Bánh Pía Sóc Trăng

Bánh pía là một trong những đặc sản có nguồn gốc từ Sóc Trăng. Bánh pía được làm bằng bột mì, sầu riêng, lòng đỏ trứng. Pía là âm đọc của người Triều Châu (người Tiều) của từ 餠 (bính), có nghĩa là bánh. Đôi khi bánh pía còn được gọi là bánh lột da. 

Không những có các công trình kiến trúc Khmer nổi tiếng, Sóc Trăng còn được biết đến bởi những món ăn ngon như cốm dẹp, xá bấu, bún nước lèo, bánh bía… trong đó, bánh bía là đặc sản không thể thiếu trong chuyến đi về Sóc Trăng. Chiếc bánh bía nhìn từ bên ngoài có màu vàng cam. Xẻ chiếc bánh làm đôi, chiếc bánh như vành trăng bán nguyệt ẩn vào bên trong là màu đỏ rực của lòng đỏ trứng gà, mùi sầu riêng dậy lên như mời gọi làm cho chiếc bánh bía trông đã ngon lại càng ngon hơn.
Để bánh pía có được mùi vị, mầu sắc hấp dẫn phải qua rất nhiều công đoạn. Trước tiên, bột mì được đưa vào máy, trộn nhuyễn với đường cát trắng trên bếp lửa. Sau đó thêm vào các phụ gia, rồi chia làm hai phần. Phần bột dai được cán mỏng như bánh tráng, cuốn tròn lại, kéo dài ra làm vỏ ngoài cùng. Phần bột xốp được xắt thành khối hình vuông, có kích cỡ vừa lòng bàn tay, được dùng làm vỏ bánh bên trong.
Nhân bánh có nhiều loại, phổ biến nhất là nhân khoai môn, nhân đậu xanh, sầu riêng. Đậu xanh và khoai môn sau khi hấp chín được trộn đường, xay nhuyễn, chế thêm mỡ nước tạo nên mùi vị bùi bùi, beo béo khá hấp dẫn. Mỡ làm nhân được xắt sợi ướp đường cho săn, để nhằm giữ được lâu. Hột vịt muối đặt giữa nhân, người ta chỉ chọn lấy lòng đỏ.

Do có nguồn gốc từ Trung Hoa được du nhập vào Việt Nam theo chân các Hoa kiều nên bánh pía cũng có ít nhiều những thay đổi cho phù hợp với điều kiện bản địa. Ví như Người dân Nam Bộ có đặc tính thích mùi thơm nặng của sầu riêng do vậy bánh được bổ sung thêm mùi vị của loại trái cây này và từ đó đã trở thành đặc sản nổi tiếng. Nhắc đến bánh bía Sóc Trăng ai cũng thích nhất bánh bía đậu xanh sầu riêng. Sầu riêng khi tách hạt lấy thịt trộn mỡ heo xắt sợi làm nên những mùi vị tuyệt vời của bánh pía Sóc Trăng.

Sau các bước chuẩn bị đầy công phu, bánh được đưa vào lò và nướng ở nhiệt độ trung bình khoảng 2700C. Sau từ 5-7 phút, thợ đứng lò sẽ lấy bánh ra, lật ngược mặt bánh rồi thoa lên một lớp lòng đỏ trứng và đưa vào lò trở lại. 15 phút sau, khi chiếc bánh chuyển sang màu vàng ươm, quyện mùi sầu riêng thơm hấp dẫn cũng là lúc chiếc bánh đã được hoàn thành và chuẩn bị đến tay thực khách.
Bánh bía có hai loại chay và mặn. Ăn bánh không thể thiếu tách trà thơm. Vị đăng đắng, thanh thanh trong trà giúp bánh đỡ ngấy. Điều lạ của bánh là ở chỗ không thể ăn một lúc được nhiều nhưng có thể nếm lai rai không biết ngán. Người Sóc Trăng có thói quen biếu tặng bánh bía nhân dịp cúng trăng (rằm tháng

hoặc lễ Tết như cách bày tỏ tình thân ái. Người phương xa đến thăm Sóc Trăng bao giờ cũng mua vài phong bánh bía (mỗi phong bốn cái) làm quà cho người ở nhà, như mang theo hương vị ngọt ngào đậm đà, chân chất của một vùng quê Nam Bộ. Để rồi cứ mỗi độ lễ hội Oc om boc đến, trên dòng sông Đinh rộn vang tiếng hò, khắp nơi vang lên điệu lâm thôn thì cũng là lúc chiếc bánh bía lại quay về với câu chuyện lễ nghĩa, của tình chòm xóm như câu hát mượt mà, da diết không thể nào quên.

Bánh pía Sóc Trăng dậy mùi sầu riêng béo ngậy

Mùi sầu riêng béo ngậy hòa cùng vị trứng muối đậm đà, vị đậu xanh, khoai môn bùi bùi khiến bánh pía Sóc Trăng trở thành đặc sản nổi tiếng mang thương hiệu Việt.

Tỉnh Sóc Trăng nằm cách TP HCM 230 km, nổi tiếng với hệ thống kênh rạch chằng chịt và cũng là nơi tập trung lượng lớn người đồng bào Khmer sinh sống. Đến đây, ngoài thưởng ngoạn danh lam thắng cảnh, du khách còn dễ dàng bắt gặp những biển hiệu mời chào thưởng thức món bánh pía thơm ngon nổi tiếng.

Bánh pía vốn được làm từ bột mì nhào nhuyễn với đường cát trắng, sau đó, cán thành các lớp mỏng chồng lên nhau. Nhân bánh gồm trứng muối và hỗn hợp dẻo có vị ngọt bùi, đậm đà. Theo người dân nơi đây, bánh pía có nguồn gốc từ người Minh Hương (Trung Quốc) di cư sang khu vực Sóc Trăng từ thế kỷ 17 dưới thời chúa Nguyễn. Loại bánh này là thực phẩm chống đói khi đi đường của dân di cư.

Sau khi du nhập vào Sóc Trăng, loại bánh này được người dân biến tấu trên cơ sở các loại thực phẩm có sẵn ở vùng đất này để phù hợp với khẩu vị của người Việt. Qua thời gian, cách làm bánh pía đã lan rộng khắp tỉnh Sóc Trăng và nổi tiếng một vùng Nam Bộ.

Đầu tiên, để làm vỏ bánh, người làm dùng bột mì trộn nhuyễn với đường cát trắng; cán thành các lớp bột thật mỏng, đảm bảo xếp chồng được lên nhau. Tiếp đến là phần nhân bánh, tùy từng loại nhân mà người thợ có cách chế biến riêng biệt.

Sản phẩm bánh pía đặc sản Sóc Trăng. Ảnh: Trung tâm xúc tiến thương mại nông nghiệp Hà Nội.

Để tạo độ bùi cho bánh, người thợ đem đậu xanh và khoai môn hấp chín rồi trộn với đường, xay nhuyễn, chế thêm ít mỡ nước. Mỡ lợn làm nhân được xắt sợi, ướp đường cho săn lại và đạt độ trong cần thiết. Trứng vịt muối sẽ được đặt ở giữa, còn lại, tùy từng loại bánh mà người làm cho nhân phù hợp. Tuy nhiên, bất cứ loại bánh pía nào cũng không thể thiếu hương vị sầu riêng.

Sau khi bao bột xong, người thợ miết kín miếng bánh và ấn dẹt xuống, thoa một lớp dầu ăn lên khay, đặt bánh vào đó rồi đem nướng. Mẻ bánh pía thành phẩm sau khi nướng có màu vàng ươm, dậy mùi thơm béo ngậy của sầu riêng.

Anh Trung, chủ cơ sở sản xuất bánh pía Quãng Trân tại Châu Thành, Sóc Trăng cho biết, các nguyên liệu làm bánh đều được cơ sở thu mua, lựa chọn trực tiếp tại địa phương nên đảm bảo về nguồn cung cấp. Toàn bộ sản phẩm được đựng trong bao bì chuyên dụng; bên ngoài có đầy đủ thông tin, địa chỉ cơ sở, thành phần, ngày sản xuất và hạn sử dụng để người tiêu dùng yên tâm lựa chọn.

Với việc thực hành đúng các quy định, bánh pía Quãng Trân được Chi cục vệ sinh an toàn thực phẩm Sóc Trăng chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh, đồng thời, được Cục sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận thương hiệu riêng.

Giờ đây, các cơ sở sản xuất bánh pía không chỉ góp phần duy trì món đặc sản của Sóc Trăng, mà còn giải quyết việc làm cho lượng lớn nhân công tại địa phương. Theo chủ cơ sở bánh pía Quãng Trân, những người thợ làm có thu nhập ổn định 4 - 4,5 triệu đồng mỗi tháng. Thời điểm tăng ca vào dịp Tết Nguyên Đán hay Tết Trung thu, thu nhập này có thể tăng lên.

Hiện tại, Sóc Trăng có khoảng 50 lò chuyên sản xuất bánh pía để đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước. Không những vậy, có cơ sở sản xuất còn xuất khẩu bánh sang nước ngoài, góp phần mang thương hiệu bánh pía Sóc Trăng đến với bạn bè quốc tế.

Thu Nga