GHẸ BÌNH THUẬN

Ghẹ là động vật ở nước, chân có đốt, có mai và nhiều càng dài thường bò ngang giống với loài cua biển (Crabe de Mer). Ghẹ sinh sống và không ngừng phát triển nhờ vào nguồn lương thực chủ yếu từ thân xác mục rã của loài hào, hến trôi nổi quanh hang, kẹt đá ngầm, đất sỏi dọc theo vùng hải phận tỉnh Bình Thuận.
    Hàng năm, từ tháng 3 - 4 âm lịch, thời kỳ trứng nở ra con nằm dưới yếm ghẹ mái, dần dần ghẹ con rời khỏi yếm mẹ để tự sống riêng. Ngư dân xóm Câu - xóm Ghẹ thuộc phường Lạc Đạo, Đức Long thành phố Phan Thiết xưa nay vốn có nghề truyền thống đánh bắt ghẹ. Người ta dùng lưới ghẹ loại đan cước nylon 30, đường kính lỗ khoảng 6cm, bề ngang của lưới từ phao nổi đến chì ngầm là 1m với chiều dài lưới là 5.000m để có thể giăng khắp một vùng rộng lớn. Từ khi ra khơi đánh bắt ghẹ đến việc kéo lưới lên ghe trở vào bờ thường phải mất thời gian trên dưới 10 tiếng đồng hồ và chấm dứt một lần trong ngày mùa thu hoạch. Ghẹ ở Bình Thuận bán dưới hình thức cân từng con, cứ 300 gr thì giá khoảng 50.000 đồng/kg, và từ 250 gr trở xuống thì giá chỉ còn khoảng 15.000 - 20.000 đồng/kg. Thời điểm ghẹ hiếm do trái mùa thì giá có khi lên đến 100.000 đồng /kg.     

Các nhà hàng tranh nhau mua với giá 120.000 đồng/kg là chuyện bình thường.
Con ghẹ khi còn sống có màu xanh sẫm,  nhưng khi luộc chín thì chuyển sang màu đỏ gạch trong rất bắt mắt. Người địa phương lấy ghẹ chấm muối ớt làm món ăn đặc sản bình dân nhất. Với món ghẹ um thì người ta tách mu ghẹ, cạy lấy gạch bên trong để riêng, thân được chặt từng khúc tùy ghẹ lớn nhỏ và bỏ đi các đầu chân nhọn.Giã hành tiêu tỏi ớt, trộn bột ngọt, muối và đường để sẵn. Đặt chảo nóng lên lò, bỏ dầu ăn và chờ sôi thì khử tỏi thơm đều. Đoạn bỏ ghẹ vào trộn đều trước khi trút hết gia vị đã giã rồi trộn lần 2 khoảng độ 5 phút. Đến đây, bột mì tây được đánh nước loãng đổ vào trộn đều lần cuối, xong đậy nắp lại. Mười phút sau thì nhắc xuống, rắc thêm vài cọng hành, ngò thái nhỏ là đã hoàn thành món ghẹ um đầy hấp dẫn.