khám phá các bản làng hun hút sâu trong thung lũng. Con đường nhỏ lờ mờ mây đan nắng với khí trời lành lạnh. Dốc lên rồi lại xuống. Tôi thấy mình len lỏi khắp những lối đi vòng quanh núi. Lúa tháng 9 thật đặc biệt. Từng mảng vàng non, vàng đậm, vàng xanh, vàng thắm đan xen nhau. Dường như người dân ở đây không thu hoạch cùng một thời điểm mà chậm rãi chờ thời tiết hong cho lúa mau chín, cho ngọn nhanh trổ bông.

Hoa mua tím, hoa gừng trắng, hoa nghệ vàng,… sắc màu đan xen, lác đác trong sương sớm

Qua hết vài ngọn núi, cuối cùng tôi cũng đặt chân đến bản Lao Chải – bản làng với những “ngôi nhà nấm” mà dân du lịch bụi vẫn thường truyền tai nhau. Đi qua hết rặng lúa vàng sóng sánh trong nắng thu, qua cả những bụi tre rừng xanh mát vươn cao bầu trời, tôi đã thấy thấp thoáng những mái nhà gianh vách đất nằm giữa con đường đất bùn nâu.

Lẩn khuất giữa núi rừng, nương lúa mùa vụ là những ngôi nhà trình tường của người Hà Nhì mộc mạc với tường đất và mái xanh rêu tuyệt đẹp. Những ngôi nhà hệt như cây nấm khổng lồ nằm thoai thoải trên những sườn núi tạo nên một bức tranh đẹp như trong chuyện cổ tích

Tôi dừng lại ở điểm trường Lao Chải 1 – một trường mầm non khang trang giữa bản Lao Chải nhà đất. Nói là trường, nhưng chỉ là một dãy nhà gồm 3, 4 phòng học nhỏ. Một cái sân nhỏ, có đu dây cho các bé chơi. Hôm nay là chủ nhật, lũ trẻ đang nô đùa ở trong sân. Trò chơi tụi trẻ yêu thích là “đua xe”. Chiếc xe đua này đặc biệt lắm. Được làm bằng vài thanh tre ghép lại, có thêm 2 bánh xe đầu cuối nữa. Thế là một cậu ngồi điều khiển, một cậu đứng sau đẩy. Xe thô sơ mà phóng nhanh lắm. Tôi cũng thử một lần cảm giác chơi trò chơi của tụi trẻ. Rất thú vị và trải nghiệm!

Tôi dừng lại ở điểm trường Lao Chải 1

Trò chơi “đua xe” của lũ trẻ

Ở góc dưới sân trường, mấy cô bé đang rủ nhau nhảy đu. Chiếc đu đơn giản là thanh gỗ đặt nằm và dây thừng buộc thắt. Trò chơi con trẻ, giản dị đến ngạc nhiên. Tôi chợt nhớ đến những cửa hàng đồ chơi đắt đỏ ở phố thị. Nhớ đến những khu công viên với đầy đủ những trò chơi hiện đại. Xích đu đủ màu, ngựa gỗ xanh đỏ, câu cá, lái ô tô,… Cuộc sống mà, vẫn có những điều thật khó nói. Nhìn nụ cười trẻ thơ vô tư, háo hức, tôi mong các em giữ mãi nét hồn nhiên này. Dẫu sao, tuổi thơ vẫn là quãng thời gian đẹp và vô tư nhất!

Bên cạnh khu điểm trường là bãi cỏ xanh cùng một ngôi nhà đất mái gianh. Ngôi nhà rất to và khóa trái cửa. Có vẻ như đây là “nhà văn hóa” của bản – theo ngôn ngữ và cách nhìn của kẻ thị thành như tôi.

Ngôi nhà trình tường của người Hà Nhì mộc mạc với tường đất và mái xanh rêu tuyệt đẹp

Tôi rảo bước thăm thú những ngôi nhà trong bản. Ở nơi đây, dường như mọi người đã lên nương hết. Nhà nào cũng vắng, chỉ có đàn gia súc vẫn tắm táp dưới con kênh. Tôi bị thu hút bởi một ngôi nhà mái cỏ gianh mọc tràn cây leo xanh lá. Ngôi nhà này có lẽ cũng khá lâu rồi. Nhà đất có cửa được rào bằng lớp tre đan. Rêu phong cũng bám đầy chân tường. Mùi tháng năm đang hằn vệt rõ quanh những nếp nhà nơi đây. Vết tường bong tróc từng mảng, đủ để thấy thời gian tồn tại của nó.

Khám phá ngôi nhà trình tường của người Hà Nhì

Lũ trẻ hào hứng dẫn tôi vào bên trong gian nhà chính nhỏ bé nhưng ấm áp

Thấy có khách lạ, mấy đứa trẻ con đang chơi ngoài mương lân la chạy vào. Tôi hỏi thăm và chia kẹo cho tụi trẻ. Đứa nào đứa nấy ngửa bàn tay còn lấm lem bùn đất ra nhận kẹo, ánh mắt háo hức và nụ cười hồn nhiên. Theo chân một cậu bé, tôi ghé ngôi nhà bên cạnh, chào và xin phép chủ nhà để vào thăm.

Chủ nhà là một bà cụ đang mải nhóm bếp. Cụ là người Hà Nhì. Tóc quấn thành vòng trên đầu với bộ trang phục màu đen, có vỏn vẹn một khuy cúc trước ngực. Ban đầu tôi khá ngạc nhiên với mái tóc dày của cụ. Nhưng sau đó mới nhận ra đó là cuộn tóc giả, được bện chặt từ những sợi tách ra của vỏ cây rừng. Dường như cụ không hiểu được tiếng Kinh, chỉ cười cười và ra hiệu cho tôi. Đôi lúc khoảng cách ngôn ngữ được thay bằng những nụ cười và ánh mắt mến khách.

Món quà nhỏ khiến tụi trẻ thích thú và thân thiện hơn

Phía trong ngôi nhà khá chật và thiếu ánh sáng. Dường như nhà không có cửa sổ và khói bếp thì đang nghi ngút khắp căn. Do điều kiện khí hậu khắc nghiệt, sống trên tầng mây, sống giữa sương giá quanh năm, nên người Hà Nhì ở đây xây những ngôi nhà kín mít với bức tường dày và ít cửa để giữ ấm và tránh gió lùa. Ngoài ra, giống những mái bếp của người xứ núi, căn bếp ở đây cũng có thanh củi dựng ngang nóc bếp đen sì nhuộm khói, treo những dãy ngô thẳng tắp lửng lơ. Dường như ngô cũng được hun khói mà chuyển màu.

Gian bếp ấm cúng

Gác bếp ở đây cũng có thanh củi dựng ngang nóc bếp đen sì nhuộm khói, treo những dãy ngô thẳng tắp lửng lơ

Sau khi thăm thú ngôi nhà, cùng mấy đứa trẻ ăn kẹo và trò chuyện vài câu tiếng Kinh, tôi dự định đi tiếp cho kịp thời gian. Chào tạm biệt cụ già và mấy đứa trẻ, tôi lại tiếp tục lên đường khám phá những bản làng trong thung lũng sương.

13 Khám phá gian nhà, giao lưu với dân bản và trẻ nhỏ nơi đây quả là một trải nghiệm đáng nhớ với tôi  Ngắm lúa vàng ở Chu Lìn (iHay) Buổi sớm tỉnh dậy ở Y Tý thật là một cảm giác đặc biệt. Sớm nay tỉnh giấc, mở cửa sổ nhà chị Mỷ, thấy mây vờn, sóng sánh đan thành lớp... Tôi đã đón mặt trời ngoi lên từ sau những dãy núi mờ xa Choàng nhẹ một tấm áo, tôi mê mải đi tìm mây. Con đường buổi sớm trắng muốt màu mây. Tôi như đi giữa những tảng mây to, lành lạnh, man mát. Nổi da gà và nín lặng trong cái cảm giác được bay trong những đám mây, rồi đón mặt trời ngoi lên từ sau những dãy núi mờ xa. Hít hà thật đầy lồng ngực thứ hương buổi sáng, hương gió, hương mây, hương của cỏ cây ướt sương đêm. Hương của ánh mặt trời lắt liu chọc thủng bờ mây. Những cảm giác chỉ có khi bạn đứng ở nơi đây, thiên đường mây Y Tý. Đi giữa thênh thang lúa, hít hà mùi hăng hăng của nương ngô bên đường Sau khi đón bình minh với mây gió, tôi lại tiếp tục hành trình khám phá Y Tý mùa thu với ba lô gọn ghẽ trong túi bọc cùng đôi giày ướt nhẹp vì bùn đất. Tôi quyết định đi tìm những thung lúa vàng tươi góc trời ở khu Chu Lìn. Con đường đến đây chỉ tựa một sợi chỉ nhỏ len lỏi giữa thung lũng và những rặng núi xa. Đi qua những bản làng, thấy mùi rơm rạ của những nơi đã gặt gần hết. Thấy nhà nào nhà nấy cửa cài then vì bận ra đồng thu hoạch lúa cả rồi. Thấp thoáng sau những ngôi nhà là vàng tươi những đồi lúa. Bạn có biết, cái cảm giác đi giữa thênh thang lúa, hít hà mùi hăng hăng của nương ngô bên đường, khoan khoái vươn vai, dang đôi tay như muốn ôm trọn bầu trời xứ núi vào lòng là một điều rất tuyệt không? Phía xa xa là những trảng ruộng vàng mượt mà, vàng thăm thẳm cả một góc trời Đến khu Chu Lìn, tôi dừng xe ở một con đường nhỏ. Phía xa xa là những trảng ruộng vàng mượt mà, vàng thăm thẳm cả một góc trời. Có những góc, cái màu vàng cuộn xanh của lúa lại nằm gọn ghẽ giữa những xanh đồi xanh núi. Lúa ở Y Tý mùa thu vẫn còn trộn lẫn sắc xanh của những trảng ruộng còn chưa no gió no nắng để chuyển màu chín. Có lẽ đây là điều tạo nên nét đặc biệt cho Y Tý. Với tôi, Y Tý vẫn là một cô thiếu nữ e ấp, đến thuở dậy thì mà vẫn thẹn thùng chẳng chịu nở bung hương chín. Khiến bao gã si tình phải mê mải vào thung tìm vàng giữa mùa thu đang rộ. Cả khu Chu Lìn mang cả sắc vàng mùa màng no ấm Những cánh đồng lúa vàng tươi  Cả khu Chu Lìn mang cả sắc vàng mùa màng no ấm. Vòng theo bao góc cua, trước mắt tôi lại hiện ra những cánh đồng lúa vàng tươi sắc nắng. Đâu đó, có vài đứa trẻ hồn nhiên chơi đùa ở góc núi. Cảnh đẹp và thanh bình. Bên đường, những vạt cỏ dại trắng bung nở Một vài đoàn khách du lịch cũng dừng lại bên đường chụp ảnh. Khuôn mặt ai cũng rạng rỡ, đắm chìm trong cảnh đẹp. Kẻ thị thành quen sống với nhà cao tầng, khói bụi, đèn xe, giờ lại được hồn nhiên giữa thênh thang mây gió, giữa chập chờn cò trắng, lúa vàng mê mải. Ai chẳng yêu, chẳng phải lòng cảnh và người xứ núi? Đi qua những con đường lúa, thoáng thấy xa xa là những dãy núi sừng sững xanh cây như bức tường thành bao phủ cả Y Tý. Trời gần trưa, nắng vẫn nắng. Mà trời vẫn xanh mây. Ngồi lại một chút, đo đếm những đám mây bay ngang qua đầu, thấy lòng ước mong được là một cánh chim sải cánh... Ngồi lại một chút, đo đếm những đám mây bay ngang qua đầu Dù sao đi nữa, “đi” vẫn là thứ khiến người ta nghiện. Cái thứ “nghiện” mà chẳng hề muốn “cai” chút nào. Vì có những thời khắc này, thấy mình tan trong núi, trong thung, trong gió nắng ngàn mây. Nếu là bạn, bạn cũng sẽ nghĩ như tôi, phải không?... Ngải Thầu sóng lúa bung mây (iHay) Một buổi trưa vàng nắng lạnh, tôi quyết định lên Ngải Thầu rồi tìm một góc nào đó thật thú vị, chờ thấy bóng những người đàn ông, đàn bà địu lúa trở về sau một sáng làm việc tảo tần. Cô bé đứng ngóng dáng mẹ đang phơi nắng đội lúa từ dưới thung trở về Ngải Thầu lúc nào cũng lãng đãng mây và những vạt sương mờ đục. Màn nắng trưa xiên rọi vào từng đám ruộng, vàng ruộm cả đám thóc phơi khô. Đâu đó có những đứa bé chơi đùa chờ cha mẹ trở về. Lúc này mây buông hờ, nắng đã trải vàng khắp thung lũng. Tôi ngồi bên phiến đá nâu nhẵn thín, ngắm nhìn những trảng lúa bông trĩu hạt, vàng xanh xen kẽ. Bầu trời cao và rộng. Phía xa xa là những rặng núi xanh thẳm. Vài cánh cò bay là là, thấp thoáng sau những bụi tre già. Nắng đã trải vàng khắp thung lũng, xa xa là những rặng núi xanh thẳm Tôi ngồi đó, tận hưởng món ăn quen thuộc tại một nơi xa lạ. Cảnh đẹp dường như khiến món ăn cũng trở nên thú vị hơn. Thế rồi, tôi như đang tắm táp thứ ánh nắng vàng tươi của đất trời. Nhìn ngắm những người đàn ông, đàn bà đang tảo tần gặt lúa, địu trên vai những gùi tre nặng trịch. Tôi như đang tắm táp thứ ánh nắng vàng tươi của đất trời Tôi đi tiếp để tìm mỏm đá đầu rùa huyền thoại mà bất cứ kẻ xê dịch nào đến Y Tý cũng tìm đến. Mỏm đá này khiến tôi nhớ đến mỏm đầu rùa ở đỉnh núi Pha Luông (Mộc Châu). Đứng ở đó, vươn xa tầm mắt nhìn rộng thế giới. Thấy mình chỉ là một hạt cát giữa trời xanh mênh mông. Lúa cứ trải dài mê mải, tít tắp không dừng. Bậc thang nối bậc thang, tạo thành một dãy núi dài xếp nên bởi những bậc thang lúa chín. Ngồi ở nơi thiên nhiên vô tận này, thấy mình thật là một kẻ may mắn. May mắn vì bước chân chưa mỏi vẫn đủ đam mê tìm kiếm những chân trời mới. Yêu thêm từng tấc đất quê hương. Hình hài Tổ quốc hiện rõ rệt trong từng cảm xúc thương yêu. Ngồi ở mỏm đá đầu rùa, tôi thấy mình thật may mắn vì bước chân vẫn đủ đam mê kiếm tìm những chân trời mới Đoạn đường trở về nhà chị Mỷ, tôi may mắn gặp đám mây lớn. Mây dưới thung lũng cuộn trào, nở bung rồi cuốn thành tảng lớn, kéo nhau tản rộng khắp bầu trời. Phía xa, tường thành đắp lũy là những rặng núi cao, nhấp nhô theo sóng mây mờ mờ. Mây và sương khiến cái nắng ban nãy lại lành lạnh, ươn ướt hơi sương. Đứng một góc giữa vàng lúa trắng mây. Tôi lại thấy mình được bay trong khung cảnh mây trời lúa chín.  Mây dưới thung lũng cuộn trào, nở bung rồi cuốn thành tảng lớn, kéo nhau tản rộng khắp bầu trời Trời cũng xế trưa. Nắng lên cao hơn. Sau khi trở về nhà chị Mỷ dọn đồ, tôi lên xe quay lại con đường trở về Sa Pa. Chiều nay, trời tạnh ráo, tôi sẽ thăm lúa ở Dền Sáng và một số bản mà hôm nọ vì mưa nên bỏ lỡ mất. Buổi chiều ở Dền Sáng, không khí nhẹ nhàng như một chiều thu trong kí ức tuổi thơ. Con đường vắng thấp thoáng xa gần bóng một vài người dân tộc đang gặt lúa. Tôi bước chậm rãi, lang thang khắp những con đường lúa chạy hai bên, tìm kiếm một bóng cây mát lành giữa thung lúa chín. Chà, nếu là một kẻ lớn lên từ trong lòng núi, sống với thung sâu lúa vàng, chắc hẳn, mỗi chiều, tôi sẽ tìm đến gốc cây bình yên phía xa kia. Rồi ngả lưng vào thân cây xù xì, ngửa mặt nhìn trời. Hoặc ngấu nghiến một cuốn sách. Hoặc lặng lẽ viết vài dòng văn. Xa xa là những cánh cò trắng phau đang bay về phía khói bếp thơm nồng. Lang thang khắp những con đường lúa chạy hai bên Tôi đứng đó, ngước mắt nhìn từng bậc thang dài, mê mải đến tận trời xa. Nếu là một cánh chim, tôi sẽ mải miết bay đến tận chân trời xa kia. Vì muốn biết ở nơi đó, nắng có vàng hơn nơi đây? Lúa còn thơm hay thắm mùi mưa gió dầm sa? Ở nơi đó, nắng có vàng hơn nơi đây? Lúa còn thơm hay thắm mùi mưa gió dầm sa? Con đường trở về Sa Pa chốc chốc đã ngả ánh chiều. Nắng dần tắt, khói bếp bốc lên từ những ngôi nhà trên thung lũng xa. Đi qua Tả Giàng Phình, tôi dừng lại, ngắm nhìn những mái nhà nâu len lỏi giữa thung lúa mênh mang. Vùng đất này thanh bình lắm. Có lẽ vì được che chở bởi ngọn núi thiêng có tên Ngũ Chỉ Sơn. Những mái nhà nâu len lỏi giữa thung lúa mênh mang Y Tý trùng điệp núi và bóng dáng khuất lấp sau đám mây lớn của Ngũ Chỉ Sơn giống như đang giơ 5 ngón tay nói lời tạm biệt kẻ lữ khách. Ngoái lại nhìn một lần nữa từng thung lúa, đèo xa như để ghi trọn vào lòng hình ảnh của một mùa thu vàng sóng lúa bung mây. Tôi thì thầm nói lời tạm biệt mảnh đất Y Tý. “Khi ta ở chỉ là nơi đất ở Khi ta đi, đất đã hóa tâm hồn...” (Chế Lan Viên) Nắng vàng tan trong sương (iHay) Sắc vàng vốn là màu chủ đạo của mùa thu. Vàng của những con đường lá rụng khắp phố phường. Vàng của hoa cúc nở bung trong buổi sớm sương đọng. Vàng của ánh trăng rằm Tết nguyên tiêu. Và bạn biết không, nếu kiếm tìm sắc vàng ươm nắng, vàng rộ bông, vàng mượt mà,… thì hãy đến với Y Tý để chìm trong muôn thuở vàng tươi sắc lúa. Y Tý mùa thu, thực sự rực rỡ như một thung lũng ngời sắc, bừng chín mùa màng. Y Tý mùa thu, thực sự rực rỡ như một thung lũng ngời sắc, bừng chín mùa màng Ngồi giữa những trảng ruộng bậc thang mát lành, ngọt lịm vị lúa chín. Ta lại mong mỏi được tựa vai bên gốc cây đâu đó giữa đồi lúa vàng tươi. Nhẩn nha lật vài trang sách mà tận hưởng phút giây vui sống. Ngồi giữa những trảng ruộng bậc thang mát lành, nhẩn nha lật vài trang sách mà tận hưởng phút giây vui sống Đâu đó trên con đường tìm lúa, có những chỗ nghỉ chân thật tuyệt vời. Đó là những mỏm núi đá nâu nhẵn thín. Ngồi ở mỏm đá mà chờ gió lên, chờ mây kéo nhau về, ôm trọn góc đèo cong cong nương lúa, nhìn tận xa ngút ngàn vàng xanh. Một cảm giác thực sự phiêu bồng. Thấy cái nắng tràn vào da. Nắng mà ngỡ sương. Chắc vì nắng tan trong sương. Vàng mắt với nắng và lúa trên những ruộng bậc thang phía chân trời. Ngồi ở mỏm núi mà chờ gió lên, chờ mây kéo nhau về Đến với Y Tý để chìm trong muôn thuở vàng tươi sắc lúa Những thung lúa Y Tý mùa này không chỉ lịm ngọt màu vàng của nắng chiều tràn ruộng lúa chín. Đó còn là xứ sở của mây. Mây đan nắng. Mây quyện lúa. Mây dệt trời xanh. Những con đường len lỏi lúa vàng, bảng lảng cụm mây, đôi lúc lại cuộn trào cả biển mây nở bung sắc trắng. Những con đường len lỏi lúa vàng, bảng lảng cụm mây Những khoảng trời lúa đan núi, núi cuộn trong mây Đâu đó, giữa những thung lúa vàng xanh, vẫn có những người đàn ông, đàn bà tần tảo lao động. Niềm vui bừng lên giữa vàng lúa xanh cây. Nụ cười cho mùa màng bội thu, cho ước mơ no đủ, cho hạnh phúc giản dị. Những đứa trẻ hồn nhiên giữa lúa vàng, trời mây Ai đó yêu xứ núi gần trời. Ai đó mong được chạm tay vào bóng mây nơi đỉnh núi thung sâu. Thì lên Y Tý mà ngửa mặt nhìn trời. Mà giơ tay hái mây, nhặt gió. Mà để hồn quyến luyến mùi hương mùi cỏ, núi cao sông đầy. Ai đó yêu xứ núi gần trời... Chạm tay vào thiên nhiên, hít trọn thứ khí trời tinh lọc vạn vật, đó là lúc người ta thấy mình khỏe khoắn, lạc quan và tâm hồn chân túy nhất. Chạm tay vào thiên nhiên, ngắm trọn bầu trời, ôm trọn lòng thung sóng lúa Về với Y Tý, để thấy mình là một khúc hát chim trời Đồi lúa, thung lũng gió, đèo mây – những thứ khiến bao kẻ xê dịch phải khát thèm mà ham muốn đến cháy tim. Nếu yêu mùa thu, nếu trót lòng mang trong mình cái thứ đam mê thỏa chí tang bồng với mây núi gió sương, trót nhớ mong cái sắc vàng mê mải của thu vùng cao, thì đừng quên ghé Y Tý một ngày mây nắng bồng bềnh tan trong nhau. Về với Y Tý, để thấy mình là một khúc hát chim trời. Hạnh My – Hachi8

Biển mây Y Tý đẹp đến sững sờ

(Du lịch - Thethaovanhoa.vn) - Y Tý một xã vùng cao biên giới thuộc huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai, thuộc Tây bắc Việt Nam, giáp Trung Quốc. Nơi đây gần như quanh năm mây mù bao phủ.

Bạn nên đến Y Tý từ khoảng tháng 9 năm trước đến tháng 4 năm sau. Chắc chắn bạn sẽ vô cùng thích thú khi được chứng kiến một biển mây bồng bềnh huyền ảo. Thời điểm tốt nhất trong ngày để khám phá Y Tý là vào tầm chiều để ngắm hoàng hôn trên biển mây hoặc vào sáng sớm khi mây còn phủ kín núi rừng tạo nên một khung cảnh vô cùng huyền diệu. 

Mời các bạn chiêm ngưỡng vẻ đẹp đến ngỡ ngàng của biển mây Y Tý, một trong những điểm "săn" mây thu hút nhất đối với đông đảo dân xê dịch, ưa thích khám phá và chụp ảnh khắp Việt Nam.

XZ