Ốc xà cừ, món quà ẩm thực từ Lý Sơn

Ốc cừ xào xả ớt - một trong những món ẩm thực được ưa chuộng nhất tại đảo Lý Sơn. (ảnh: Linh Phan)

NDĐT - Lý Sơn là hòn đảo tiền tiêu của đất nước với nhiều loại hải sản phong phú và bổ dưỡng. Một trong những món quà ẩm thực đặc trưng mà thiên nhiên ban tặng cho nơi này là ốc xà cừ, hay còn gọi là ốc mặt trăng.

Nhiều người nói rằng, đến với Lý Sơn mà chưa được thưởng thức những món ăn làm từ ốc xà cừ thì quả là “phí công lặn lội đường xa”. Nói vậy đúng mà cũng chưa đúng. Bởi thực tế, Lý Sơn không phải nơi duy nhất sở hữu loại sản vật này, nhưng lại được thiên nhiên ưu ái ban tặng những con ốc thơm ngon, đậm đà hương vị biển.

Nói tới ốc xà cừ, người dân đảo thường quen miệng gọi là ốc cừ, hoặc ốc mặt trăng. Tên gọi này xuất phát từ miếng vảy dày trên miệng ốc, nhìn vừa giống chiếc cúc áo bằng xà cừ, lại hao hao một mặt trăng thu nhỏ. Ốc cừ loại nhỏ có kích thước xấp xỉ một đốt ngón tay cái, loại to bằng bàn tay trẻ con, thường bám ở các khe đá gần bờ. Tuy nhiên, muốn tìm được ốc ngon, to và dày thịt thì phải lặn bắt nơi nước sâu với trang thiết bị chuyên dụng. Thời điểm cho một mẻ lưới ốc cừ như vậy rơi vào khoảng đầu hè, lúc nước xuống.

Chế biến ốc cừ không khó, nhưng để có đĩa ốc vừa miệng và ngon mắt cũng không hề đơn giản. Trong đó, dễ chế biến nhất là hai món luộc và nướng. Với ốc luộc, chỉ cần rửa sạch cát rồi cho vào nồi nước, bỏ thêm chút muối, gừng, sả rồi chờ khoảng 10-15 phút là món ngon đã sẵn sàng. Tương tự, với một vỉ than hoa đỏ rực, chỉ sau 5-10 phút, thực khách có thể cảm nhận mùi thơm rất riêng của món ốc cừ nướng phả ra đầy mời gọi.

Người dân Lý Sơn gọi hai món trên là ốc gõ, chắc cũng bởi khi ăn, thực khách phải gõ cho tới khi ốc vỡ ra, lộ phần thịt trắng muốt vẫn dính chặt với chiếc “cúc áo xà cừ”. Khác với lệ thường, ốc cừ phải chấm muối tiêu chanh ớt, ăn kèm ít tỏi Lý Sơn cùng rau húng. Nhưng như vậy vẫn chưa đủ, bởi theo những người sành ăn trên “vương quốc hành tỏi”, muối chấm ốc phải là loại muối hạt to của địa phương thì món ăn này mới thực tròn vị. Thịt ốc dai giòn, ngọt dịu quyện với hương chanh thơm, hoà tan trong miệng cùng tỏi, ớt, muối hạt… cứ thế mà nhâm nhẩm cay, nhâm nhẩm chua, lại mặn cái mặn rất đỗi riêng của hạt muối còn nguyên mùi biển khơi.

Ốc cừ luộc, nướng hay xào xả ớt đều có thể dùng chung với bánh đa (bánh tráng). Sự kết hợp này mang lại một hương vị rất đặc trưng của tỉnh Quảng Ngãi. (ảnh: Linh Phan)

Nếu không thuộc típ “tỉ mẩn”, du khách có thể lựa chọn ốc cừ xào xả ớt. Bởi khác với hai món buộc phải “bẩn tay” trên, người chế biến sẽ phải đập bỏ vỏ ngoài, ướp gia vị rồi mới cho ốc vào xào. Thú vị ở chỗ, mảnh “xà cừ” nhỏ xinh vẫn sẽ dính chặt vào mình ốc cho tới khi món ăn được bày lên đĩa. Dù cách làm không cầu kỳ, trau chuốt, nhưng ốc cừ xào xả ớt vẫn là món ẩm thực được ưa chuộng bậc nhất trên đảo Lý Sơn. Thậm chí, một vài du khách sau khi thưởng thức còn rửa sạch những chiếc “cúc áo” xinh xinh, lạ mắt kia để mang về làm kỷ niệm…

Dù đơn giản và hết sức bình dân, nhưng ốc cừ đã khiến không ít người phải tiếc “ngẩn ngơ” khi rời đảo. Bởi loại hải sản này khi bỏ vỏ dễ hỏng, mà giữ lại thì quá nặng, khó mang về đất liền. Hiện tại, dù đã xuất hiện một số địa chỉ ẩm thực có bán ốc cừ, nhưng đáng tiếc xuất xứ lại không phải từ Lý Sơn. Vậy nên, những khách sành ăn nào chót lỡ “phải lòng” hương vị mằn mặn, dai giòn đặc trưng này chỉ còn cách tự nhủ sẽ quay lại hòn đảo nhỏ xinh đẹp ở tỉnh Quảng Ngãi trong một ngày không xa.

LINH PHAN