(iHay) Bước từng bước trong dinh III, bất
giác những hình ảnh của quá khứ về cựu hoàng Bảo Đại, về Nam Phương
hoàng hậu và về những công chúa hoàng tử lại hiện ra như một ký ức, mặc
dù trong tiềm thức của tôi, những hình ảnh đó chưa bao giờ in dấu…
Trong các dinh thự của vua Bảo Đại trải dài trên khắp những thắng cảnh
của đất nước, có lẽ Dinh III (Đà Lạt) là nơi gắn bó với vua Bảo Đại
nhất. Điều này thôi thúc tôi phải đến, tìm hiểu và cảm nhận về ngôi dinh
thự mang dấu ấn lịch sử của khoảnh khắc “giao thời”.
Con đường đẹp trong dinh Bảo Đại
Theo chỉ dẫn của người cho thuê xe máy, tôi lái xe 2km từ trung tâm
thành phố Đà Lạt để đến được Dinh III nằm trên đường Triệu Việt Vương.
Được biết, cách đây vài thế kỷ, nơi đây là một ngọn đồi thông xanh mát,
cao hơn 1.500m thuộc khu vực rừng Ái Ân.
Khuôn viên dinh III cho tôi một cảm giác nhẹ nhàng và thư thái. Có lẽ
là do sự hòa quyện đầy tài tình giữa cảnh đẹp từ thiên nhiên và nhân
tạo: rừng thông, vườn hoa, chậu kiểng, hồ nước, những dây leo cằn cỗi,
những đám cỏ xanh chen chúc trong những phiến đá trên những con đường
nhỏ bao quanh dinh thự. Một bức tranh yên bình và thơ mộng.
Cũng như các dinh Bảo Đại mà tôi từng đến, dinh III mang đậm nét kiến
trúc châu Âu. Thiết kế chủ đạo của dinh thự là những hình kỷ hà (*) như
mái bằng, cột trụ vuông, mái hiên che chỗ đậu xe hình bán nguyệt, những
cửa sổ hình chữ nhật khung thép. Ngoài ra, cấu trúc bên ngoài dinh cũng
là sự kết hợp hài hòa của những nét thẳng tạo khối và những nét lượn
tạo sự uyển chuyển.
Dinh III mang đậm phong cách châu Âu trong
sự hòa quyện giữa thiên nhiên và kiến trúc cùng sự hài hòa của những
mảng, khối được tạo bởi những nét kỷ hà
Khung cảnh bên ngoài và không gian bên trong được kết nối với nhau
thông qua những lối đi được sắp xếp vô cùng hợp lý và những cửa sổ bằng
kính có mặt ở tất cả các phòng. Thiết kể này làm cho bất cứ ai ở trong
dinh thự cũng có cảm giác gần gũi với thiên nhiên và không chút ngột
ngạt.
Bước qua cánh cửa chính rộng 4m là phòng chờ yết kiến. Lịch sử của
dinh III đã được ghi lại trên một tấm bảng treo tại căn phòng này.
Phòng chờ yết kiến
May mắn của tôi, là sau khi đọc được những dòng giới thiệu về dinh
III, tôi lại được một bác bảo vệ nhiệt tình kể các câu chuyện xung quanh
dinh thự.
“Lúc đầu, dinh là nơi nghỉ mát mùa hè của gia đình vua Bảo Đại. Nhưng
sau đó, cựu hoàng gần như vào ở hẳn Đà Lạt, khi nào có lễ nghi trọng
đại của triều đình thì mới trở về kinh đô Huế. Suốt thời gian ở đây, ông
sưu tập rượu, thường xuyên tiệc tùng tiếp khách, thỉnh thoảng lại đi
Tây Nguyên để săn bắn”, bác bảo vệ kể.
Bên phải phòng chờ yết kiến là thư viện và phòng làm việc của vua Bảo
Đại. Bên trái là phòng khánh tiết và phòng họp. Đi sâu hơn về bên trái
là phòng giải trí và phòng ăn. Hầu hết nội thất trong dinh đều được làm
bằng gỗ và được sắp xếp một cách đơn giản, gần gũi mà lại rất tinh tế.
Phòng làm việc của vua Bảo Đại với những vật
mang giá trị lịch sử như dấu ấn dân sự, ngọc tỷ của Hoàng đế, các văn
phòng phẩm ông từng sử dụng, quốc thư và quốc kỳ của các nước có quan hệ
ngoại giao
Tham quan hết tầng trệt, tôi bước lên một cầu
thang gỗ trải thảm đỏ sang trọng để lên tầng trên của dinh thự. Tầng
lầu là các phòng ngủ của vua Bảo Đại và gia đình, được thiết kế tinh tế
không kém các căn phòng ở tầng trệt. Ngoài các phòng ngủ, tầng này còn
có phòng thư giãn và Vọng Nguyệt Lâu – nơi cựu hoàng cùng hoàng hậu
thưởng nguyệt, xem hoa và chiêm ngưỡng cảnh đẹp của đồi thông.
Các cầu thang được ốp gỗ và trải thảm đỏ. Có thể thấy, gỗ là vật liệu chủ đạo trong thiết kế nội thất của dinh III
Phòng ngủ của vua Bảo Đại. Trong phòng có một phòng tắm khá sang trọng.
Vọng nguyệt lâu
Hình ảnh 2 cô bé trên chiếc xích đu làm tôi nghĩ đến cảnh vui đùa của những vị công chúa
Những hình ảnh được thấy bằng mắt và bằng tâm khiến tôi tràn đầy xúc
cảm: vừa chạnh lòng, vừa xót xa lại vừa tiếc nuối. Chạnh lòng trước
những nỗi niềm tưởng sướng mà đau của vị hoàng đế ngỡ yêu nước nhưng lại
đánh mất nước. Xót xa về cuộc đời tưởng hỉ mà bi của một hoàng hậu tài
sắc đức độ. Tiếc nuối về một triều đại phong kiến tưởng thịnh mà suy.
Chợt khát khao được một ngày sống ở nơi này của những ngày xưa. Trước
mắt bỗng hiện ra hình ảnh đoàn ngự lâm quân đưa vị cựu hoàng trở về sau
một chuyến đi săn…
Trích lược nội dung tấm bảng viết về dinh III treo tại Phòng chờ yết kiến:
- Dinh thự được Bảo Đại cho xây dựng từ năm 1933, đến năm
1938 thì hoàn thành, do kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát cùng một kiến trúc
sư người Pháp thiết kế.
- Có diện tích khoảng 1000m² với 26 phòng lớn nhỏ. Vật liệu xây dựng được lấy từ miền Trung Việt Nam, một phần nhập từ Pháp.
- Năm 1938 – 1945: Bảo Đại dùng nơi này để nghỉ mát vào mùa hè, gọi là “Biệt điện mùa hè”.
- Năm 1949 – 1954: thực dân Pháp đưa Bảo Đại lên làm Quốc
trưởng, sinh sống làm việc ở biệt điện này, nó lại được biết đến với
cái tên “Biệt điện Quốc trưởng”.
- Sau 1954: vua Bảo Đại sống lưu vong ở Pháp, Ngô Đình
Diệm làm thủ tướng, lấy nơi này làm nơi nghỉ mát đặt tên là Nghinh Phong
Lầu. Khi Nguyễn Văn Thiệu lên làm Tổng Thống, dinh thự được đổi tên
thành “Thanh Sơn”.
- Hiện nay, khách du lịch biết đến nơi này với tên “Dinh III”, là 1 trong 3 dinh thự của Bảo Đại tại Đà Lạt.
|
(*)
Hình kỷ hà là những hình tạo thành từ những nét cơ
bản là nét thẳng và nét lượn như hình vuông, hình chữ nhật, hình tròn,
hình tam giác… Những hình này lại là nền tảng để tạo thành những hình
phức tạp hơn như hình trụ, hình hộp, hình cầu, hình bán nguyệt...
Phượt ký của Phạm Như Quỳnh
Dinh thự của vị vua cuối cùng tại Đà Lạt
Dinh III tiêu biểu cho kiến trúc cổ điển Pháp
tại Đà Lạt, với vẻ ngoài trang nhã, gắn mình trong khung cảnh thơ mộng
của đồi thông.
|
Đà Lạt là một thành phố cao
nguyên thật diệu kỳ, được ví như một ốc đảo trên núi. Là một thành phố
Việt Nam nhưng Đà Lạt mang hơi thở của Pháp, khí hậu của Pháp và ảnh
hưởng nhiều theo kiến trúc Pháp. Với những đặc tính riêng biệt của mình
kết hợp sự giao thoa phương Tây, Đà Lạt đã trở thành địa điểm được lựa
chọn cho các hoạt động chào mừng năm Pháp tại Việt Nam diễn ra từ ngày 9
đến 15/12/2013.
|
|
Tiêu biểu cho kiến trúc cổ điển
Pháp tại Đà Lạt, không thể không nhắc đến Dinh III, một tòa dinh thự vô
cùng trang nhã, gắn mình trong khung cảnh thơ mộng của một đồi thông ở
độ cao 1539m trên đường Triệu Việt Vương, cách trung tâm Đà Lạt chừng
2km về hướng Tây - Nam. |
|
Dinh III là biệt thự nghỉ hè
của vua Bảo Đại, vị hoàng đế cuối cùng của triều Nguyễn đồng thời cũng
là vị hoàng đế cuối cùng của các triều đại phong kiến Việt Nam. Sau này
khi người Pháp đưa Bảo Đại trở lại nắm quyền từ năm 1948 rồi thành lập
“Hoàng triều Cương Thổ” vào năm 1950, nơi đây còn được gọi là Biệt điện
Quốc trưởng. Được xây dựng từ năm 1933 do một kiến trúc sư người Pháp và
kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát thiết kế gồm 25 phòng. |
|
Dinh III nằm giữa rừng Ái Ân, trên đỉnh đồi mà trong dự án chỉnh trang Ðà Lạt của Ernest Hébrard dành cho dinh toàn quyền. |
|
Dinh III mang đậm phong cách kiến trúc châu Âu, điển hình là trước biệt điện và sau biệt điện đều có vườn hoa.
|
|
Hiện nay, Dinh III còn được bảo
tồn gần như nguyên trạng khiến cho du khách đến đây có thể cảm nhận một
bầu không khí vừa trang nghiêm lại vừa gần gũi, ấm cúng của một gia
đình hoàng tộc.
|
|
Căn phòng làm việc của vua Bảo
Đại với những ấn tín quân sự, ngọc tỷ của Hoàng đế, quốc thư, quốc kỳ
các nước có quan hệ ngoại giao, tượng bản thân của vua Bảo Đại và vua
cha Khải Định, phòng của hoàng hậu Nam Phương, hoàng tử Bửu Long. Phương
Mai công chúa, hình ảnh gia đình và những vật dụng thường ngày… Tất cả
đều như mới hôm qua một chút gì đó se sắt chạnh lòng gợi nhớ một thuở
vàng son nay đã không còn.
|
|
Phòng tiếp khách của vua Bảo Đại. |
|
Phòng Khánh tiết. Ở giữa có một bức tượng của vua Bảo Đại. |
|
Nơi dành cho khách du lịch có thể đóng làm vua và hoàng hậu để chụp ảnh bên ngai vàng. |
|
Phòng của các hoàng tử và công chúa. |
|
Phòng tắm tràn ngập ánh nắng.
|
|
b |
|
Phòng riêng của hoàng hậu Nam Phương. |
|
Phòng sinh hoạt của gia đình. |
|
Phòng riêng của vua Bảo Đại. |
|
Phòng bếp. |
Độc giả Tuấn Đào
Biệt điện mùa hè của vua Bảo Đại ở Đà Lạt
Dinh III là tên gọi để chỉ biệt điện nghỉ hè của vị hoàng đế cuối cùng triều Nguyễn và cũng là của các triều đại phong kiến Việt Nam.
Dinh III là một tòa dinh thự trang nhã, nằm giữa khung cảnh thơ mộng của một đồi thông trên đường Triệu Việt Vương, cách trung tâm Đà Lạt khoảng 2km về hướng tây nam. Biệt điện xây dựng từ năm 1933, đến năm 1950, khi Pháp trở lại Việt Nam và đưa Bảo Đại lên làm quốc trưởng bù nhìn thì ông dùng Dinh III làm nơi làm việc cũng như nơi ở cho cả gia đình.
Biệt điện có lối kiến trúc châu Âu, gồm 2 tầng với 25 phòng sang trọng. Khuôn viên bên ngoài dinh có một vườn hoa nhỏ theo kiểu vườn hoa ở các cung điện của Pháp. Tầng trệt của dinh thự được cựu hoàng làm nơi làm việc, hội họp, tiếp khách, yến tiệc, phòng ăn. Đặc biệt, các căn phòng được gắn kết hài hòa với nhau qua các cửa đi và cửa sổ khung thép ốp kính.
Phòng tiếp khách là nơi dành cho những vị khách đến chờ xin yết kiến vua. Trong phòng có các hiện vật: chiếc đàn piano mà hoàng hậu và các công chúa thường chơi; bức tranh sơn mài vẽ ngôi điện Angkor do một người bạn Campuchia tặng năm 1951 nhân dịp sinh nhật vua Bảo Đại; bức tranh sơn dầu vẽ cảnh Thái Miếu ở Huế; và bên trên lò sưởi có cặp sừng Min (trâu rừng) do chính tay Bảo Đại đi săn được tại K’rong Pha.
Phòng làm việc của vua Bảo Đại còn lưu giữ những hiện vật như ấn tín quân sự, ngọc tỷ của Hoàng đế, quốc kỳ các nước, tượng của vua Bảo Đại và vua cha Khải Định.
Tầng hai của biệt điện được dùng cho sinh hoạt gia đình, gồm phòng sinh hoạt gia đình, các phòng ngủ của vua Bảo Ðại, hoàng hậu Nam Phương, thái tử, các công chúa và hoàng tử. Thường sau những buổi cơm tối, vua cùng gia đình sinh hoạt tại đây để chuyện trò, hàn huyên và dạy dỗ các hoàng tử và công chúa. Nơi đây có 6 chiếc ghế; chiếc ghế lớn dài dành riêng cho vua và hoàng hậu; hai ghế bành hai bên dành cho thái tử, hoàng tử; ba ghế còn lại dành cho ba công chúa.
Trên lầu, căn phòng lớn nhất là phòng riêng của nhà vua. Hiện vật trong phòng vẫn được giữ nguyên như cũ. Bên ngoài phòng này là Vọng Nguyệt Lầu dành cho vua Bảo Đại hóng mát ngắm trăng. Tên thật của vua Bảo Đại là Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy, con trai của vua Khải Định. Sau khi hoàng hậu Nam Phương sang Pháp, ông sống với thứ phi Mộng Điệp tại Đà Lạt.
Phòng riêng của hoàng hậu Nam Phương. Bà tên thật là Nguyễn Hữu Thị Lan, con đại điền chủ Nguyễn Hữu Hào, sinh trưởng tại Gò Công (Nam Bộ), từng đoạt giải hoa hậu trong nhiều năm liền. Vào năm 1949, bà cùng các con sang Pháp. Đến năm 1963, bà lâm bệnh và mất tại Pháp.
Phòng riêng của đông cung thái tử Bảo Long - con trai trưởng của nhà vua. Trong phòng được trang trí toàn màu vàng nhằm biểu tượng cho ngai vàng và kế nghiệp vua Bảo Đại.
Phòng ngủ của công chúa Phương Liên và hoàng tử Bảo Thăng. Vào năm 1949, hoàng hậu đưa các công chúa và hoàng tử sang Pháp. Cho đến nay, các hiện vật trong phòng vẫn được giữ nguyên như cũ.
Phòng ngủ của công chúa Phương Mai (sinh năm 1937) và Phương Dung (sinh năm 1942). Khi còn bé, họ thường về Đà Lạt nghỉ mát cùng vua cha.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét