Thứ Hai, 26 tháng 11, 2018

Khởi nghĩa Lý Bí


Nhà Lương 2 lần đem quân đàn áp thất bại, tướng địch tử trận gần hết

B.T sưu tầm, SGK Sử lớp 6 

Khởi nghĩa Lý Bí: Nhà Lương 2 lần đem quân đàn áp thất bại, tướng địch tử trận gần hết
Hình minh họa.

Mùa xuân năm 542, Lý Bí phất cờ khởi nghĩa, hào kiệt khắp nơi kéo về hưởng ứng.


Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào? 
Đầu thế kỉ VI, nhà Lương đô hộ Giao Châu.
Chính quyền đô hộ chia lại nước ta thành: Giao Châu (đồng bằng và trung du Bắc Bộ). Ái Châu (Thanh Hoá), Dực Châu, Lợi Châu, Minh Châu (Nghệ An - Hà Tĩnh) và Hoàng Châu (Quảng Ninh).
Nhà Lương chủ trương chỉ tôn thất nhà Lương và một số dòng họ lớn mới được giao những chức vụ quan trọng.
Tinh Thiều là người nước ta, vốn học giỏi, văn hay, sang kinh đô nhà Lương xin làm quan. Viên thượng thư nhà Lương bảo: "Họ Tinh không phải là vọng tộc" và chỉ cho Thiều giữ chức "gác cổng thành”. Tinh Thiều bất bình, bỏ về quê.
Thứ sử Ciao Châu bảy giờ là Tiêu Tư đã đặt ra hàng trăm thứ thuê người nào trồng cây dâu cao một thước (khoảng 40 cm) đều phải nộp thuế, bán vợ đợ con cũng phải nộp thuế. Sử sách Trung Quốc thú nhận: Tiêu Tư “tàn bạo mất lòng dân".
Khởi nghĩa Lộ Bí. Nước Vạn Xuân thành lập
Lý Bí (còn gọi là Lý Bôn), quê ở Thái Bình (mạn bắc Sơn Tây). Tổ tiên ông là người Trung Quốc nhưng sang nước ta lập nghiệp từ lâu. Ông được cử giữ chực chỉ huy quân đội ở Đức Châu (nam Nghệ An - Hà Tĩnh). Một thời gian ngắn sau, vì căm ghét bọn đồ hộ, ông đã từ quan về quê, ngấm ngầm liên lạc với các hào kiệt trong vùng để chuẩn bị nổi dậy.
Mùa xuân năm 542, Lý Bí phất cờ khởi nghĩa, hào kiệt khắp nơi kéo về huởng ứng. Ở vùng Chu Diên có Triệu Túc và con là Triệu Quang Phục, ở Thanh Trì (Hà Nội) có Phạm Tu, ở Thái Bình có Tinh Thiều...
Khởi nghĩa Lý Bí: Nhà Lương 2 lần đem quân đàn áp thất bại, tướng địch tử trận gần hết - Ảnh 1.
Trong chưa đầy ba tháng, nghĩa quân đã chiếm được hầu hết các quận, huyện. Tiêu Tư hoảng sợ, vội bỏ thành Long Biên(nay thuộc Bắc Ninh) chạy về Trung Quốc.
Tháng 4 năm 542, nhà Lương huy động quân tử Quảng Châu Sang đan áp. Nghĩa quân chủ động kéo quân lên phía bắc và đánh bại quân Lương, giai phong thèm Hoàng Châu (Quảng Ninh).
Đầu năm 543, nhà Lương tổ chức cuộc tấn công tán áp lần thứ hai, Quan ta chủ động đón đánh địch ở Hợp Phổ. Quân Lượng mười phần chết đến bảy, tám phần. Tuớng địch bị giết gần hết.
Mùa xuân năm 544, Lý Bí lên ngôi hoàng đế (Lý Nam Đế), đặt tên nước là Vạn Xuân, dựng kinh đô ở vùng cửa sông Tô Lịch (Hà Nội), đặt niên hiệu là Thiên Đức (đức trời); thành lập triều đình với hai ban văn, võ. Triệu Túc giúp vua cai quản mọi việc. Tinh Thiều đứng đầu ban văn. Phạm Tu đứng đầu ban võ.
theo Helino

Lý Nam Đế qua đời, Triệu Quang Phục nối nghiệp đánh tan quân Lương


Lý Nam Đế qua đời, Triệu Quang Phục nối nghiệp đánh tan quân Lương
Hình minh họa

Năm 545, nhà Lương cử Dương Phiêu cùng Trần Bá Tiên chỉ huy đạo quân lớn xuống đánh nước ta. 


Chống quân Lương xâm lược
Tháng 5 năm 545, vua Lương cử Dương Phiêu làm Thứ sử Giao Châu, cùng với tướng Trần Bá Tiên chỉ huy một đạo quân lớn theo hai đường thuỷ, bộ tiến xuống Vạn Xuân.
Lý Nam Đế chống cự không nổi, phải lui quân về giữ thành ở cửa sông Tô Lịch (Hà Nội). Thành bị vỡ, lão tướng Phạm Tu tử trận. Lý Nam Đế phải đem quân ngược sông Hồng về giữ thành Gia Ninh (Việt Trì - Phú Thọ). Đầu năm 546, quán Lương chiếm được thành Gia Ninh, Lý Nam Đế phải chạy đến miền núi Phú Thọ ; sau đó lại đem quân ra đóng ở hồ Điển Triệt.
Hồ Điển Triệt (nay thuộc Lập Thạch - Vĩnh Phúc) nằm ở bên bờ sông Lô, cách Bạch Hạc khoảng 15 km. Xưa có con ngoi nối sông với hồ ; ba mặt Đông, Nam, Bắc của hồ là các dải đồi cao; phía Tây là những đồi thấp hơn và cánh đồng trũng. Từ sông Lô chỉ có một con đường đi vào phía Bắc của hồ.
Lý Nam Đế qua đời, Triệu Quang Phục nối nghiệp đánh tan quân Lương - Ảnh 1.
Lý Nam Đế. Hình minh họa. Nguồn: Hào khí ngàn năm.
Vào một đêm trời mưa to, gió lớn, Trần Bá Tiên chỉ huy đoàn quân đánh úp vào hồ Điển Triệt. Quân ta tan vỡ, Lý Nam Đế lại phải chạy vào động Khuất Lão (Tam Nông - Phú Thọ). Anh trai vua là Lý Thiên Bảo cùng Lý Phật Tử (một người trong họ và là tướng của Lý Nam Đế) đem một cảnh quân lui về Thanh Hoá. Năm 548, Lý Nam Đế mất.
Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào?
Triệu Quang Phục (con của Triệu Túc) là người có công lớn trong cuộc khởi nghĩa và được Lý Bí rất tin cậy. Sau thất bại ở hồ Điển Triệt, ông được Lý Nam Đế trao quyền chỉ huy cuộc kháng chiến chống quán Lương.
Triệu Quang Phục quyết định lui quân về vùng Dạ Trạch (Hưng Yên).
Dạ Trạch là một vùng đồng lầy rộng mênh mông, lau sậy um tùm. Ở giữa có một bãi đất cao khô ráo, có thể ở được. Đường vào bài rất kín đáo, khó khăn, chỉ có thể dùng thuyền nhỏ, chống sào lướt nhẹ trên đám cỏ nước, theo mấy con lạch nhỏ mới tới được.
Theo sử cũ, Triệu Quang Phục đã bí mật đem quân đóng trên bãi nổi. Ban ngày, nghĩa quân tắt hết khói lửa, im hơi lặng tiếng như không có người. Đêm đến, nghĩa quân chèo thuyền ra đánh úp trại giặc, cướp vũ khí, lương thực,
Về sau, nhân dân thường gọi ông là Dạ Trạch Vượng.
Quân Lương tăng cường lực lượng bao vây Dạ Trạch và cố sức tấn công. Nghĩa quân anh dũng chống trả. Tình thế giằng co kéo dài. Đến năm 550, nhà Lương có loạn, Trần Bá Tiên phải bỏ về nước. Chớp thời cơ đó, nghĩa quân Triệu Quang Phục phản công đánh tan quân xâm lược, chiếm được Long Biên.
Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.
Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào?
Sau khi đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục lên ngôi vua (Triệu Việt Vương), tổ chức lại chính quyền, 20 năm sau, Lý Phật Tử từ phía Nam kéo quân về cướp ngôi. Lý Phật Tử lên làm vua, sử cũ gọi là Hậu Lý Nam Đế.
Vua Tuỳ đòi Lý Phật Tử phải sang chầu, nhưng Lý Phật Tử thoái thác không đi. Lý Phật Tử cho tăng thêm quân ở những thành trọng yếu như Long Biên (Bắc Ninh), Ô Diên (Hà Nội), còn mình thì cầm quân giữ thành ở Cổ Loa (Hà Nội).
Năm 603, mười vạn quân Tuỳ tấn công Vạn Xuân. Lý Phật Tư bị vây hãm Cổ Loa, rồi bị bắt giải về Trung Quốc.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét