Thứ Năm, 10 tháng 1, 2013

Đêm xuân tình hội Trám



Hội Trám có lẽ là lễ hội duy nhất mang đậm màu sắc phồn thực, đề cao tính dục của người dân đồng bằng Bắc bộ, nơi vốn mang đậm tín ngưỡng của nền văn hóa lúa nước, với những lễ đầu xuân cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt…
Hội Trám được người dân xã Tứ Xã, Lâm Thao, Phú Thọ bảo tồn từ bao đời nay với đặc trưng riêng của mình. Trước kia, hội Trám hay trò Trám đã có lúc bị gián đoạn vì chiến tranh nhưng đã được người dân nơi đây “tìm lại” từ năm 1993.
 
Theo phong tục, trong đêm lễ mật vào đúng 24h đêm ngày 11 tháng giêng Âm lịch, cụ từ sẽ mang hai linh vật của hội Trám (được cất kỹ trong hòm gỗ) là nõ và nường, được làm bằng gốc tre già, tượng trưng cho việc sinh sản của con người, giao cho đôi vợ chồng đã được làng chọn lựa thực hiện nghi lễ trang trọng nhất của lễ hội.
 
Theo tiếng hô của cụ từ “Linh tinh tình phộc” ba lần, thì đôi vợ chồng nọ cũng phải ba lần đâm hai linh vật vào nhau sao cho vừa khít, không được phép trượt, vang lên những tiếng “phộc” đầy hình tượng. Năm nào mà tiếng kêu vang to, nghi lễ thực hiện không lần nào bị trượt thì năm đó, làng sẽ làm ăn phát đạt, con cháu đề huề…
 
Theo tục lễ xa xưa, sau khi làm lễ mật, trai gái trong làng được tự do “tháo khoán” với nhau, không bị ngăn cấm để có thể tìm cho mình một người bạn tình trăm năm  (trong xã Tứ Xã hiện vẫn còn những cụ được sinh ra trong những đêm “tháo khoán” rộn ràng này) nhưng giờ đây, tục lệ này đã không còn phù hợp với xã hội, đành rằng trong đêm này, các cụ cũng không cấm con cháu tìm hiểu lẫn nhau.
 

Hội Trám là một trong những lễ hội hiếm hoi ở đồng bằng Bắc bộ đề cập trực tiếp đến chuyện tính dục trong các nghi lễ
 

Đây là lễ hội đặc biệt có sức thu hút mạnh mẽ với các thanh niên
 

Những đồ thờ cúng không thể thiếu trong hội Trám
 

Trò Trám - như đúng tên gọi của nó ngoài phần lễ của các bậc trưởng lão, phần hội lại mang đến niềm vui cho tất cả mọi người
 

Năm nay, hội Trám tại Tứ Xã chính thức được tỉnh Phú Thọ công nhận là di sản văn hóa
 

Một người khuyết tật cũng cố gượng đứng lên làm lễ chào cờ với niềm vui lễ hội quê nhà chính thức được công nhận
 

Năm nay là năm chẵn, vì thế mà hội Trám tổ chức to hơn, thu hút sự quan tâm của nhiều người hơn
 
Hội Trám còn thu hút mọi người với trò diễn xướng: tứ dân chi nghiệp, khuyến khích mọi người về sỹ - nông - công - thương nhưng với màu sắc khôi hài, châm biếm...
 

Đôi vợ chồng được chọn để hành lễ sốt ruột đợi vào miếu chuẩn bị trang phục cho buổi lễ mật
 

Buổi lễ diễn ra trong ánh sáng của ngọn nến duy nhất để đảm bảo sự thiêng liêng
 

Được nhìn thấy hai linh vật của hội Trám là sự may mắn không phải ai cũng có
 
Theo tục xưa, sau khi hai linh vật được "gặp nhau" trong lễ mật, trai gái trong làng phải chạy quanh ngôi miếu 3 vòng, vừa chạy vừa hô "linh tinh tình phộc"

Dù thời gian đã bước sang ngày 12 tháng giêng nhưng cỗ bàn vẫn được ngả ngay ra sân miếu cho mọi người cùng thụ lộc
Vietbao(Theo_Dân trí

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét