Thiên ma (Cinicifuga racemosa)
Thiên ma (Black cohosh) là vị thuốc dùng lâu đời trong đông y, là rễ của cây Cimicifuga racemosa, hoặc Cimicifuga heracleifolia, hoặc Cimicifuga dahurica, hoặc Cimicifuga foetida, thuộc họ Mao cấn (Ranunculaceae), ngày nay rất được y học hiện đại ở Đức và Mỹ nghiên cứu sử dụng như tân dược cho tuổi mãn kinh.
Thiên ma (Black cohosh) cũng có thể được trồng làm cây cảnh hay làm thuốc ở các vùng có khí hậu như Đà Lạt của ta, vì chúng mọc hoang nhiều ở vùng rừng thưa Bắc Mỹ như Ontario, Georgia, Arkansas, Wisconsin và đông bắc Á châu và hiện được coi như là một “ngôi sao” trong dược liệu, tương tự như Nhân sâm (Panax ginseng) hay Nhàu Noni (Motinda citrifolia), Bạch quả (Ginkgo biloba), Tỏi (Allium sativum), Nghệ (Curcuma domestca), Cúc tím (Goldenseal = Echinacea purpurea)...
Cỏ cao 1 - 2 mét, tận cùng bằng những cờ hoa màu trắng rất đặc trưng, nhưng rễ Thiên ma lại màu đen và nhám sù sì. Y học cổ truyền dùng rễ hay căn hành Thiên ma làm thuốc giải độc, chống tiết mồ hôi, sốt phát ban và giúp mau lành sang thương, trị chứng ủ rũ, sụp mi mắt. Thường dùng trị nhức đầu, đau răng, viêm họng, lở miệng, khó tiêu và phong thấp, phụ nữ vô kinh. Cây Thiên ma cũng được dùng trị rắn cắn và đuổi côn trùng. Liều dùng 3 - 9 g rễ khô sắc uống.
Các nghiên cứu hiện đại cho thấy Thiên ma (Cinicifuga racemosa) chứa alcaloid, kể cả N-methyl cytisin và nhiều chất chát, tanin, terpinoid (actin, 12-acetynactin và cimigosid). Ngoài ra Thiên ma còn chứa các acid acetic, butyric, formic, isoferulic, oleic, palmitic và salicylic, racemosin, formononetin (isoflavon), phytosterol, nhựa acteina và tinh dầu… Trong rễ Thiên ma chứa đến 15 - 20% chất nhựa cimicifugin. Người ta cũng tìm thấy nó chứa cimifugosod và 27-deoxycactein.
Hơn 20 nghiên cứu thí nghiệm và lâm sàng hiện đại với trên 629 bệnh nhân do 131 bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa đã công bố, đặc biệt cho thấy rễ Thiên ma có khả năng trong trị liệu hội chứng tiền mãn kinh (cơn bừng bốc hỏa, nhức đầu, suy nhược cơ thể, rối loạn giấc ngủ, đau nhức mình mẩy…). Ngày nay, sau 40 năm nghiên cứu, sử dụng, tại Mỹ và Đức cũng như châu Âu với hơn 1.500.000 bệnh nhân, Thiên ma (Cimicifuga racemosa) được dùng thay nội tiết tố nữ trong tiền mãn kinh và mãn kinh, trị cholesterol máu cao và loãng xương cho phụ nữ tuổi mãn kinh, với các chỉ định như rối loạn tiền kinh nguyệt và tiền mãn kinh, mãn kinh, rối loạn thần kinh chức năng như một liệu pháp thay thế nội tiết tố nữ một cách an toàn, với liều tương đương 40 mg bột rễ Thiên ma khô ngâm trong cồn 40 - 60 độ (mỗi lần 40 mg, ngày 2 lần, trong 6 tháng) coi như an toàn, ngoại trừ một phản ứng phụ có thể gặp là khó chịu thoáng qua ở dạ dày.
DS. PHAN ĐỨC BÌNH - BS. VĨNH PHÚ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét