Phước Minh Cung là một trong những ngôi chùa đẹp ở Trà Vinh. Hiện tại, không còn tư liệu ghi chép về lịch sử ngôi chùa này. Tuy nhiên, trong chùa còn lưu giữ hai bi ký, một bằng đá, một bằng gỗ cùng nội dung: "Phước Minh Cung - Phước Kiến toàn thể kiến thiết nhất ngũ ngũ lục niên". Nếu bi ký này chính xác thì chùa được tạo lập vào năm Bính Thìn 1556.
Tọa lạc ở số 44 đường Điện Biên Phủ, phường 2, thành phố Trà Vinh, Phước Minh Cung được biết đến là một công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo vào những năm đầu thế kỷ XX. Phước Minh Cung còn gọi là chùa Ông vì nhà chùa lấy Quan Công làm vị thần chính thờ tự.
Cũng như nhiều chùa Hoa khác, Phước Minh Cung có kiến trúc theo kiểu "nội công ngoại quốc". Mặt bằng tổng thể gồm ba tòa nhà nằm ngang song song tạo thành tiền điện, trung điện, chính điện. Dọc hai bên là hai dãy tả điện, hữu điện hướng vào ba tòa nhà này tạo thành một công trình khép kín hình chữ khẩu. Giữa các tòa nhà là sân thiên tĩnh hoặc hành lang thông thương. Mái chùa thiết kế tầng bậc lợp ngói âm dương tiểu đại, diềm mái là loại ngói tráng men xanh ngọc. Trên các gờ mái mặt dựng đầu hồi trang trí đồ án lưỡng long thanh châu, bát tiên, tứ linh, hoa lá, muông thú... khung sườn chịu lực làm bằng gỗ quý gồm hai loại cột: tròn và vuông, kê chân cột là các tảng đá chạm hình cánh sen.
Rào cổng chùa thiết kế theo kiểu "thượng song hạ bảng" trên các trụ rào, trụ cổng trang trí các tượng sư tử một đặc trưng của các chùa Ông người Hoa.
Vào cổng qua khoảng sân hẹp đến tiền điện. Là mặt tiền của chùa cho nên rất được chú trọng về mỹ thuật nhất là phần sảnh. Mặt trước chùa có ba cửa ra vào, một cửa vào chính điện, hai cửa vào tả, hữu điện. Cửa chính hơi lùi vào trong và thiết kế kiểu ô hộc, bên trong chùa hai bên hông thiết kế thêm hai cửa phụ đối diện nhau tạo thành "ngũ môn kín". Cửa chính làm bằng gỗ với bốn cánh, trang trí hình tượng Tần Thúc Bảo, Uất Trì Cung, Từ Mậu Công và Ngụy Trưng. Hai bên vách là hai phù điêu Thanh Long, Bạch Hổ, ở giữa bên trên là biển đại tự Phước Minh Cung viết bằng chữ Hán cùng các mảng phù điêu đề tài: song tiền, kết nghĩa đào viên (Quan Công, Lưu Bị, Trương Phi), tứ dân (sĩ, nông, công, thương) và các điển tích cổ Trung Quốc cùng bao lam lưỡng phụng thanh châu tượng trưng cho âm dương hòa hợp, vạn vật phát sinh phát triển. Trên các bộ phận vì kèo chạm khắc họa tiết long, lân, hoa, lá rất tinh xảo, độc đáo cùng tiểu tượng Hàn Tương Tử, Lam Thái Hòa hai vị tiên trong bát tiên.
Nội thất tiền điện gồm các bàn thờ, khánh thờ: Ngọc Hoàng Thượng đế, Tiền hiền, Hậu hiền và hai phù điêu đào lộc trường thọ, tùng hạc trường xuân. Các bàn thờ, khánh thờ và trên các xà đội được chạm khắc hoặc ghép các phù điêu: lưỡng long triều nhật, song phụng tranh châu, quy đội hạc, hoa lá cách điệu...
Ngoài ra, còn có các liễn đối, hoành phi, đặc sắc nhất là thủ quyển nghĩa khí và hoành nghĩa khí tam thiên được làm năm Tuyên Thống Nhị niên (1910).
Hết tiền điện du khách vào trung điện. Trung điện cũng được trang trí các phù điêu, liễn đối, hoành phi. Nổi bật nhất là đồ án bát tiên kỵ thú trang trí hai bên vách thiên tĩnh và trên góc giao xà cột. Đồ án thể hiện 8 chặng đường tu tập các bí pháp của đạo giáo để trở thành tiên. Ở đây cũng biểu trưng cho sự trường sinh bất tử.
Chính điện: là nơi quan trọng nhất tập trung sự thờ cúng gồm ba gian thờ: Quan Thánh Đế Quân, Chúa Xứ Nương Nương, Phước Đức chính thần. Các gian thờ được bố trí như sau:
Gian giữa - Quan Thánh Đế Quân: khánh thờ ở trong cùng sơn phết, chạm khắc tỉ mỉ, tinh xảo. Kỹ thuật chạm khắc có chạm bong, chạm thủng, chạm nổi với các đề tài lưỡng long tranh châu, long vân, hoa điểu... bên trên là hoành phi kiền khôn chính khí thếp vàng chạm long vân.
Gian trái - Chúa Xứ Nương Nương: khánh thờ chạm lưỡng long tranh châu, hoa, dơi, điểu... cùng câu đối "Chúa chí đào hoa kết thành kim phượng vũ, sinh hương tự triện thổ xuất ngọc long phi" và hoành tải tải.
Gian phải - Phước Đức Chính Thần: khánh thờ với chữ Phước Đức Chính Thần cùng câu đối "Phúc đức bảo ngã tử tôn an thả kiết, Thần đàn vi dân phụ mẫu thọ nhi khang" và bức hoành uy linh uy đức. Ba hoành phi kiền khôn chính khí, tải dục tải sinh, uy linh uy đức lạc khoản giống nhau: "Trung Hoa Dân quốc Mậu Ngọ mạnh đông cát đán", nhiều khả năng hoành làm tháng 10.1918.
Ngoài ra, trên các cột chính điện còn vẽ long vân, trang trí liễn đối. Trên các trụ đội chạm khắc ngư hóa long, thủy ba, hoa lá cùng các mảng phù điêu chạm dơi, chim, bướm... Nội thất chính điện còn bố trí ba dãy bàn thờ với bàn thờ tượng thờ, bàn thờ ngũ sự, bàn thờ hoa quả cùng hai bộ bát bửu, hai bộ lỗ bộ đây cũng là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Đặc biệt, còn có xích thố bằng mây một công trình nghệ thuật hiếm thấy. Có thể nói Phước Minh Cung là công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu còn lưu giữ nhiều tác phẩm nghệ thuật truyền thống độc đáo mang đậm nét văn hóa dân tộc Hoa, là một "bảo tàng mỹ thuật" để du khách chiêm ngưỡng.
V.T
Tọa lạc ở số 44 đường Điện Biên Phủ, phường 2, thành phố Trà Vinh, Phước Minh Cung được biết đến là một công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo vào những năm đầu thế kỷ XX. Phước Minh Cung còn gọi là chùa Ông vì nhà chùa lấy Quan Công làm vị thần chính thờ tự.
Cũng như nhiều chùa Hoa khác, Phước Minh Cung có kiến trúc theo kiểu "nội công ngoại quốc". Mặt bằng tổng thể gồm ba tòa nhà nằm ngang song song tạo thành tiền điện, trung điện, chính điện. Dọc hai bên là hai dãy tả điện, hữu điện hướng vào ba tòa nhà này tạo thành một công trình khép kín hình chữ khẩu. Giữa các tòa nhà là sân thiên tĩnh hoặc hành lang thông thương. Mái chùa thiết kế tầng bậc lợp ngói âm dương tiểu đại, diềm mái là loại ngói tráng men xanh ngọc. Trên các gờ mái mặt dựng đầu hồi trang trí đồ án lưỡng long thanh châu, bát tiên, tứ linh, hoa lá, muông thú... khung sườn chịu lực làm bằng gỗ quý gồm hai loại cột: tròn và vuông, kê chân cột là các tảng đá chạm hình cánh sen.
Rào cổng chùa thiết kế theo kiểu "thượng song hạ bảng" trên các trụ rào, trụ cổng trang trí các tượng sư tử một đặc trưng của các chùa Ông người Hoa.
Vào cổng qua khoảng sân hẹp đến tiền điện. Là mặt tiền của chùa cho nên rất được chú trọng về mỹ thuật nhất là phần sảnh. Mặt trước chùa có ba cửa ra vào, một cửa vào chính điện, hai cửa vào tả, hữu điện. Cửa chính hơi lùi vào trong và thiết kế kiểu ô hộc, bên trong chùa hai bên hông thiết kế thêm hai cửa phụ đối diện nhau tạo thành "ngũ môn kín". Cửa chính làm bằng gỗ với bốn cánh, trang trí hình tượng Tần Thúc Bảo, Uất Trì Cung, Từ Mậu Công và Ngụy Trưng. Hai bên vách là hai phù điêu Thanh Long, Bạch Hổ, ở giữa bên trên là biển đại tự Phước Minh Cung viết bằng chữ Hán cùng các mảng phù điêu đề tài: song tiền, kết nghĩa đào viên (Quan Công, Lưu Bị, Trương Phi), tứ dân (sĩ, nông, công, thương) và các điển tích cổ Trung Quốc cùng bao lam lưỡng phụng thanh châu tượng trưng cho âm dương hòa hợp, vạn vật phát sinh phát triển. Trên các bộ phận vì kèo chạm khắc họa tiết long, lân, hoa, lá rất tinh xảo, độc đáo cùng tiểu tượng Hàn Tương Tử, Lam Thái Hòa hai vị tiên trong bát tiên.
Nội thất tiền điện gồm các bàn thờ, khánh thờ: Ngọc Hoàng Thượng đế, Tiền hiền, Hậu hiền và hai phù điêu đào lộc trường thọ, tùng hạc trường xuân. Các bàn thờ, khánh thờ và trên các xà đội được chạm khắc hoặc ghép các phù điêu: lưỡng long triều nhật, song phụng tranh châu, quy đội hạc, hoa lá cách điệu...
Ngoài ra, còn có các liễn đối, hoành phi, đặc sắc nhất là thủ quyển nghĩa khí và hoành nghĩa khí tam thiên được làm năm Tuyên Thống Nhị niên (1910).
Hết tiền điện du khách vào trung điện. Trung điện cũng được trang trí các phù điêu, liễn đối, hoành phi. Nổi bật nhất là đồ án bát tiên kỵ thú trang trí hai bên vách thiên tĩnh và trên góc giao xà cột. Đồ án thể hiện 8 chặng đường tu tập các bí pháp của đạo giáo để trở thành tiên. Ở đây cũng biểu trưng cho sự trường sinh bất tử.
Chính điện: là nơi quan trọng nhất tập trung sự thờ cúng gồm ba gian thờ: Quan Thánh Đế Quân, Chúa Xứ Nương Nương, Phước Đức chính thần. Các gian thờ được bố trí như sau:
Gian giữa - Quan Thánh Đế Quân: khánh thờ ở trong cùng sơn phết, chạm khắc tỉ mỉ, tinh xảo. Kỹ thuật chạm khắc có chạm bong, chạm thủng, chạm nổi với các đề tài lưỡng long tranh châu, long vân, hoa điểu... bên trên là hoành phi kiền khôn chính khí thếp vàng chạm long vân.
Gian trái - Chúa Xứ Nương Nương: khánh thờ chạm lưỡng long tranh châu, hoa, dơi, điểu... cùng câu đối "Chúa chí đào hoa kết thành kim phượng vũ, sinh hương tự triện thổ xuất ngọc long phi" và hoành tải tải.
Gian phải - Phước Đức Chính Thần: khánh thờ với chữ Phước Đức Chính Thần cùng câu đối "Phúc đức bảo ngã tử tôn an thả kiết, Thần đàn vi dân phụ mẫu thọ nhi khang" và bức hoành uy linh uy đức. Ba hoành phi kiền khôn chính khí, tải dục tải sinh, uy linh uy đức lạc khoản giống nhau: "Trung Hoa Dân quốc Mậu Ngọ mạnh đông cát đán", nhiều khả năng hoành làm tháng 10.1918.
Ngoài ra, trên các cột chính điện còn vẽ long vân, trang trí liễn đối. Trên các trụ đội chạm khắc ngư hóa long, thủy ba, hoa lá cùng các mảng phù điêu chạm dơi, chim, bướm... Nội thất chính điện còn bố trí ba dãy bàn thờ với bàn thờ tượng thờ, bàn thờ ngũ sự, bàn thờ hoa quả cùng hai bộ bát bửu, hai bộ lỗ bộ đây cũng là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Đặc biệt, còn có xích thố bằng mây một công trình nghệ thuật hiếm thấy. Có thể nói Phước Minh Cung là công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu còn lưu giữ nhiều tác phẩm nghệ thuật truyền thống độc đáo mang đậm nét văn hóa dân tộc Hoa, là một "bảo tàng mỹ thuật" để du khách chiêm ngưỡng.
V.T
Phước Minh Cung - Trà Vinh
Địa chỉ: phường 2 - thành phố Trà Vinh - tỉnh Trà Vinh
Địa chỉ: phường 2 - thành phố Trà Vinh - tỉnh Trà Vinh
Tổng quan
Chùa Ông có tên gọi chính thức là Phước Minh Cung tọa lạc tại số 44, đường Điện Biên Phủ, phường 2, thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. Dựa theo bi ký còn lưu lại thì chùa được xây dựng năm 1556. Chùa thờ Quan Công nên được gọi là chùa Ông. Chùa đã được xếp hạng di tích quốc gia ngày 16-11-2005.
Kiến trúc
Cũng như nhiều chùa Hoa khác, Phước Minh Cung có kiến trúc theo kiểu "nội công ngoại quốc". Mặt bằng tổng thể gồm ba tòa nhà nằm ngang song song tạo thành Tiền điện, Trung điện, Chánh h điện. Dọc hai bên là hai dãy tả điện, hữu điện hướng vào ba tòa nhà này tạo thành một công trình khép kín hình chữ khẩu. Chính giữa là sân Thiên tỉnh. Mái chùa thiết kế tầng bậc lợp ngói âm dương tiểu đại, diềm mái là loại ngói tráng men xanh ngọc. Trên các gờ mái mặt dựng đầu hồi trang trí đồ án lưỡng long thanh châu, bát tiên, tứ linh, hoa lá, muông thú... khung sườn chịu lực làm bằng gỗ quý gồm hai loại cột: tròn và vuông, kê chân cột là các tảng đá chạm hình cánh sen.
Tiền điện
Mặt trước tiền điện có ba cửa ra vào, một cửa vào chính điện, hai cửa vào tả, hữu điện. Cửa chính làm bằng gỗ với bốn cánh, trang trí hình tượng Tần Thúc Bảo, Uất Trì Cung, Từ Mậu Công và Ngụy Trưng. Hai bên vách là hai phù điêu Thanh Long, Bạch Hổ. Bên trên là bức hoành phi đề tên chùa 福 明 宮 - Phước Minh Cung. Trên các vì kèo chạm khắc họa tiết long, lân, hoa, lá rất tinh xảo, độc đáo cùng tiểu tượng Hàn Tương Tử, Lam Thái Hòa hai vị tiên trong bát tiên. Bên trong Tiền điện gồm các bàn thờ, khánh thờ: Ngọc Hoàng Thượng đế, Tiền hiền, Hậu hiền và hai phù điêu đào lộc trường thọ, tùng hạc trường xuân. Các bàn thờ, khánh thờ và trên các xà đội được chạm khắc hoặc ghép các phù điêu: lưỡng long triều nhật, song phụng tranh châu, quy đội hạc, hoa lá cách điệu... Ngoài ra, còn có các liễn đối, hoành phi, đặc sắc nhất là thủ quyển nghĩa khí và hoành nghĩa khí tam thiên được làm năm Tuyên Thống Nhị niên (1910).
Trung điện
Trung điện cũng được trang trí các phù điêu, liễn đối, hoành phi. Nổi bật nhất là đồ án bát tiên kỵ thú trang trí hai bên vách thiên tĩnh và trên góc giao xà cột. Đồ án thể hiện 8 chặng đường tu tập các bí pháp của đạo giáo để trở thành tiên. Ở đây cũng biểu trưng cho sự trường sinh bất tử.
Chánh điện
Chánh điện gồm ba gian, được bố trí như sau:
- Gian giữa: thờ Quan Thánh Đế Quân: khánh thờ ở trong cùng sơn phết, chạm khắc tỉ mỉ, tinh xảo. Kỹ thuật chạm khắc có chạm bong, chạm thủng, chạm nổi với các đề tài lưỡng long tranh châu, long vân, hoa điểu... bên trên là hoành phi kiền khôn chính khí thếp vàng chạm long vân.
- Gian trái thờ Chúa Xứ Nương Nương: khánh thờ chạm lưỡng long tranh châu, hoa, dơi, điểu... cùng câu đối "Chúa chí đào hoa kết thành kim phượng vũ, sinh hương tự triện thổ xuất ngọc long phi" và hoành tải tải.
- Gian phải thờ Phước Đức Chính Thần: khánh thờ với chữ Phước Đức Chính Thần cùng câu đối "Phúc đức bảo ngã tử tôn an thả kiết, Thần đàn vi dân phụ mẫu thọ nhi khang" và bức hoành uy linh uy đức. Ba hoành phi kiền khôn chính khí, tải dục tải sinh, uy linh uy đức lạc khoản giống nhau: "Trung Hoa Dân quốc Mậu Ngọ mạnh đông cát đán", nhiều khả năng hoành làm tháng 10.1918.
Ngoài ra, trên các cột chính điện còn vẽ long vân, trang trí liễn đối. Trên các trụ đội chạm khắc ngư hóa long, thủy ba, hoa lá cùng các mảng phù điêu chạm dơi, chim, bướm... Nội thất chính điện còn bố trí ba dãy bàn thờ với bàn thờ tượng thờ, bàn thờ ngũ sự, bàn thờ hoa quả cùng hai bộ bát bửu, hai bộ lỗ bộ đây cũng là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Đặc biệt, còn có xích thố bằng mây một công trình nghệ thuật hiếm thấy. Có thể nói Phước Minh Cung là công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu còn lưu giữ nhiều tác phẩm nghệ thuật truyền thống độc đáo mang đậm nét văn hóa dân tộc Hoa, là một "bảo tàng mỹ thuật" để du khách chiêm ngưỡng.
Bài viết này được trích từ vietgle.vn
PHƯỚC MINH CUNG
Phước Minh cung (thường được gọi là Chùa Ông vì vị thần chính được tôn thờ là Quan Thánh đế, tức Quan Công), tọa lạc tại số 44 đường Điện Biên Phủ, Phường 2, thành phố Trà Vinh, được xem là một công trình kiến trúc độc đáo tiêu biểu và là một “bảo tàng mỹ thuật truyền thống” của cộng đồng người Hoa trên địa bàn Trà Vinh. Ngôi chùa này có niên đại vài thế kỷ và được trùng tu vào đầu thế kỷ XX. Không gian kiến trúc của ngôi chùa theo kiểu “nội công ngoại quốc” truyền thống Trung Hoa, với ba ngôi tiền điện, trung điện, chính điện theo hình chữ “Tam” và hai dãy tả điện, hữu điện hướng vào.
Toàn bộ công trình lợp ngói âm dương theo nhiều tầng bậc, diềm mái tráng men xanh ngọc, cột kèo làm bằng gỗ quí. Bên trong nội thất, từ khánh thờ, bàn thờ, đến cửa ra vào, hoành phi, liễn đối…đều được chạm khắc tinh xảo và trang trí theo motupe mỹ thuật truyền thống Trung Hoa như lưỡng long chầu nguyệt, long phụng tranh châu, tứ linh, tứ bình, bát tiên, đào viên kết nghĩa…Hàng năm, cứ vào dịp Rằm tháng Giêng âm lịch, tại Phước Minh cung diễn ra lễ hội Nguyên tiêu của cộng đồng người Hoa Trà Vinh.
Phước Minh cung được Bộ VHTT xếp hạng di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia vào năm 2005.
Bài viết từ travinh.gov.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét