Ốc núi hấp sả Bình Liêu

Không chỉ nổi tiếng với những cảnh đẹp, Bình Liêu còn được biết đến với nhiều đặc sản núi rừng. Trong đó, ốc núi hấp sả là một trong những món ngon, dân dã mà du khách đến Bình Liêu không nên bỏ qua.

Ốc núi sống chủ yếu ở các các hang đá, nơi có độ ẩm cao, có nhiều lá cây. Thức ăn chủ yếu của chúng là lá cây rừng, nhất là các loại dược liệu quý. Ốc núi thường xuất hiện nhiều vào mùa mưa khi tiết trời ẩm ướt, còn mùa đông chúng thường vùi mình trong các khe đá, hoặc các lớp lá cây dày.

Ốc núi thường sống ở môi trường núi cao, nơi có khe nước chảy, độ ẩm cao như thác Khe Vằn (xã Húc Động, Bình Liêu).

Theo những người có kinh nghiệm bắt ốc, thời điểm tốt nhất để bắt được loài ốc này là vào buổi sáng sớm khi chúng bò ra khỏi hang để kiếm ăn hoặc là vào những ngày mưa, núi rừng ẩm ướt.

Có rất nhiều cách để chế biến món ốc núi như nướng, hấp, xào nhưng thông dụng nhất là hấp sả, bia. Để chế biến món này, ôc núi sau khi bắt hoặc mua về được ngâm trong nước vo gạo có thả chút muối và ớt tươi thái lát. Sau đó đánh sạch vỏ, đổ ốc vào nồi. Sả cắt khúc chẻ đôi hoặc tư, gừng đập dập, cho thêm lá chanh và đổ bia vào và bắc lên bếp.

Do ốc núi có lớp vỏ dày và cứng, thịt dai và dày nên thời gian hấp cần tối thiểu 15 phút. Nước chấm ốc là yếu tố quan trọng góp phần tạo nên hương vị của món ăn, nguyên liệu để làm nước chấm bao gồm gừng, sả, tỏi, ớt, mắm, đường, chanh. Gừng, sả, tỏi rửa sạch, giã mịn, ớt thái nhỏ cho đường, đổ mắm và vắt chanh vào, đảo cho đường tan và các gia vị quyện vào nhau.

Vị ngọt, thơm mùi thuốc bắc của ốc núi quyện với nước chấm cay cay, ngọt, chua tạo nên hương vị khó quên.

Khi thưởng thức ốc núi, ta nên ăn hết toàn bộ bên trong không bỏ ruột. Thịt ốc núi dai, giòn, ngọt, khi nhai cảm giác bùi bùi, thơm thơm mùi thuốc bắc và đặc biệt không tanh. Đây là sự khác biệt của ốc núi so với các loài ốc khác.

Ốc núi do sống trong núi và ăn các loại lá cây dược liệu nên rất bổ dưỡng và có nhiều tác dụng, trong đó phải kể đến tác dụng chữa bệnh chảy máu cam và dớt dãi ở trẻ nhỏ. Đây là bài thuốc dân gian lâu đời của người Tày. Theo đó, ốc núi sau khi mang về đem rửa sạch cho lên than hoa nướng đến khi thịt ốc bên trong hơi xém là có thể cho bé dùng và dùng khi còn nóng.

Có dịp tới Bình Liêu, ngồi giữa thiên nhiên, đất trời miền biên giới, nhấm nháp những con ốc núi béo ú, thơm ngon, chắc rằng vị ngọt, dai, thơm mùi thuốc bắc của ốc hòa cùng nước chấm cay của gừng, sả, ớt, chút ngọt của đường và hơi chua của chanh sẽ là một trải nghiệm khó quên đối với du khách. Ngoài việc thưởng thức món ốc núi hấp xả, du khách có thể mua về làm quà cho người thân vì loài ốc này sống khỏe, có thể để được hơn 1 tuần, giá bán trên thị trường hiện từ 2.000 đến 5.000 đồng/con.

Bài, ảnh: La Lành (Trung tâm TT-VH huyện Bình Liêu)